काठमाडौं । चलचित्र ‘कबड्डी–४’ को लाइफटाइम कलेक्सनको रेकर्ड ‘पूर्ण बहादुरको सारङ्गी’ले १३ दिनमा तोड्यो । २३ करोड ५० लाख रुपैयाँको ‘कबड्डी–४’ ले बनाएको रेकर्ड ‘पूर्ण बहादुरको सारङ्गी’ले १३ दिनमा २५ करोड दुई लाख कलेक्सन गर्दा तोडियो । 

‘पूर्ण बहादुरको सारङ्गी’ले धेरै कलेक्सनसहित थुप्रै रेकर्ड बनाएको छ । नेपालमा सबैभन्दा धेरै कमाउने चलचित्र, छोटो समयमा १० करोड र २० करोड रुपैयाँ कलेक्सन गर्ने चलचित्र, सबैभन्दा धेरै दैनिक र साप्ताहिक शो पाउने, अधिकांश शो शोल्डआउट हुने सिनेमाको रेकर्ड ‘पूर्ण बहादुरको सारङ्गी’ले बनाएको छ ।

विदेशी बजारमा एक हप्तामा सबैभन्दा धेरै ग्रसकलेक्सन गर्ने नेपाली चलचित्रको रेकर्ड ‘पूर्ण बहादुरको सारङ्गी’को नाममा आएको छ । यस्तै ‘पूर्ण बहादुरको सारङ्गी’ ओभरसिज मार्केटमा सबैभन्दा धेरै शो पाउने चलचित्र बनेको छ ।

‘लो बजेट’मा निर्माण भएर धेरै कमाउने, स्टार कलाकारबिना नै बढी कलेक्सन गर्ने चलचित्रको रेकर्ड पनि ‘पूर्ण बहादुरको सारङ्गी’को नाममा बनेको छ । बिहान ४ देखि मध्यरात पौने १२ बजेसम्म शो पाउने नेपाली चलचित्र पनि ‘पूर्ण बहादुरको सारङ्गी’ नै बनेको छ ।

यो चलचित्र अझै पनि उच्च शो र अकुपेन्सीसहित चलिरहेकाले थप रेकर्ड बन्ने सम्भावना छ । ‘पूर्ण बहादुरको सारङ्गी’ चलेन मात्र, यसले केही सन्देश पनि दिएको छ ।

अक्सर नेपाली चलचित्र उद्योगमा चलचित्रकर्मी भन्ने गर्छन्– नेपालमा सिनेमाको बजार नै छैन, ठूलो लगानी गरेर कसरी चलचित्र बनाउनु ? उनीहरूको भनाइको तात्पर्य हो– जति धेरै लगानी त्यति नै बढी रिस्क । त्यसैले रिस्क कम गर्न सानो लगानीमा चलचित्र बनाउनुपर्छ । 

यो बुझाइ ‘पूर्ण बहादुरको सारङ्गी’कै निर्मातामा पनि देखिन्छ । प्रोडक्सनले बजेट कम गर्न सकेसम्म प्रयास गरेको चलचित्र हेर्दा प्रस्टै देखिन्छ । जस्तै, पूर्णेको क्यारेक्टरलाई सारङ्गी बजाउन निर्देशकले ठूला सहर पोखरा, बुटवल, राजमार्गमा निकालेका छैनन् । उसको छोराकै क्यारेक्टरले काठमाडौंमा डाक्टर पढ्दाको कलेज लाइफ धेरै देखाइएको छैन । यसले सकेसम्म बजेट कम गर्ने प्रयासमा प्रोडक्सन रहेको दर्साउँछ । 

• १२ वर्षपछि खोलो फर्कियो, विजय हिरो भए

तर, चलचित्रले राम्रो व्यापार गर्‍यो । राम्रो व्यापार मात्र गरेन, नेपाली रजतपटकै इतिहासमा रहेका करिबकरिब सबै रेकर्ड ब्रेक गर्‍यो । यसले नेपाली चलचित्रको बजार सानो छैन भन्ने सन्देश दिन्छ । १३ दिनमा २५ करोडको आँकडा पार गर्नुले नेपाली बजार ठूलो छ भन्ने प्रस्ट पारेको छ । सिनेमाले १३ दिनमा २५ करोड कलेक्सन गरेकाले ‘कबड्डी–४’ सँगको अन्तर फराकिलो हुने देखिन्छ ।

