काठमाडौं । १८औं एसियाली खेलकुद प्रतियोगिता जति नजिकिँदो छ, त्यति नै एसिया महादेश तातिँदो अवस्थामा छ । यसको रौनकले सन् १९५१ को पहिलो एसियन गेम्समै सहभागिता जनाएको नेपाल पनि अछुतो हुने कुरै भएन ।
१८औं एसियाली खेलकुद प्रतियोगिता इन्डोनेसियामा यही अगष्ट १८ देखि सेप्टेम्बर २ तारिखसम्म आयोजना हुँदैछ । यो एसियन गेम्समा नेपालको तर्फबाट २९ खेलमा १८५ खेलाडीले प्रतिस्पर्धा गर्दैछन् ।
करिब ३ महिनादेखि एसियन गेम्सको तयारीमा रहेको नेपालका विभिन्न खेलका खेलाडी कत्तिको तयारी अवस्थामा छन् ? यसअघिसम्म अन्तर्राष्ट्रिय स्तरमा नेपालको प्रदर्शन निरन्तर खस्किरहेको अवस्थामा यो पटक नेपालले कुनै त्यस्तो जादू गर्ला ? अहिलेसम्म एउटामात्रै रजत पदक भित्र्याएको नेपालले स्वर्ण पदक चुम्न सक्ला ? खेलाडीको कुरा सुन्ने र सरोकारवालाको तयारी हेर्ने हो भने स्थिति उत्साहजनक छैन ।
भारतको कोलकत्तामा अभ्यास गरी एसियन गेम्सको लागि नेपालको तर्फबाट प्रतिनिधित्व गर्ने एथ्लेटिक्स खेलाडी यामसाजन सुनारलाई कहिलेकाहीँ खेलाडी बनेकोमा पछुतो लाग्छ । उनी आफ्नो प्रदर्शनबाट होइन, सरकारी तयारी र संघले उपलब्ध गराउने व्यवस्थाले उनको मन बिझ्ने गरेको छ ।
आशा बढी, सेवासुविधा छैन
त्यसो त जब–जब ठूला अन्तर्राष्ट्रिय प्रतियोगिता नजिकिन्छ, त्यतिबेला खेलकुद संघ र राष्ट्रिय खेलकुद परिषद् तथा युवा तथा खेलकुद मन्त्रालय तात्ने गरेका छन् । विशेषगरी नेपाली खेलाडीले पनि यही बेला सुविधाजनक अभ्यास गर्न पाउँछन् । यद्यपि महत्वपूर्ण समयमा पनि राम्रो र प्रभावकारी अभ्यासको अभावमा खेलाडीहरू भने बेचैन हुने गरेका छन् ।
यामसाजन भन्छन्, “पैसामात्रै दिएर खेल जित्दैन । हामी ३ महिनासम्म होटलमा बस्यौं, कसले हामीलाई चेक गर्न आए ? हाम्रो अवस्था के छ, कसैले विचार गरे ? विधि मात्रै पूरा गरेर कसरी मेडल आउँछ ? यही अवस्था रहिरहने हो भने नेपालले कहिले पनि स्वर्ण पदक जित्दैन । दिनको १४ सयमात्रै दिएर हुन्छ ? मेडल ल्याउनलाई के गर्नुपर्छ ? ध्यान गएन ।”
उनले थपे, “कमसेकम मेडिकल, फिटनेसको अवस्था कस्तो छ ? कस्तो खाइरहेका छन् ? के हामी होटलमा भात खान मात्रै हामी बसेका हौ त ? पेट पाल्न त हाम्रो आफ्नो घर छ । घरमा बसे भइहाल्छ नि । त्यही भएर मलाई लाग्छ यसले गर्दा कहिले पनि नेपालको गोल्ड मेडल ल्याउने सपना सायद अधुरै रहन्छ । सबैको पीडा मेरो जस्तै हो ।”
अन्तर्राष्ट्रिय जगतमा नेपालभन्दा पछि ठूला प्रतियोगितामा भाग लिएका राष्ट्रहरू निकै अघि बढेका छन् । तर नेपालको अवस्था भने पहिलेको भन्दा खस्किँदो अवस्थामा रहेको कुरा स्वीकार्छन् यामसाजन । “युवा तथा खेलकुद मन्त्रालय, राष्ट्रिय खेलकुद परिषद् र खेल संघ यो सबै हुने भनेकै खेलाडीकै लागि हो । तर यो कुरा नेपालमा लागु हुदैन । हाम्रो अवस्था दयनीय छ,” आक्रोशसँगै निराश भाव प्रकट गर्दै उनले भने ।
राष्ट्रिय कीर्तिमान भंग गर्ने लक्ष्य
यामसाजन सुनारले विगत लामो समयदेखि नै एसियन गेम्सको लागि भनेर विशेष तयारी गरिरहेका छन् । सन् २०१४ मा भएको एन्चोन एसियन गेम्समा पनि यामसाजनले खेलेका थिए । तर उनी मसलको समस्याले गर्दा त्यहाँ राम्रो प्रदर्शन गर्न सकेनन् । यो पटक भने उनी राम्रो प्रदर्शन गर्ने लक्ष्यमा छन् ।
उनले भने, “हाम्रो एथ्लेटिक्स संघले पनि इन्डोनेसियाको वातावरणलाई हेरेर कोलकत्तामा वैदेशिक प्रशिक्षणको लागि पठायो । समग्रमा भन्ने हो भने यो पटक हाम्रो टिमले नसोचेको नतिजा दिन सक्छ । बीचमा म बिरामी परें, भनेको जस्तो टे«निङ गर्न पाइएन । पछिल्लो चरणमा व्यस्त समयमा पनि अभ्यास गरिरहेको छु ।”
उनले एथ्लेटिक्सको १०० र २०० मिटर स्पर्धामा प्रतिस्पर्धा गर्दैछन् । यी दुबै स्पर्धामा राष्ट्रिय कीर्तिमान कायम गरेका यामसाजन आफ्नै राष्ट्रिय कीर्तिमान भंग गर्ने दाउमा छन् ।
उनले भने, “अहिलेको ट्रेनिङअनुसार जतिबेला पनि राष्ट्रिय कीर्तिमान गर्न सक्ने भएको छु । अब इन्डोनेसियामा कस्तो, के हुने हो । कीर्तिमान भन्दा पनि राम्रो प्रदर्शन गर्नुपर्छ भन्ने कुरालाई मध्यनजर गर्दै मैले कोलकत्तामा धेरै अभ्यास गरे ।”
उनको १०० मिटरमा १० सेकेन्ड २८ मिलिसेकेन्डको रेकर्ड छ । त्यस्तै, २०० मिटर दौडमा उनको टाइमिङ २१ सेकेन्ड ४१ मिलिसेकेन्ड रहेको छ । उनी यही आफ्नो राष्ट्रिय कीर्तिमानलाई भंग गर्ने लक्ष्यका साथ इन्डोनेसिया प्रस्थान गर्दैछन् ।