काठमाडौं । अखिल नेपाल फुटबल संघ (एन्फा)ले यस वर्षको सहिद स्मारक ‘ए’ डिभिजन लिगलाई वार्मअप लिग भनेर घोषणा गरेको थियो । एन्फाले भनेजस्तै मंगलबार साबिक विजेता मनाङ मस्र्याङ्दी क्लबले उपाधि रक्षा गर्दै सकिएको लिगले ‘वार्मअप’भन्दा माथिल्लो स्तरमा फुटबल प्रेमीको ध्यान तान्न सकेन ।

९१ खेल भएको लिगमा २.५ को औसतमा २ सय २८ गोल भए । लिगमा तीन खेलाडीले सबैभन्दा धेरै ७ गोल गरे । तर, यो लिगको ९१ खेलमा एउटै पनि ह्याट्रिक भएन । समान सात गोल गर्ने थ्री स्टारका रक्षक रञ्जित धिमाल उत्कृष्ट रक्षक बन्दा त्रिभुवन आर्मी क्लबका भरत खवास उत्कृष्ट फरवार्ड बने । फरवार्ड र रक्षकको समान गोलले नै लिगमा फरवार्डहरुको अवस्था देखाउँछ । नेपाली राष्ट्रिय टोलीका पूर्व फरवार्ड हरी खड्का यो लिगले नेपाली फुटबललाई असाधारण खेलाडी दिन नसकेको बताउँछन् ।

“लिगमा फरवार्डले धेरै गोल गर्न नसक्नुलाई दुई पाटोबाट हेर्न सकिन्छ । फरवार्डको स्तर खस्किएको भन्दा पनि हुन्छ । रक्षकहरुले राम्रो प्रदर्शन गरेको भन्न पनि सकिन्छ । तर, यो लिगले नेपाली फुटबललाई ‘एक्स्ट्रा अर्डिनरी’ खेलाडी दिनै सकेन,” लिगमा धेरै गोल गर्न नभएको बारे महिला राष्ट्रिय टोलीका प्रशिक्षकसमेत रहेका खड्काले थपे, “नेपाली खेलाडीभन्दा विदेशी खेलाडीको प्रदर्शन राम्रो रह्यो । विपक्षीको पेनाल्टी बक्समा नेपाली फरवार्डको मनोबल एकदम कमजोर देखियो ।”

एन्फाले वार्मअप भन्दै लिगको मर्म रेलिगेशनको प्रावधान हटाएर लिग गराउने निर्णय गर्यो । त्यसको असर प्रत्यक्ष रुपमा क्लबहरुको प्रदर्शनमा देखियो । शीर्ष क्लबरुले खेलाडी राम्रा खेलाडी तान्न कसरत गरे पनि अन्य क्लबहरुले त्यसमा जोश देखाएनन् । साना क्लबका प्रशिक्षकहरुले सार्वजनिक रुपमै त्यसको संकेत दिए । रेलिगेशनको प्रावधान हटाउँदा लिगको नतिजामा असर परेको हो त ? “रेलिगेशन नहुँदा लिगका अन्य पाटोमा केही असर त गर्यो होला, त्यो अर्को पाटो भयो । तर गोल धेरै नहुनुको मुख्य कारण विपक्षी पेनाल्टी बक्समा फरवार्डको मनोबल कमजोर हुनु हो,” नेपाली राष्ट्रिय टोलीका लागि कीर्तिमानी १३ गोलमा निराजन रायामाझीसँग साझेदारी गरेका खड्काले भने ।

पछिल्लो पटक २०७० मा ‘ए’ डिभिजन लिग हुँदा सबैभन्दा धेरै कर्ण लिम्बुले ११ गोल गरेका थिए । त्यतिबेला भएका ८७ खेलमा २.५७ को औसतमा २ सय २४ गोल भएका थिए । १३ क्लब सहभागी २०७० को लिगमा सन्तोष साउखल र योना इलियोसले समान ९ गोल गरेका थिए भने भोला सिलवाल, अनिल गुरुङ र दीपक राईले समान ७ गोल गरे । अफिज ओलावाले, भरत शाह, पिउस हेनरी र सेगुन एकिनाडे ६ गोल गरेका थिए ।

२०७० पछि आन्तरिक खिचातानीका कारण एन्फाले ‘ए’ डिभिजन लिग गर्न सकेन । बीचमा नेशनल लिगका नाममा प्रतियोगिता नभएको होइन तर त्यो पनि एक सिजनभन्दा बढि टिकेन । लामो समय लिग नहुँदा खेलाडीको स्तर खस्किएको थ्री स्टारका प्रशिक्षक मेघराज केसी बताउँछन् ।

“४÷५ वर्षपछि लिग भएको छ । यो बीचमा ५०, ६० जना खेलाडीले मात्र फुटबल खेले । नयाँ खेलाडी आउन नै पाएनन् । नियमित खेल नहुँदा खेलाडीको स्तर खस्किएको देखियो,” तेस्रो स्थानमा रहेर लिगको अन्त्य गरेको थ्री स्टारका प्रशिक्षक केसीले भने, “पहिले नियमित खेल हुन्थ्यो । त्यसैले त्यो बेला खेलाडीहरु लयमा थिए । हुन त अहिले विश्व फुटबलमा खेल्ने शैली बदलिएको छ । पहिले आक्रमक फुटबल हुन्थ्यो । अहिले पहिला आफूले गोल नखानेमा केन्द्रित हुन्छ । त्यसैले क्लबहरुले रक्षापंक्तिमा ध्यान दिएर पनि होला, गोल धेरै भएनन् । तर नियमित खेल नहुँदा खेलाडीको स्तर खस्किएको चाँही पक्का हो ।”