पोखरा । जिल्ला निर्वाचन कार्यालय कास्कीले दिएको तथ्यांक अनुसार पोखरा महानगरपालिकामा दुई लाख सात हजार ७१२ जना मतदाता छन् । अघिल्लो ०७४ को स्थानीय तहमा भन्दा यसपटकको चुनावमा थपिने मतदाताको संख्या ३९ हजार ६४५ रहेको छ ।

अघिल्लो निर्वाचनमा पोखरामा झन्डै १४ हजार मतान्तरसहित एमालेले मेयर र २२ वटा वडा पनि जित्यो ।

त्यो अन्तर घटाउने र नयाँ थपिएका मतदाता आफ्ना पक्षमा पारेर चुनाव जित्न अहिले यहाँ गठबन्धनले तयारी गरिरहेको छ ।

चुनावमा गठबन्धन नगरे जित्न गाह्रो हुनेमा गठबन्धनका कांग्रेस, माओवादी, एकीकृत समाजवादी एकमत छन् । मिलेर चुनाव जित्ने तयारी भइरहँदा गठबन्धनमा नेतृत्व कसले पाउने भन्नेमा चाहिँ उनीहरु विभक्त छन् ।

सबैको दाबी छ– मेयर हामीले पाउनुपर्छ 

चुनावी तालमेल र नेतृत्वको रस्साकस्सीबीच आफ्नो दलको विचार सुनाउन केहीदिन अघि ‘मेरो मेयरको योजना’ कार्यक्रममा भेला भए, कांग्रेस सभापति किशोरदत्त बराल, माओवादी केन्द्रका नेता विश्वप्रकाश लामिछाने र समाजवादीका अध्यक्ष धनराज आचार्य ।

भेला भएका तीनैजना पोखराका मेयरका आकांक्षी समेत हुन् । पार्टीगत नेतृत्व गर्दै उपस्थित भएका तीनै जनाले चुनावमा गठबन्धन रहने स्पष्ट पारे । 

कसको भागमा पर्छ भन्ने निर्णय केन्द्रले गरेता पनि उनीहरुले मेयरमा आफ्नो पार्टीको दाबी भने छाडेनन् ।

हुन त, कास्कीमा ०७४ मा पनि गठबन्धन भएको हो । माओवादी कांग्रेसको उक्त तालमेलमा एमालेका मानबहादुर जिसीले ६० हजार ११८ मत ल्याए । गठबन्धनका उमेदवार कांग्रेसका रामजी कुँवरले ४६ हजार ४१६ मत ल्याएका थिए ।

अघिल्लोपटक उमेदवारी फिर्ता लिएर कांग्रेसलाई सघाएका विश्वप्रकाश लामिछानेले यसपटक कांग्रेसले पैँचो तिर्नुपर्ने बेला आएको बताए । उनले अघिल्लोपटक मेयरबाट नाम फिर्ता लिएर कांग्रेसलाई सघाएका थिए । तर, उपमेयर माओवादीलाई दिने भनिएता पनि कांग्रेसले सरस्वती गुरुङलाई उपमेयरको उमेदवार बनायो । उनले ४४ हजार ३३८ मत ल्याएकी थिइन् । माओवादीबाट उपमेयर उठेकी गोमा ढकालले ८ हजार ७९६ मत मात्र पाएकी थिइन् ।

त्यही विगत सम्झेर तीनै दलले गठबन्धन चाहिने प्रष्ट मत राखे ।

माओवादी केन्द्रका लामिछानेले अघिल्लोपटक आफूले कांग्रेसलाई पैँचो दिएको हुँदा उक्त पैँचो फिर्ता दिनुपर्ने बताउँदै मेयर माओवादी केन्द्रबाटै बन्नुपर्ने र गठबन्धनले सघाउनुपर्ने बताए ।

“हाम्रोमा पैँचो दिएपछि फिर्ता गर्ने चलन हुन्छ, मैले अघिल्लोपटक कांग्रेसलाई पैँचो लगाएको छु, त्यो तिर्नेबेला आएको छ,” लामिछानेले भने ।

स्थानीय चुनावमा अनटेस्टेड नयाँ पार्टी नेकपा समाजवादीले पनि मेयरको टिकटमा दाबी गर्‍यो ।

समाजवादीका धनराज आचार्यले लडाई एमालेसँग भएको र त्यसलाई क्षति आफूहरुले मात्रै पुर्‍याउन सक्ने हुँदा मेयरमा समाजवादीले अंश पाउनुपर्ने बताए ।

“उहाँले पैँचोको कुरा गर्नुभयो, मं अंशको कुरा गर्छु, हामीले विद्रोह गरेर आएका हौँ, त्यहीँ बसेको भए त धेरै चिज पाइन्थ्यो होला, हामीले त अवसर छाडेर आएका हौँ । सजिलो बाटो छाडेर, कम्फर्ट जोन छाडेका हौँ,” उनले थपे, “जो मान्छेले यो पार्टी बनायो, यी साथीहरुले एमालेका राम्रा, नराम्रा सबै पक्ष देखेका छन् । धेरै मान्छे हामीसँग सहकार्य गरेका छन्, म जस्ता धेरै साथी हाम्रो पार्टीमा छन् । त्यसकारण हामीहरुले त्यहाँको मत ल्याउन सक्छौँ । कतिपय साथीहरुको बाध्यता होला, ननअफिसियल्ली ठूलो अंश हामीसँग छ । हामी ल्याउँछौँ ।”

