काठमाडौं । ‘‘मेलम्चीको पानी आएपछि काठमाडौंका सडकको हिलो, धुलोधुँवा हट्नेछ,” काठमाडौंका मेयर विद्या सुन्दर शाक्यले सबैजसो कार्यक्रममा नछुटाइ दिने अभिव्यक्ति हो, यो । मेलम्ची खानेपानी काठमाडौं आएर उद्घाटनको दिनमा शाक्यले भनेका थिए, ‘‘अब काठमाडौं उपत्यकामा मेलम्चीको पानी आइसकेको छ । अब हिलाम्य सडक र धुलोधुँवा हुनेछैन ।”
तर व्यावहारिक रूपमा भने त्यस्तो भएन । गत वर्षको चैतको दोस्रो साताबाट मेलम्चीको पानी उपत्यकावासीको घरघरमा वितरण गरिएको थियो । अर्कोतिर त्यति नै बेला काठमाडौंका सडक जलमग्न भए । सडक विभागले त्यसको आपत्ति जनाएको थियो । पछि सडक मर्मत गरियो ।
अहिले भने मेलम्ची क्षेत्रमा आएको बाढीका कारण खानेपानी आयोजना प्रभावित भएको छ । जसका कारण काठमाडौंमा मेलम्चीको पानी आएको छैन ।
अहिले पनि काठमाडौंको हालत उस्तै छ । सडकहरू जलमग्न छन् । कतैकतै पिच गरिएका सडक उप्किदै छन् । विद्युतका तार भूमिगत गर्न खनिएका सडक पुरिएका छैनन् । भूमिगत गर्नपर्ने तारहरू असरल्ल रूपमा छरिएका छन् ।
यसैबीच सडक विभागले यतिखेर फुटपाथ बनाइरहेका छन् । काठमाडौंका फुटपाथमा रङ्गीचङ्गी ब्लक बिच्छ्याइरहेको छ । थापाथली, माइतीघर, अनामनगर, रत्नपार्कलगायतका क्षेत्रमा विभागले ब्लक बिच्छ्याइरहेको छ ।
काठमाडौं महानगरपालिकाको सहरी पूर्वाधार विभागका अनुसार फुटपाथको सौन्दर्यता बढाउन ब्लक बिच्छ्याउन लागिएको हो । विभागका प्रमुख राम थापा काठमाडौंका सडकमा यस्तो ब्लक पहिलो पल्ट बिच्छ्याइएको बताउँछन् । ‘‘यसका लागि तीन करोड बजेट छुट्याइएको छ । अपांगमैत्री र फुटपाथको शोभा बढाउने भएकाले उक्त ब्लक बिच्छ्याउने काम गरेका छौँ,” उनले भने ।
मेयर शाक्यको एकसय एक प्रतिबद्धताको २४ नम्बरमा उल्लेख छ, ‘‘मेलम्ची आयोजना लगायत अन्य कारणबाट सडकमा देखिएका खाल्डाखुल्डी पुर्ने, विशेष प्रविधिको प्रयोग गरेर धुँलो र खाडलरहित सडक निर्माण गर्ने ।”
मेयर शाक्यले उक्त प्रतिबद्धता चार वर्षअघि नै व्यक्त गरेका थिए । उनले चुनाव हुनुअघि नै व्यक्त गरेको प्रतिशद्धताहरू अहिलेसम्म पूरा गर्न सकेका छैनन् । सडक विभाग, विद्युत प्राधिकरण लगायतका सरोकारवाला निकायसँग समन्वय र सहकार्य गर्न नसक्दा यस्तो समस्या आएको हो ।
यता फुटपाथमा ब्लक बिछ्याउन असारभित्रै काम सकाउनुपर्ने गरी कमलजित आरए कम्पनीसँग तीन करोड सम्झौता भएको छ ।
यस विषयमा सडक डिभिजन कार्यालय काठमाडौंका प्रमुख कुवेर नेपालीले करिब १२ वर्ष अघिदेखि सडकमा बिछ्याइएका ब्लक टुट्ने, फुट्ने र पुरानो भएकाले उक्त ब्लक बिछ्याइएको बताए । ‘‘सडक विभाग अन्तर्गतका फुटपाथमा हामीले दिगो समयसम्म टिक्ने ब्लक बिछ्याइरहेको छौँ । यस्ता ब्लकले सहरको सौन्दर्यता पनि बढाउँछ । अपांगमैत्री पनि छ । रङ नखुइलिने एसियन कंक्रिट ब्लक हो । फुटपाथमा हिँड्ने पैदलयात्रुका लागि दिगो ब्लक हो । अहिलेसम्म ६५ प्रतिशत काम सकिएको छ,” प्रमुख नेपालीले भने ।
डिभिजन कार्यालयका अनुसार वर्षाको समयमा सडकमा खाल्डाखुल्डी देखिनु स्वाभाविक हो । ‘‘निरन्तर साता दश दिनसम्म वर्षा हुँदा साना खाल्डाखुल्डीमा पानी जम्मा हुन्छ । त्यसपछि ठूला खाल्डा पर्ने हो । हामीले निरन्तर खाल्डाखुल्डी पुर्ने काम गरिरहेका छौँ,” प्रमुख नेपालीले भने, ‘‘सम्पूर्ण रूपमा विद्युतका तारहरू भूमिगत भइसकेको अवस्था छैन । मेलम्ची खानेपानी काठमाडौंमा आउँदा सडक हिलाम्य भएका थिए । सडकमा खाल्डाखुल्डी देखिएका थिए । त्यसको केही प्रभाव अहिले देखिएको छ । हामीले ६५ प्रतिशत खाल्डाखुल्डी पुरी सकेका छौँ ।”
पहिलेजस्तो सडकमा देखिएका खाल्डाखुल्डी अहिले नदेखिएको डिभिजन कार्यालयको दाबी छ ।