काठमाडौं । इन्डोनेसियामा हुने एसियाली खेलकुद प्रतियोगिता आउन अब एक महिना पनि छैन । एसियाली खेलकुदमा नेपालबाट पदकको आशा गरिएको खेल हो कराते । नेपाली कराते टिमको तयारी कस्तो छ त ?
गत वैशाखदेखि एसियाली खेलकुद प्रतियोगिताको लागि मुख्य लक्ष्य बनाएर कराते टिम अभ्यासमा व्यस्त छ । नेपालको लागि आश गरिएको खेलको रुपमा रहेको कराते खेलाडी १८औं एसियन गेम्समा जसरी पनि पदक ल्याउने लक्ष्य बनाएर अभ्यास गरिरहेका छन् । तर, जति आश गरिएको छ, त्यहीअनुसारको अभ्यास तथा प्रशिक्षण भने भएको छैन ।
प्रशिक्षक दीपक श्रेष्ठ सरकार तथा संघले अपेक्षा गरेअनुसारको तयारीको व्यवस्था नमिलाएको दुखेसो पोख्छन् । प्रशिक्षक श्रेष्ठले भने, “इन्चोन एसियन गेम्समा नेपालको लागि करातेले एकमात्र पदक जितेको थियो । यो पटक पनि सबैले करातेमा आश गरेका छन् । प्रशिक्षक तथा खेलाडीमा प्रेसर परेको छ । तर, त्यो प्रेसरबाट कसरी माथि उठाउने भन्ने कुरा न सरकारले गर्यो न नेपाल कराते महासंघले नै ।”
कराते खेलाडीले अभ्यासमात्रै गरिरहेका छन् भने एक्सपोजरहरू अहिलेसम्म पाएका छैनन् । प्रशिक्षक श्रेष्ठले थपे, “आशमात्र देखाउने काम भएको छ । अन्तर्राष्ट्रिय एक्सपोजरहरू छैन । खेलाडीमा मेडल ल्याउनुपर्छ भन्ने इख त छ तर इखमात्रै भएर पुग्दैन, सेवा सुविधा पनि हुनुपर्छ ।”
एसियन गेम्समा भाग लिने कराते खेलाडीमध्ये एक हुन् दिवस श्रेष्ठ । ८४ केजी तौल समूह मुनी प्रतिस्पर्धा गर्ने दिवसले क्लोज क्याम्पको सुरुवाती समयमा भन्दा हरेक कुरामा सुधार भएको बताए । उनले एसियन गेम्सको तयारीबारे भने, “धेरै नै सुधार भएको छ । मेरोमात्रै होइन, सबै खेलाडीको प्रदर्शन सुधार भएको छ । तर यतिले मात्रै हुँदैन । रिङ अनुभव पनि चाहिन्छ । त्यो आवश्यकता भएको हुँदा वैदेशिक प्रशिक्षण कुरेर बसिरहेका छौं ।”
वैदेशिक प्रशिक्षणका लागि जापान जाने
थप प्रशिक्षणको लागि कराते टिम जापान जाने तयारीमा रहेको छ । तर अझै भन्न सकिने अवस्था भने छैन । यसका लागि कराते महासंघ र सरकारको त्यति तदारुता नदेखाको प्रशिक्षक दीपक श्रेष्ठको भनाइ छ ।
उनले भने, “संघले प्रस्ताव राखेको छ भन्ने कुरा चलेको थियो । त्यो कुरालाई विश्वास नगरी हामीले राखेपका सदस्यसचिव केशवकुमार विष्टलाई भेट्याैं । खेलाडी र प्रशिक्षक गएर कुरा गर्दा तपाईहरूको कार्यक्रम ल्याउनुहोस् म पठाउँछु भन्नु भएको छ । आशमात्रै गर्न सकिन्छ, ठोस निर्णय छैन ।” वैदेशिक भ्रमणको टुंगो यही साता लाग्नेछ ।
एसियन गेम्सलाई नै लक्षित राखेर कराते टिम पोखरामा २ महिना अभ्यास गरेर काठमाडौं फर्किएको १ साता पनि भएको छैन । पोखरामा निकै राम्रो अभ्यास भएको प्रशिक्षक श्रेष्ठ बताउँछन् ।