कांग्रेस सभापति किशोरदत्त बराल चाहिँ सहकार्य भएता पनि नेतृत्व कांग्रेसले नै पाउने दाबी गर्छन् । अघिल्लो निर्वाचनको मत, मतदाता, इतिहासका आधारमा पनि कांग्रेसले नै मेयर पाउने दाबी उनले गरे ।

“यो स्वाभाविक र प्राकृतिक कुरा हो, कांग्रेसले टिकट पाउनुपर्छ । महानगरमा अरु पार्टीभन्दा कांग्रेस बलियो छ र सबैभन्दा ठूलो संगठन हाम्रो छ । अघिल्लो निर्वाचनमा ४६ हजार मत ल्याएका छौँ । अहिले एक्लै लडेतापनि २२ वटा वडासहित मेयर उपमेयर जित्न सकिन्छ । गठबन्धन त सबै वडा जितौँ भनेर न हो,” उनले भने ।

उमेदवार छनोट गर्दा, सिफारिस गर्दा कांग्रेसले पोखराले खोजेको मेयर सिफारिस गर्ने उनले बताए । 

“फरक विचार भएका पार्टीसँग गठबन्धन भन्ने छ । निर्वाचनमाथि विश्वास गरेर आउनुभएका अन्य दलहरु प्रजातान्त्रिक चरित्रमा समाहित हुन आउनुहुनेछ । उहाँहरुलाई गाह्रो नमान्नुहोला,” बरालले भने ।

समाजवादीका आचार्य चाहिँ नयाँ पार्टी भएता पनि आफूहरु  २०५१–०५२ को एमालेजस्तो रहेको बताए । “यो सहकार्य हो, एउटै डुंगामा हिँडेका छौँ, कसैले पनि दम्भ देखाउन जरुरी छैन । समाजवादी २०५१–०५२ सालको एमालेजस्तै हाम्रो पार्टी रहेको छ,” उनले भने ।

५ हजार ६०० संगठित सदस्य नै रहेको दाबी उनले गरे । मेयर कांग्रेस भए पनि, माओवादी भएता पनि आफूहरुले समर्थन गर्ने उनले बताए ।

माओवादी केन्द्रका लामिछानेले संयुक्त घोषणापत्र तयार गर्ने र गठबन्धनका उमेदवारलाई जिताउने बताए ।

उनले चुनावमा गठबन्धन नभए माओवादी एक्लै जानसमेत तयार भएको बताए । 

“पार्टीले एक्लै जाने तयारीसमेत गरेको छ । त्यसका लागि पार्टीको घोषणापत्र तयार छ । मिलेर जाने भनेपछि एउटै घोषणपत्र बनाएर जान हामी तयार छौं,” उनले भने ।

फेवातालको मापदण्डमा तीनजना तीनतिर

कार्यकालको अन्तिममा आएर पोखरा महानगरपालिकाले फेवातालको मापदण्ड ३० मिटरमा झार्ने निर्णय गरेको छ । सर्वोच्चको आदेश, जिल्ला परिषदको निर्णय, नगर परिषदको निर्णय विपरित महानगरले मापदण्डलाई ६५ मिटरबाट हटाएर ३० मा झार्दा कुनै पनि दल खुलेर बोल्न सकेका छैनन् ।

सम्मुखको चुनावमा भोट घट्छ कि भन्ने डर छ भने एमालेको एकल बहुमत रहेको पोखरा महानगरपालिकाले चाहिँ ३० मिटरमा झार्ने निर्णय गरेर अवैध भनिएका ३१८ संरचना जोगाइदिएको छ ।

यही मापदण्डको विषयमा प्रश्न राख्दा कांग्रेसका सभापति किशोरदत्त बरालमात्रै स्पष्ट बोल्न सके । उनको पार्टी कांग्रेस ६५ मिटर मापदण्डको पक्षमा उभिएको छ ।

“६५ मिटर कार्यान्वयन गर्दा धेरै घर जान सक्छन्, जग्गा जान सक्छन् । त्यसका लागि राज्यले उचित मुआब्जा दिने हो, सरकारसँग पैसा छैन भनेर फेवाताललाई विकृत पार्ने र पोखराको पर्यटनको सम्भावनालाई कमजोर पार्ने पक्षमा नेपाली कांग्रेस छैन । फेवातालको सबै ठाउँमा ६५ मिटर नै मापदण्ड कायम गरिनुपर्छ,” उनले भने ।

समाजवादीका धनराज आचार्य चाहिँ यस विषयमा बोल्दै बोलेनन् ।

माओवादी केन्द्रका लामिछानेले चाहिँ खुलेर बोल्न सकेनन् । उनै लामिछानेले नै फेवातालको संरक्षणको लागि रिट दायर गरेका थिए ।

उनले आफ्नो भनाई प्रतिवेदनमा आइसकेको भनेर टारे । उक्त प्रतिवेदनमा ६५ मिटर स्पष्ट लेखिएको छ । तर, त्यो अंक भन्न चाहिँ उनले मानेनन् ।