पोखरा । माछापुच्छ्रे हिमालको पृष्ठभूमिलाई पछाडि राखेर नवौँ राष्ट्रिय खेलकुदका विभिन्न खेलका तस्बिरहरू सामाजिक सञ्जालमा निकै भाइरल भए । हुन पनि प्रकृतिको अनुपम सुन्दरतालाई साक्षी राखेर पोखराले ३९ वर्षपछि खेलको महाकुम्भ आयोजना गर्‍यो । जुन मंगलबार सकिएको भएको छ ।

सामाजिक सञ्जालमा देखिएका ती सुन्दर तस्बिरका पछाडि खेलको व्यवस्थापन विवाद र अभाव नै सञ्चालन हुन पुगे । राष्ट्रिय प्रतियोगिता भएपनि खेलाडीले जर्सीसम्म पाएनन् । राष्ट्रिय खेलकुद परिषद् (राखेप)ले खेलाडीलाई न समयमा खेल सामग्री उपलब्ध गरायो न समयमा नै खेल भए ।

प्रतियोगितामा एक खेलाडीले आफ्नो ज्यान गुमाए भने दर्जन खेलाडी घाइते भए । आयोजकले व्यवस्थापन गरेका होटल खाली भए । खेलका क्रममा पनि अनेक विवाद भए । 'प्रोटेस्ट' हाल्नेदेखि लिएर विरोधस्वरूप ग्राउन्डमा नै खेलाडी सुत्नेसम्मका घटना भए ।

यी अनेकन समस्याका बाबजुद पोखरामा भएको नवौँ राष्ट्रिय खेलकुदमा अनेकन कीर्तीमान बने । काखे छोरी लिएर खेल्नेदेखि ७ वर्षकी बालिका र ६१ वर्षका वृद्धलेसमेत खेलमा सहभागिता जनाए ।

विभागीय टिम त्रिभुवन आर्मीले सर्वाधिक पदकसहित पहिलोपटक बनाइएको ट्रफी आफ्नो पक्षमा पार्दै विजेता बन्यो ।

यही प्रतियोगितामा पहिलोपटक ४० जना खेलाडीको डोपिङ परीक्षण पनि गरियो ।

३९ वर्षअघि भएको दोस्रो खेलकुद प्रतियोगिता भएकै अधिकांश खेल मैदान प्रयोग गरी सम्पन्न गरिएको प्रतियोगिताको नयाँ भनेको पुनः निर्माण भएको फुटबल मैदानमात्रै हो । 

नवौँमा विवाद नभएको खेल सायदै रहेनन् । खेलाडीले पाएको जर्सीमा समेत खेलाडी स्वयम्ले खर्च उठाएर प्रदेशको नाम र अंक राखे । हक्कीमा खेलाडीले किट नपाएकै कारण ८ खेलाडीले खेल्न बाध्य भए । आर्चरीमा पनि आवश्यक खेल सामग्री नहुँदा जुगाड गरेरै खेल सम्पन्न भयो । 

पुरुष भलिबलमा त पुरानो म्याट भएकै कारण तीन जना खेलाडी घाइते नै भए । खेलाडीहरूले यातायात, होटल व्यवस्थापनलगायतको क्षेत्रमासमेत सास्ती खेप । एक खेल पदाधिकारीले केन्द्रिकृत मानसिकताका कारण प्रदेशको साथ नपाएको सुनाए । कुस्ती, बक्सिङ, सितोरियो कराँतेलगायत खेलमा त विवाद नै सिर्जना भयो ।

तर, समस्या विवाद, अभावमा सम्पन्न भएपनि खेलाडीहरूले भने पूर्ण जोसका साथमा खेल कौशल देखाए । 

अन्ततः भद्रगोलकाबीच पोखरामा सञ्चालित नवौँ राष्ट्रिय खेलकुदको समापन भने भव्य समारोहमा भयो । 

समापनमा पोखरा रंगशालामा दर्शकको उपस्थिति हालसम्मकै बढी थियो । १६ हजार दर्शक धान्न सक्ने पोखरा रंगशालाको प्याराफिट दर्शकले भरिएको थियो । रंगशालामा पुरुष फुटबलतर्फको फाइनल खेल आर्मी र एपीएफबीच चलिरहँदा प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवाको आगमन भएको थियो ।

दोस्रो हाफमा आइपुगेका देउवाले समेत फुटबल फाइनलको दोस्रो हाफ, त्यसपछि थपिएको ३० मिनेट समय र अन्तिममा ट्राइब्रेकर हेरे ।

दर्शकको चर्को हुटिङ र समर्थनका बीच ट्राइब्रेकरको 'सडेन डेथ'मा विभागीय टिम सशस्त्र प्रहरीले अर्को महारथी नेपाल आर्मीलाई हराउँदा रंगशालामा दर्शकको खेलप्रेम झल्कियो ।