‘पूर्ण बहादुरको सारङ्गी’ अहिले पनि उच्च शो संख्यासहित चलिरहेकाले यसको कलेक्सन रकम अझै ठूलो भोलुममा वृद्धि हुने निश्चित छ ।

नेपालमा जति कलेक्सन गरेको छ, कम्तीमा त्यसको आधा रकम विदेश प्रदर्शनबाट आउँछ । न्यूनतम पनि आधा अर्बभन्दा बढी ग्रसकलेक्सन गर्छ भने कसरी भन्ने नेपाली चलचित्रको बजार सानो छ ? अनि, किन गर्ने लगानीमा कन्जुस्याइँ ?

चलचित्रले गन्धर्व समुदायको कथा उठाएको छ । सारङ्गी बजाएर गुजारा चलाउने परिवारको कथा भनेको छ । एकल बुवाले छोरो हुर्काउन गरेको संघर्षको कथा भनेको छ । अभाव र दुःखको कुरा गरेको छ । छोरो पढाउन बुवाले गरेको दुःख र त्याग देखाइएको छ ।

अर्थात्, ‘पूर्ण बहादुरको सारङ्गी’ले नेपाली मााटोको कथा देखाएको छ, जसमा नेपालीको सुगन्ध आउँछ । अधिकांश निम्न तथा मध्यमवर्गीय नेपाली अभिभावक र छोराछोरीले भोगेको कथा देखाइएको छ । बाबु र छोराको सम्बन्ध अक्सर धेरै परिवारले भोगेका हुनाले दर्शकसँग कनेक्ट हुन्छ ।

निर्देशकले कलाकारमा देखाएको इमोसन जब दर्शकमा ट्रान्सफर्म हुन्छ, तब त्यो चलचित्र दर्शकले मन पराउँछन् । ‘पूर्ण बहादुरको सारङ्गी’मा थुप्रै कमजोरी छन् । कथामा कमजोरी छ । साउन्डमा कमजोरी छ । तथ्यमा कमजोरी छ । तर पनि यी सबै कमजोरीलाई दर्शकले गौण ठानिदिए । कारण, दर्शक सिनेमाका पात्रसँग कनेक्ट भए ।

धेरै सिनेकर्मी भन्छन्– नेपाली युवा कि काम गर्न खाडी पुगेका छन् कि पढ्न/काम गर्न अमेरिका/युरोप, कसले हेरिदिन्छ नेपाली चलचित्र ?

हेरे त ! बिहान ४ देखि मध्यराति १२ बजेसम्म शो लगाइयो । यसले दर्शक नभएको होइन, दर्शक तान्ने सिनेमा नबनेको प्रमाणित भएको छ । जबकि, ‘पूर्ण बहादुरको सारङ्गी’ आफैँमा मास्टरपिस सिनेमा होइन । तर, हेर्न दर्शक हलमा ओइरिए । कारण, पर्दाको इमोसनसँग दर्शक साटिए । जसका कारण वर्ड अफ माउथ राम्रो भयो । त्यही नै चलचित्रका लागि प्रचार भयो ।

तीन पुस्ता हलमा पुगे । ८० वर्षका वृद्धवृद्धादेखि बालबालिका हलमा पुगे । फलतः ‘पूर्ण बहादुरको सारङ्गी’को ऐतिहासिक व्यापार भयो ।

नेपालबाट मात्र होइन, विदेशबाट पनि ठूलो कलेक्सन ‘पूर्ण बहादुरको सारङ्गी’ले नेपाल भित्र्याउँदै छ । यहाँ भएकाले यतै हेरे, विदेशमा रहेकाले उतै । आखिर जहाँ रहे पनि नेपाली त नेपाली नै हो, उनीहरूको रोजाइमा पर्ने त नेपाली चलचित्र नै हो । त्यसैले को, कति र कहाँ छन् होइन, निर्माता/निर्देशकले बनाउने राम्रो चलचित्र हो । त्यो आफैँ फैलिन्छ । दर्शक आफैँ खोज्छ ।

