काठमाडौं । पत्रकारले बक्स अफिसको समाचार लेख्दा मुस्किलले वर्षमा एउटा/दुईटा चलचित्र ‘करोड क्लब’ मा भन्ने समाचार लेख्छन् । तर, सीमाना जोडिएको बलिउडका पत्रकार भने ‘सय करोड क्लब’ (अर्ब) मा चलचित्र प्रवेश गरेको समाचार बाक्लै लेख्छन् ।
दसैंको छेको पारेर रिलिज भएको ‘ब्रान्ड नेम’ चलचित्र ‘छक्का पञ्जा’ ले नेपालमा ओझेलमा पारेको भनिएको हिन्दी चलचित्र ‘जुडुवा–२’ ६ दिनमै सय करोडमा प्रवेश गर्यो । त्यही दिन रिलिज भएको ‘छक्का पञ्जा–२’ ले पहिलो दिनमा १ करोड ५३ लाख रुपैयाँ ग्रस कलेक्सन गर्यो । सोही दिन ‘जुडुवा–२’ ले १६.१० करोड भारतीय रुपैयाँ कलेक्सन गर्यो ।
‘छक्का पञ्जा–२’ ले दोस्रो दिन १ करोड ३० लाख ग्रस कलेक्सन गर्यो भने ‘जुडुवा–२’ ले २०.५५ करोड भारतीय रुपैयाँ कलेक्सन गरेको भारतीय सञ्चार माध्यमहरुले ‘बक्सअफिस’ रिपोर्ट सार्वजनिक गरे ।
भारतमा डेढ अर्ब जनसंख्याको आवादी छ । नेपालमा तीन करोड जनसंख्या छ । भारतीमा सिनेमा संस्कृति छ । नेपालमा कुल जनसंख्याको एक प्रतिशतले पनि चलचित्र हेर्दैनन् ।
नेपालमा काठमाडौं उपत्यका औषतमा ७५ चलचित्र बजारको हिस्सा हो । भारतमा अधिकांश क्षेत्रमा चलचित्र हेरिन्छ । दक्षिण भारतमा झण्डै ९० प्रतिशत जनसंख्याले चलचित्र हेर्छन् । स्टारकास्ट भएका चलचित्र रिलिज हुँला स्थानीय सरकारले सार्वजनिक बिदासमेत घोषणा गर्छ ।
यो यथार्थले चलचित्रको बक्स अफिसमा ठूलो प्रभाव पार्दै आएको छ ।
नेपाली चलचित्र मुस्किलले ‘सय करोड क्लब’ मा प्रवेश गरिरहेका बेला भारतीय चलचित्रले अर्ब माथिको ब्यापार गरिसकेका हुन्छन् । त्यहाँको सरकारी पोलिसी, जनसंख्या, लगानी र भाषाले व्यापारका प्रभावपारिरहेको छ ।
‘जुडुवा–२’ भारतीय भूमीमा मात्रै दैनिक ३५०० स्क्रिनिङ्ग भइरहको छ भने नेपालमा ‘छक्का पञ्जा–२’ मुस्किलले १ सय वटा हलमा प्रदर्शन भएको छ ।
अर्बको छेउमा पुगेर गरिएको लगानी र नेपालमा ६०÷७० लाखमा चलचित्र निर्माण भइरहेको यथार्थलाई भुल्नु हुँदैन । हिन्दी चलचित्रको एउटा गीत छायांकनको बजेटले नेपालमा सिङ्गो चलचित्र निर्माण भइरहेको कटु सत्यलाई नजरअन्दाज गर्न मिल्दैन ।
नेपालमा मुस्किलले चलचित्र ‘करोड क्लब’ मा प्रवेश गरिरहेका बेला यही बजारबाट भारतीय चलचित्रहरुले १० औं करोड नेपाली रुपैयाँ भारत लगिरहेका छन् । ‘बाहुबली’ ‘दङ्गल’ लगायतका चलचित्रले नेपालबाट १० औं करोड रुपैयाँ भारत लगेपछि नेपालका केही चलचित्रकर्मीहरु भारतीय चलचित्रलाई नेपाली चलचित्र रिलिजको मितिमा प्रदर्शन गर्न नहुने व्यवस्थाको माग गर्न थालेका छन् ।
तर, राम्रो चलचित्र बने चल्छ भन्ने मानक भने ‘छक्का पञ्जा–२’ ले स्थापित गरिदिएको छ । भलै यो चलचित्रले राम्रो समीक्षा बटुल्न सकेको छैन । कथामा त्रुटी रहेको भन्दै त्यसविरुद्ध कुराहरु उठिरहेका छन् । यद्यपी ‘ब्रान्ड’ का कारण यसलेछैटौं दिनमै ‘एक करोड क्लब’ मा प्रवेश गर्ने चलचित्र ‘जुडुवा–२’ लाई ओझेलमा पारिदियो । ५० को दशकमा जस्तै हलहरुमा नेपाली चलचित्रका लागि दर्शकको लामो लाइन देखियो । दैनिक एउटै हलबाट सयौं दर्शक फर्किए । हलमा बृद्धबृद्धादेखि अंग्रेजी चलचित्र हेर्ने ‘प्ल्स टु जेनेरेशन’ सम्म हलमा देखिए ।
यो नेपाली चलचित्रका लागि सकारात्मक पक्ष हो भने सरकारले चलचित्र क्षेत्रलाई केही नगरेका कारण नेपाली चलचित्रले फड्को मार्न सकेन र सँधै घाटामा गयो भन्नेहरुका लागि गतिलो जवाफ हो ।
नेपालमा बर्सेनी एक सयभन्दा धेरै चलचित्र बन्छन् । मुस्किलले १० वटाले लगानी सुरक्षित गर्छन् । तर, यो वर्ष चलचित्रले राम्रो व्यापार गरिरहेका छन् । दीपेन्द्र के खनालको ‘धनपती’ बाट सुरु भएको चलचित्रको सकारात्मक बजारले अहिलेसम्म राम्रो ‘पिकअप’ लिइरहेको छ । त्यस यता ‘म यस्तो गीत गाउँछु’, ‘प्रेम गीत–२’, ‘ए मेरो हजुर–२’ ले पनि राम्रो प्यापार गरे । यसको अर्थ राम्रो चलचित्र बने नेपाली हिन्दी चलचित्रको विकल्प दर्शकले आफैैं खोज्छन् र त्यो नेपाली चलचित्र हुन्छ भन्ने हो ।
“हामीले चलचित्र राम्रो भएन भनेर गुनासो गर्नु भन्दा पनि राम्रो चलचित्र चल्छ भनेर बुझ्नु पर्छ,” निर्देशक दीपेन्द्र के खनाल भन्छन्, “यो वर्ष लगातार चलचित्र चलिरहेका छन् । अझै केही आशा लाग्दा चलचित्र रिलिज हुन बाँकी नै छन् ।”