“ट्रेनिङको लागि आएको भनेपछि त्यही अनुसारको व्यवस्था मिलाइदिएको थियो । अभ्यास राम्रो भयो । सरकारले १४ सय भत्ता दिएको थियो । त्यसले खान र बस्नमात्रै पुग्यो । अन्य डाइटदेखि धेरै कुरामा पोखराबासीको साथ पायौं । अन्य सबै खेलाडीको सामग्रीहरू हामीले प्रयोग गर्न पायौं,” प्रशिक्षक दीपकले भने । पोखराबाट फर्किएपछि कराते खेलाडीले बौद्धमा बसेर गोठाटारमा तयारी गरिरहेका छन् । भौतिक संरचनाकै अभावमा कराते टिम बौद्ध पुगेको हो ।
एसियन गेम्सको तयारीबारे प्रशिक्षक श्रेष्ठ पूर्णरुपले सन्तुष्ट भने छैनन् । “राम्रो अभ्यास भइरहेको छ तर खेलाडीमा मानसिक स्थिति ठीक छैन । किनभने स्कुलमा पढ्यौं–पढ्यौं तर परीक्षा भएन भने के हुन्छ ? त्यस्तै भएको छ,” उनले भने ।
प्रशिक्षक श्रेष्ठले थपे, “खेलाडीको रेकर्ड हुन्छ, त्यही रेकर्डलाई मापन गर्दै अन्य देशले अभ्यास गरेको हुन्छ । तर हाम्रोमा त्यस्तो छैन । एउटा अन्तर्राष्ट्रिय खेल खेल्न पाएका छैनौं अनि अनुमान लगाउन सकिन्छ ? हामी त अन्दाधुन्धमा जाँदैछौं ।”
नेपाली खेलाडीले यी समूहमा भाग लिँदैछन्
यतिबेला ८ जना कराते खेलाडी एसियन गेम्सको लागि तयारीमा व्यस्त छन् । नेपाली खेलाडीले करातेको ८ स्पर्धामा भाग लिँदैछन् । पुरुषतर्फ ६० केजीमा सोनाम लामाले प्रतिस्पर्धा गर्दै छन् । त्यस्तै, ६७ केजी तौल समूहमा विजय लामा र ८४ केजी तौल समूहमुनी दिवस श्रेष्ठले नेपालको प्रतिनिधित्व गर्दैछन् । दिवससँग १७औं इन्चोन एसियन गेम्सको अनुभव छ । त्यस्तै, पुरुषतर्फ कै व्यक्तिगत कातामा पर्शुराम बास्तोलाले प्रतिस्पर्धा गर्दैछन् । उनले यसअघिको इन्चोन एसियन गेम्समा पनि खेलेका थिए ।
त्यस्तै, महिलातर्फ ५० केजी तौल समूहमा अनु अधिकारीले प्रतिस्पर्धा गर्दैछन् । अनुले यसअघि इन्चोन एसियन गेम्स पनि खेलेकी थिइन् । त्यस्तै, ६१ केजी तौल समूह मुनीमा सुनिता महर्जन र ६८ केजी तौल समूह माथिमा रिता कार्कीले नेपालबाट खेल्ने छिन् । महिलातर्फको व्यक्तिगत कातातर्फ चञ्चला दनुवारले खेल्नेछिन् ।
अभ्यासमा व्यस्त दिवसले मेडल जित्ने नै भनेर तयारी गरिहेको बताए । उनले भने, “खेलमा पनि उत्कृष्ट नै प्रदर्शन गर्ने भनेर अभ्यास गरिरहेका छौं । पहिले एसियन गेम्समा पनि राम्रो प्रदर्शन गरेको थिएँ । योपाली त्यो भन्दा राम्रो नतिजा ल्याउने लक्ष्यमा छु ।”
सन् २०१४ को कोरियामा सम्पन्न एसियन गेम्समा दिवस पाँचांै भएका थिए । दोस्रो चरणसम्म पुगेका दिवस कतारका खेलाडीसँग पराजित हुँदै बाहिरिएका थिए । दिवसले भने, “भाग्यले साथ दियो र अभ्यास गरेअनुसारको प्रदर्शन भयो भने स्वर्ण पदक पनि ल्याउन सकिन्छ ।”
फाइल तस्बिर