लमही । कर्णाली प्रदेश भौगोलिक रुपमा पिछडिएको क्षेत्र हो । राज्यले गरेको उपेक्षाका कारण कर्णाली कुनै पनि क्षेत्रमा अघि छैन भन्ने टिप्पणी पुरानै हो । तर सबै क्षेत्रमा कर्णालीको सम्भावना भने कम छैन । उपयुक्त वातावरण बनाएर लगानी गर्ने हो भने कर्णाली नुन रोपेर सुन उघाउने ठाँउ हो । 

हरेक क्षेत्रको सम्बिन्धित निकायमा रहेको व्यक्तिहरुले आफू पालिने काम गर्न खोज्दा लगानिको प्रतिफल देखिँदैन । त्यस्तै देखियो प्रदेश ५ को राजधानी लमहीमा जारी प्रधानमन्त्री कप महिला राष्ट्रिय टि–ट्वान्टी कप क्रिकेट प्रतियोगितामा । 

लक्ष्मि पुरीलााई प्रतियोगिता हुने एकसाता अघि जानकारी भयो । उनले उक्त जानकारी क्यानबाट वा अन्य कुनै निकायबाट पाएकी भने होइनन् । फेसबुकको वालमा महिला पीएम कप हुने देखिन् ।  

अघिल्लो वर्षको संस्करणमा कप्तानीको जिम्मेवारी पाएकी उनलाई यो वर्ष पनि खेल्न पाउने आसा लागेको हो । तर, प्रतियोगिताको मिति हतारमा तोकियो । 

त्यसअघि क्यानले कर्णाली प्रदेश र लुम्बिनी प्रदेशको एकै टोली हुने बताएको थियो । सोही सूचनाले खेलाडीहरु अलमलमा थिए । प्रतियोगिता आउन १० दिन पहिले पुनः महिला र पुरुषको प्रतियोगिता एकै दिन नहुने सूचना अयो । 

यो माहोलले लक्ष्मिले प्रतियोगिता सुरु हुनु सातदिन पहिलेसम्म पनि राम्रो तयारी गरेकी थिइनन् । न कुनै प्रशिक्षण न त कुनै प्रशिक्षणको आधार । 

आफूले पहिलेका वर्ष तयारी गर्न जाने एकेडेमीमा दुई दिन तयारी गरिन् । एक्लै गरेको तयारीले के नै प्रतिफल आउँन्थ्यो र ?  

उनले लामो तयारी गर्न पाइनन् । प्रतियोगिता सुरु हुने दुई दिनअघि क्यानले खेलाडीलाई क्यापमा बोलायो । होटेलमा बसेका खेलाडीले राम्रो तयारी केही गर्न सकेनन् । 

“दुई दिनको तयारीले केही होला जस्तो पनि लागेको थिएन । कर्णाली प्रदेश क्यानले पनि तयारीका लागि केही वातावरण बनाएन् । अझ भनांै कर्णालीमा क्यान भएको महसुस पनि छैन । नत केन्द्रको क्यानले कुनै प्रशिक्षणका लागि माहोल बनाएको छ,” लक्ष्मिले बाह्रखरीसँगको कुराकानीमा भनिन् । 

क्याम्पमा तेस्रोदिन बिहानै खेलाडीहरु प्रतियोगिताका लागि भनेर लुम्बिनी प्रदेशको राजधानी लमही पुगे । अघिल्लो दिन दिउँसो ३ बजे लमही पुगेका खेलाडीहरुको खेल आयोजकको प्राविधिक टोलीले दिउँसो २ बजे राखेको थियो । 

करिव २२५ किलो मिटरको यात्रा गरेर पुगेका खेलाडीहरुले २४ घण्टा नवित्दै तयारी गर्नु पर्यो । प्रतियोगिताको साविकको विजेता टोलीसँग खेल परेको हुनाले खेलाडीहरुको मनोबल उसै कमजोर थियो । 

खराव मौसम, टस र खराव आउटफिल्डका कारण बलियो एपीएफसँग कर्णाली प्रदेशले घुँडा टेक्नु पर्यो । उसो त टिमका लागि उक्त खेल सामान्य प्रशिक्षणका लागि थियो । उनीहरुलाई प्रतियोगिताका लागि तयारी पुगेको थिएन । 

