सरकारले यस वर्षको संविधान दिवसलाई राष्ट्रिय दिवसमा रूपमा मनाउन ‘आह्वान’ गरेको छ । सरकारी कर्मचारीलाई संविधान दिवसको कार्यक्रममा अनिवार्यरूपमा सामेल हुन ऊर्दी गरिएको छ भने नागरिकहरूलाई पनि तीन दिनसम्म दीपावली गर्न अह्वान गरिएको छ । त्यतिमात्र हैन सरकारले संविधान दिवसमा दिन लगाउन राष्ट्रिय झन्डा भएको टीसर्टको नमुना पनि सार्वजनिक गरेको छ । नेपालको संविधान, २०७२ जारी भएपछि मात्र हैन पञ्चायत ढलेयता सरकारले संविधान दिवसमा यति तामझाम देखाएको थिए । अर्कातिर प्रदेश नम्बर २ मा केन्द्रित समाजवादी र राष्ट्रिय जनता पार्टी नामका दलहरूले भने संविधान दिवस नमनाउने घोषणा गरेका छन् । प्रदेश नम्बर २ का यी सत्तारुढ दलहरूमध्ये एउटाले विरोधै गर्ने र अर्काे ‘विरोध न समर्थन’को अवस्थामा रहने उनीहरूले बताएका छन् ।
शासकले जति तामझाम देखाउँछन् जनता उति नै दिक्क हुन्छन् । तामझामले श्रद्धा र समर्थन पनि बढाउँदैन । तर, सत्तामा बस्नेहरूले यो यथार्थ कहिल्यै बुझ्न खोजेको देखिएन । राणाहरूको तामझाम देखेर जनता डराउँथे । राजाहरूले पनि जनतालाई तर्साएरै तह लगाउने बाटो रोजे । पञ्चायत कालमा जनतामाथि थोपरिएको संविधानलाई जनताले मानेको देखाउन निकै तामझामसाथ समारोह आयोजना गरिन्थ्यो । त्यही प्रवृत्ति र मनोवृत्ति अहिले पनि कायमै रहेछ । संविधान दिवस मनाउन सरकारले आह्वान गर्नुसम्म उचितै होला तर दीपावलीको ऊर्दीदेखि सत्ताधारीको धम्कीसम्मले भने जनतालाई झन् विकर्षित बनाउन सक्छ । त्यस्तो विकर्षण सत्ताधारीमा सीमित रहे पनि त्यो चिन्ताको विषय हुँदैनथियो । तर, शासकहरूप्रति प्रकट हुने वितृष्णा र क्षोभ अन्ततः व्यवस्थाप्रति नै लक्षित हुन पुग्छ । नेपाली जनता अझै पनि सरकारका गल्तीहरूलाई शासन व्यवस्थासँग जोड्न तयार देखिएका छैनन् । यो शासकहरूलाई सुध्रने मौका हो ।
हुनत, तत्कालीन राजा ज्ञानेन्द्र शाह र उनका समर्थकहरूको चहलपहल केही बढेको छ । त्यस्तै, संविधानविरुद्ध हतियार उठाउने समूह पनि सक्रिय देखिएको छ । तर, यिनको प्रभाव जनस्तरमा नगण्य देखिन्छ भने संविधानको समर्थन गर्नेहरूलाई जनताले अत्यधिक समर्थन दिएका छन् । अहिलेको अवस्थामा संविधानमाथि खतरा सत्तापक्षबाटै हुनसक्छ । संविधानको अक्षर र भावनाको पालना नगर्नु वा मर्मको अवज्ञा गर्नु प्रकारान्तरले संविधानको उल्लंघन गर्नु नै हो । यद्यपि, सत्तापक्षका लागि संविधानको निकै महँगो पर्न सक्छ । तामझाम देखाएर हैन अक्षरशः पालना गरेर र गराएर संविधानको रक्षा गर्न सकिन्छ । सरकारले जति राम्रो काम गरेर जनतालाई रिझाउँछ संविधानप्रति जनसमर्थन उत्तिकै बढ्छ । शासन व्यवस्थाबाट आफ्नो कल्याण भएको अनुभव गरेमा सरकारले ऊर्दी नगरे पनि जनताले संविधान दिवसमा दीपावली गर्नेछन् । संविधान दिवसले राजनीतिक दलहरूबीच सहिष्णुता, सद्भाव र संवाद बढाउन प्रेरणा देओस् भने सरकारले लोकतन्त्रप्रति प्रतिबद्ध हुने सद्बुद्धि प्राप्त गरोस् ।