‘पूर्ण बहादुरको सारङ्गी’ले पहिलो दिन ठिकै शो पाएको थियो । यसलाई दोस्रो र तेस्रो दिन शो बचाउनै कठिन भएको थियो । तर, चौथो दिनदेखि सिनेमा देशभर हाउसफुल भयो । शो थपिन थाले । जति शो थपिए, सबै हाउसफुल हुँदै गयो ।

‘पूर्ण बहादुरको सारङ्गी’ले फणा फिजायो । अरू सिनेमाका शो थुतिए । त्यसले पनि नपुगेर बिहान सबेरै र मध्यराति पनि शो थपिए ।

• अन्डरडग पूर्णे (विजय) : जिन्दगीकै सुखद समय बाँच्दै

यसले चलचित्र देशमा दर्शक नभएर होइन, दर्शकको मन छुने सिनेमा नबनेकाले नचलेको प्रस्ट पारेको छ ।

नेपाली निर्माता/निर्देशकमा एउटा हाउगुजी छ, महँगा कलाकार नराखेसम्म चलचित्र चल्दैन । यसको अन्तर्य नेपाली नायकमा स्टारडम छ र त्यही बेच्ने, लगानी उठाउने भन्ने नै हो । चाहे यो कुरा मेकरको मुखबाट आओस् वा नआओस् ।

३०/४०/५० लाख रुपैयाँ पारिश्रमिक दिन निर्माता तथा निर्देशक तयार छन् । उसले कस्तो काम गर्छ भन्ने उनीहरूमा हेक्का हुँदैन, मात्रै महँगो पारिश्रमिक लिने कलाकार भए पुग्छ । वर्ष दिन कुरेर पनि काम गर्छन् ।

चरित्र सुहाउँदो को हुनसक्छ भन्ने हेक्का नराखी महँगा कलाकारको पछि लाग्ने निर्माता र निर्देशकलाई पनि ‘पूर्ण बहादुरको सारङ्गी’ले पाठ पढाइदिएको छ । महँगा कलाकारलाई उभ्याउँदैमा चलचित्र चल्दैनन्, चरित्र सुहाउँदो अभिनेता चाहिन्छ भन्ने वास्तविकता अगाडि ल्याइदिएको छ । बजार र सम्बन्धले होइन, कलाकार कथाले रोज्छ भन्ने वास्तविकताको धरातलमा नेपाली निर्माता तथा निर्देशकसामु तथ्य प्रस्तुत गरिदिएको छ ।

वास्तविकतालाई स्वीकार गर्ने वा अझै नजरअन्दाज गरेर हिँड्ने त्यो व्यक्ति स्वयंको विवेकको कुरा हो । तर, सतहमा फेरि एकपटक आएको सत्य यही हो, कथाअनुसारको कलाकार जहाँ चयन गरिन्छ, त्यहाँ दर्शकसँग सिनेमा कनेक्ट हुन्छ ।

‘पूर्ण बहादुरको सारङ्गी’ एक करोड ३० लाख रुपैयाँमा बनाइएको चलचित्र हो । सानो बजेटमा चलचित्र बन्दैन, बने पनि दर्शकको ध्यान खिच्ने बन्दैन भन्ने मेकरको संख्या समेत कम छैन । कम्तीमा दुई करोड ५० लाखभन्दा माथि लगानी लाग्छ भन्ने मेकरलाई पनि ‘पूर्ण बहादुरको सारङ्गी’ले जवाफ दिएको छ ।

उपलब्ध साधनस्रोतभित्र बसेर कसरी राम्रो काम निकाल्ने भन्नेतर्फ केन्द्रित हुने कि महँगा कलाकारको रटान लगाइरहने ? यो पनि सम्बन्धित निर्माता/निर्देशककै मर्जी । यथार्थ के हो अध्ययन नगरी भ्रम र लहडमा लाग्नेलाई ‘पूर्ण बहादुर’ आफैँमा जवाफ हो ।