मृतकका आफन्त र प्रहरीबीचको भिडन्तमा चितवन मेडिकल कलेजका सयौं बिरामीले अश्रुग्यासको मार सहनु परेको छ । अस्पतालमा बिरामीको मृत्यु भएको कारण बेलाबखत चिकित्सकको लापरबाही पनि हुनपुग्छ । मृतकका आफन्तलाई चिकित्सकको हेलचेक्य्राइँका कारण बिरामीको मृत्यु भएको शंका लागेपछि उनीहरू आक्रोशित हुनपुग्छन् । तिनले अस्पतालमा आक्रोश प्रकट गर्न थालेपछि प्रहरीले हस्तक्षेप गर्छ । धेरैजसो प्रहरीको हस्तक्षेपमा बढी बल प्रयोग हुन्छ । अस्पताल परिसरमा समेत प्रहरी अश्रुग्यासजस्ता व्यापक असर हुने साधन प्रयोग गर्न हिचकिचाउने गरेको छैन । चितवन मेडिकल कलेजका बिरामीहरू प्रहरीको यही संवेदनहीन प्रवृत्तिको मारमा परेका हुन् ।
पक्कै पनि, व्यक्तिगत वा सार्वजनिक सम्पत्ति हानिनोक्सानी हुन लाग्यो भने त्यसलाई जोगाउन प्रहरीले आवश्यकताअनुसार बल प्रयोग गर्नुपर्छ । तर, त्यस्तो अवस्थामा अस्पतालका बिरामीलाई असर नपरोस् भनेर प्रहरी सजग हुनुपर्थ्यो । सामान्य अवस्थामा रहेको बिरामीको अस्पतालमा एकाएक मृत्यु हुँदा बिरामीका आफन्त व्याकुल र आक्रोशित हुनु स्वाभाविकै हो । उनीहरूसँग संवाद गर्ने र सान्त्वना दिने कार्य अस्पताल व्यवस्थापनको हो । सामान्यतः बिरामीका आफन्त चिकित्सकविरुद्ध आक्रामक हुने र अस्पताल प्रशासनले आफ्नो गल्ती नै नभएको जिद्दी गर्ने गरेको देखिन्छ । यही प्रवृत्तिले अन्ततः भिडन्त र यदाकदा अत्यन्त दुःखद घटनासमेत हुनपुग्छ । चितवन मेडिकल कलेजको घटना पनि अपवाद बन्न सकेन ।
यस्तो अवस्थामा अस्पताल व्यवस्थापनले भने चिकित्सकको गल्ती ढाकछोप गर्न बढी ध्यान दिएको देखिन्छ । व्यवस्थापनले चिकित्सकको गल्त ढाकछोप गर्न थालेको देखेपछि सरोकारवाला पक्ष आक्रोशित र उग्र हुनपुग्छ । चितवन मेडिकल कलेजको घटना पनि त्यसै हो उदाहरण हो । तर, चिकित्सकमाथि आरोप लागेपछि मेडिकल काउन्सिल र सरकारको सम्बन्धित निकायले गम्भीरतापूर्वक छानबिन गरी उचित कानुनी कारबाही गर्ने परम्परा स्थापित हुँदो हो त चितवन मेडिकल कलेजकोजस्तो घटना बिरलै हुन्थ्यो । यसैगरी, प्रहरीले पनि कर्तव्य सम्पादनका क्रममा आवश्यकताभन्दा बढी बल प्रयोग गर्नु हुँदैनथ्यो । बिरामीका आफन्तले पनि सभ्यरूपमा शान्तिपूर्ण दबाब दिनसक्नुपर्थ्यो । प्रहरीले बल प्रयोग गर्नुपर्ने अवस्था उत्पन्न गराउनु हुँदैनथ्यो । अस्पताल प्रशासन, प्रहरी र मृतकका आफन्तका कारण चितवन मेडिकल कलेजका बिरामीका साथै बूढापाका, बालबालिका, गर्भवती महिलाहरूलगायतले विनाअपराध अश्रुग्याससमेत सहनु परेको न !
चितवन मेडिकल कलेजको घटनामा यसरी हेर्दा मेडिकल कलेज व्यवस्थापन, प्रहरी र बिरामीका आफन्त तीनै पक्षको ज्यादती र हठ दोषी देखिन्छ । यसैले सरकारले फेरि यस्तो मुठभेडको अवस्था उत्पन्न हुनै विशेष सावधान हुनुजरुरी छ । यस्तो अराजकता सँधैका लागि अन्त्य गर्न सरकारले यस घटनाबाट पाठ सिकोस् । घटनाको छानबिनका लागि माथिल्लो तहबाटै समिति बनाउनु उचित हुनेछ । त्यसमा मृतकका आफन्तको पनि सहभागिता हुनसक्छ । प्रहरीले अरू बिरामीलाई असर पर्नेगरी अश्रुग्यास हान्ने गल्ती गरेकाले त्यसलाई स्वीकार गरेर आयन्दा यस्तो त्रुटि दोहोरिन नदिने प्रण गर्नुपर्छ । परन्तु, सबैभन्दा पहिले अस्पताल व्यवस्थापनले घटनालाई सम्बोधन गर्ने कौशल देखाउनुपर्छ । अस्पतालमा अश्रुग्यासको प्रयोग अत्यन्त असह्य र आपत्तिजनक अभ्यास हो । नेपाल प्रहरीले अब कतै पनि यस्तो अस्त्रको प्रयोग नगरोस् । चिकित्सकले पनि लापरबाही गर्दैनन् भन्ने जनविश्वास कमाउन सक्नुपर्छ ।