दर्शकले फाइनल खेलमात्रै हेरेनन्, समापनसम्मै आयोजकलाई साथ दिए ।

सातै प्रदेशका संस्कृति झल्किने नाचदेखि कलाकारहरूको सांगीतिक प्रस्तुतिमा दर्शकको भरपुर साथ थियो ।

सांस्कृतिक माहोलकाबीच दर्शकहरू फुटबल मैदानमा नै उत्रिएर नाचे । तस्बिर लिनेहरूको भिड उस्तै थियो । नवौँ खेलकुदलाई धेरैले आफ्नो मोबाइलमा कैद गरे, लाइभ गरेर अरूलाई देखाउनेको कमी पनि थिए ।

रंगशालका फ्लडलाइट अफ भए, अनि सुरु भयो आतिसबाजी र संगीत । त्यहाँ दर्शक झुमे, उनीहरूले आतिसबाजीको मनोरञ्जन पनि लिए ।

र, एक भव्य समारोहकाबीच नवौँ राष्ट्रिय खेलकुद प्रतियोगिताको भव्य समापन भयो । ०८१ मंसिर २ देखि ९ गतेसम्म दसौँ राष्ट्रिय खेलकुद प्रतियोगिता चाहिँ कर्णालीमा हुने भएको छ ।

एथलेटिक्समा कीर्तिमान
खेलाडीहरूले एथलेटिक्समा सबैभन्दा बढी कीर्तिमान कायम गरेका छन् । एथलेटिक्सका विभिन्न विधामा गरी १० वटा नयाँ कीर्तिमान कायम भएको हो ।  १० नयाँ कीर्तिमान कायम हुँदा नवौँ च्याम्पियन बन्न सफल त्रिभुवन आर्मीकै वर्चस्व कायम रह्यो । 

आर्मीका महिला १०० मिटर दौडमा सरस्वती चौधरीले १२.१३ सेकेन्डको कीर्तिमानी कायम गरिन् ।

दस हजार मिटर पुरुषमा दीपक अधिकारीले ३० मिनेट १० सेकेन्ड ३ मिलिसेकेन्डको रेकर्ड राखे, ४ सय मिटर महिला हडल्समा जयरानी थारुले १ मिनेट ४ सेकेन्ड १३ मिलिसेकेन्डको नयाँ रेकर्ड राखिन् । उनले लङजम्प महिलामा ५.५८ मिटरको कीर्तिमानी कायम गरिन् । १०० मिटर महिला हडल्समा उनले १५ सेकेन्ड १६ मिलिसेकेन्डको रेकर्ड कायम गरिन् । ४०० मिटर पुरुष दौडमा सोमबहादुर कुमालले ४७.९५ सेकेन्डको कीर्तिमानी कायम गरे ।

४०० मिटर महिला दौडमा एपीएफकी रमिता कमाुरी थारुले ५८.१० सेकेन्ड, एपीएफकै सलिम देवानले लङजम्पमा ७.०६ मिटरको कीर्तिमानी कायम गरिन् ।

कर्णालीका दुर्गाबहादुर बुढाले ३०० मिटर स्टिपल चेसमा ८ मिनेट ५५ सेकेन्ड १९ मिलिसेकेन्डको कीर्तिमान कायम गरे । 

नेपाल पुलिसकी चन्द्रकला लाम्गाधेले ज्याभ्लिन थ्रोमा ४७.६० मिटरको कीर्तिमान कायम गरिन् ।

पोखरा रंगशालामा निसिमको अर्धकदको सालिक राखिने
नवौँ राष्ट्रिय खेलकुदका दौरान प्रतिस्पर्धाकै क्रममा ग्लाइडर दुर्घटनामा परेर निधन भएका प्याराग्लाइडिङ खेलाडी निसिम थापाको स्मृतिमा पोखरा रंगशालामा अर्धकदको सालिक स्थापना गरिने भएको छ ।

बुधबार साँझ बसेको राष्ट्रिय खेलकुद परिषद् (राखेप)को ११५ औँ बोर्ड बैठकले खेलका दौरान ज्यान गुमाउने खेलाडीको सम्मानस्वरूप सालिक स्थापना गर्ने निर्णय गरेको राखेप सदस्यसचिव टंकलाल घिसिङले जानकारी दिए ।

प्याराग्लाइडिङ प्रतियोगिताका मुख्य निरीक्षक योगेश भट्टराईका अनुसार खेलकै क्रममा दुर्घटनामा मृत्यु भएका थापाको सम्मानमा मानार्थ स्वर्ण पदक दिइने भएको छ । गोखरा स्थायी घर भई हाल पोखरा–१० मा बस्दै आएका थापाको घरमै पुगेर पदक हस्तान्तरण गरिने उनले जानकारी दिए ।

तस्बिरहरू : हरिशजंग क्षेत्री र रासस