खेलमा पराजित भएपछि कर्णाली प्रदेशकी कप्तान लक्ष्मि रिजालले प्रतियोगिताको लागि राम्रो तयारी नपुगेको र प्रतियोगितामा आउनु पूर्व मात्र दुईदिन तयारी गरेको भन्दा एपीएफका खेलाडीहरु छक्क परे । 

एक त तयारी नै नपुगी त्यो स्तरको प्रदर्शन गरकोमा खेलाडीहरुमा हौसला थियो । अर्काे गैरजिम्मेवार पना देखाउने क्यान प्रति ‘स्याटर’ थियो । 

१८ दिनमा फुटबलबाट राष्ट्रिय स्तरको क्रिकेट खेलाडी 
कर्णाली प्रदेशको टिममा सबै जसो खेलाडी नयाँ छन् । प्रतियोगितामा आधा भन्दा धेरै खेलाडीले डेब्यू गरेका छन् । क्रिकेटको माहोलबाट आएका खेलाडीको डेब्यू कुनै नौलो कुरो थिएन । 

प्रतियोगितामा कर्णाली प्रदेशका लागि उत्कृष्ट बलरको रुपमा चिनिएकी अन्जु गरुङ प्रतियोगिता सुरु हुने १८ दिन पहिलो फुटबल खेलाडी थिइन् । उनलाई क्रिकेटप्रति कुनै ज्ञान थिएन । कर्णालीमा कम खेलाडी भएका कारण उनलाई क्रिकेटमा रहर लाग्यो । 

प्रतियोगिताका लागि तयारी हुने उनको मन थिएन । राम्रो तयारी गरेर अर्काे वर्षसम्म राष्ट्रिय स्तरको प्रतियोगितामा सहभागि बन्छु भन्ने लागेको थियो । 

तर, उनी प्रतियोगितामा खेलाडी अपुगको कारण सहभागी भइन् । प्रतियोगिताको तीन खेल खेलेकी उनले तीन विकेट लिन सफल पनि भइन् । उनको लागि यो फुटबल जीवन पछिको पहिलो क्रिकेट प्रतियोगिता थियो । 

“फुटबल खेल्दा खेल्दै क्रिकेटमा लागेँ । यो खालको सफलता मिल्छ भन्ने थिएन् । जे हुन्छ राम्रोका लागि हुन्छ भनेर ज्ञान लिँदै १८ दिनमा क्रिकेट खेलाडी बन्न पुगेछु । राम्रो तयारी भएको थियो भने हामी खेल नै जित्ने रहेछौं,” गुरुङले भनिन् । 

तयारी बिना नै प्रतियोगिता खेल्दाको परिणाम  
कर्णाली प्रदेशमा एक मात्र क्रिकेट संघ हो । कर्णालीमा सुर्खेत जिल्लाबाहेक अन्य कुनै ठाँउमा क्रिकेट खेल्दैनन् । विद्यालय स्तरमा हुने खेलकुद प्रतियोगिताका लागि क्रिकेट खेल्दाबाहेक प्रशिक्षका लागि एक मात्र एकेडेमी छ । 

उक्त एकेडेमीमा वर्षभर प्रशिक्षण पनि हुँदैन । जिल्लामा प्रतियोगिता पनि कुनै हुँदैन । सुर्खेत जिल्ला क्यानका अध्यक्ष श्रीधर केसी पनि प्रतियोगिता हुनु केहीदिन अघि जाग्छन् । 

वर्षभर एक प्रतियोगिताका लागि कति नै तयारी हुन्छ । उसो त तयारीका लागि उपयुक्त प्रशिक्षक पनि छैनन् । हाल टिमलाई प्रशिक्षण गर्न आइपुगेको रोशन शाही पनि प्रतियोगिता हुनु एकसाता पहिला महिला टोलीका लागि प्रशिक्षण गराइरहेका थिए ।  

“प्रतियोगिताका लागि धेरै तयारी भएन । तयारी नै नभएर प्रतियोगितामा सहभागिता जनाउँदा नतिजा यस्तो नै आउने हो । हामी वर्ष भरी एक मात्र प्रतियोगिता खेल्छौं । त्यसमा पनि प्रतियोगिताका लागि मात्र दुईदिन तयारी गरेर पुग्ने होइन,” शाहीले गुनासो पोखे ।