काठमाडौं । मंगलबार प्रहरीले काठमाडौंबाट रामेछाप तिनथुंग घर भइ हाल नयाँ बजारमा बस्दै आएका सपन मगर भन्ने विमल लुङगेली मगरलाई पक्राउ गर्यो ।
ठमेल, दरबारमार्ग क्षेत्रमा होटल, डिस्को, रेष्टुरेन्टमा गइ व्यवसायीहरुलाई डर त्रास देखाई रकम असुल्दै हिँड्ने, व्यवसायीलाई धम्की दिने लगायतका आरोप उनीमाथि छ । सार्वजनिक मुद्दामा म्याद थप गरी अनुसन्धान जारी रहेको प्रहरीले जनाएको छ ।
प्रहरीले काठमाडौं उपत्यकालाई गुन्डामुक्त बनाउन अभियान सुरु गरेलगत्तै उनी पक्राउ परेका हुन् । उनीजस्तै २ सय बढी व्यक्तिहरु प्रहरीको निगरानीमा रहेको जनाएको छ ।
यसको संकेत केहिदिन अघि प्रहरी महानिरीक्षक सर्वेन्द्र खनालले पनि दिइसकेका थिए ।
“हामी गुन्डा र अपराधीविरुद्ध निर्मम रुपमा प्रस्तुत हुन्छौं, यति भनेपनि तपाईँले बुझ्नुहुन्छ,” प्रहरी महानिरीक्षक खनालले बिहीबार प्रहरी मुख्यालयमा पत्रकारसामु भन्दै थिए । गृह मन्त्री रामबहादुर थापा ‘बादल’ ले पनि गुन्डा र अपराधीविरुद्ध कुनै पनि प्रकारको सम्झौता नहुने बताएका छन् ।
त्यसो त प्रहरीले नियमित रुपमा अपराधी र अपराधमा संग्लन वा सम्भावितहरुको सूची तयार पार्ने, नियमित अपडेट गर्ने, निगरानीमा राख्ने काम गर्दै आएको बताएको छ ।
प्रहरी प्रवक्ता एसएसपी शैलेश थापा गुन्डा र अपराधीसँग कुनै सम्झौता नहुने बताउँछन् । “समाजमा अशान्ति कायम गर्ने, आतंकित पार्ने, नियम कानुन मिच्ने जो कोहीविरुद्ध नेपाल प्रहरी कठोरताका साथ प्रस्तुत हुन्छ,”एसएसपी थापाले बाह्रखरीसँग भने ।
प्रहरीले काठमाडौं उपत्यकासहित पोखरा, बुटवल, विराटनगर लगायत तराईका जिल्लामा बढी गुन्डागर्दी रहेको औँल्याएको छ ।
उपत्यकाका दुई सय ‘डन’ निगरानीमा
उपत्यकामा काठमाडौंसहित ललितपुर र भक्तपुर तीन जिल्ला छन् ।
यी तीन जिल्लामा रहेका करिब २ सय डन प्रहरीको निगरानीमा रहेको प्रहरी उच्च स्रोतले जानकारी दियो । झण्डै ५० लाख जनसंख्याका रहेको उपत्यकामा अपराधीको जालो पनि बाक्लो रहेको प्रहरी निष्कर्ष छ ।
उता महानगरीय प्रहरी परिसरका एसएसपी विश्वराज पोखरेल भने काठमाडौं र उपत्यकामा अहिले पहिलेजस्तो गुण्डाराज नभएको बताउँछन् । त्यसो त उपत्यकाको पार्किङदेखि ठेक्कापट्टा, होटल व्यवसायलगायत क्षेत्रमा धम्की र हप्ता असुली चर्को रहेको प्रहरी अनुसन्धानले देखाएको छ ।
महानगरीय अपराध महाशाखाले पछिल्लो एक महिनामा २ जनालाई गोली नै प्रहार गरेर नियन्त्रणमा लियो । केहिदिन अघि मात्रै रौतहटमा पनि भारतीय अपराधीको प्रहरी मुडभेडमा ज्यान गयो । काठमाडौंको बौद्ध, गौशाला, महाराजगञ्ज, बानेश्वर, ठमेल, न्युरोड, बालाजु, कमलपोखरी र दरबामार्गमा गुन्डाराज अघोषित रुपमा रहेको प्रहरी बताउँछ ।
“भक्तपुर र ललितपुरमा पनि गुण्डाराज छ तर काठमाडौंको भन्दा कम,” प्रहरी स्रोत भन्छ ।
प्रहरी स्रोतका अनुसार उपत्यकामा विभिन्न श्रेणीका २ सय गुन्डा सक्रिय छन् । प्रहरीले क, ख, ग र घ वर्गमा गुन्डाहरूलाई वर्गीकरण गरेको छ । उनीहरुमध्ये केही पक्राउ पनि परेका छन् । कोही पक्राउ पर्दै छुट्ने र फेरि पक्राउ पर्ने पनि गरेका छन् ।
व्यवसायी र समाजसेवीको आवरणमा गुण्डागर्दी
उपत्यकामा होस् या देशका अन्य भागमा क्रियाशील गुन्डाहरूले कुनै न कुनै क्षेत्रलाई आफ्नो आधारभूमि बनाएको देखिन्छ । पछिल्लो समय अपराध र गुन्डागर्दीमा लागेकाहरु समाजसेवा र व्यवसायीको आवरणमा देखिन्छन् । समाजसेवाको आवरणमा उनीहरुले हप्ता असुली, विकासका टेन्डर कब्जा गर्ने तथा व्यवसायीलाई धम्क्याउँदै आएको प्रहरीको बुझाई छ । उपत्यकामा गुण्डाहरु विभिन्न ६ समुहमा आवद्ध रहेको प्रहरी स्रोत बताउँछ । एउटा गुन्डा अर्को समुहमा आउने–जाने चलिरहन्छ ।
महानगरीय प्रहरी परिसर काठमाडौंका एसएसपी पोखरेलले गुन्डा र अपराधीविरुद्ध कानुनले दिएको सबै अधिकार प्रयोग गर्न आफुले निर्देशन दिएको बताउँछन् । के प्रहरीले इन्काउन्टर गर्ने रणनीति लिएको छ त भन्ने बाह्रखरीको प्रश्नमा उनले भने, “आवश्यकता र परिस्थिति हेरेर कानुनले दिएको सबै अधिकार प्रयोग गर्ने हो । प्रहरीमाथी आइलागे निर्मम प्रतिकार गरिन्छ ।”
साना हतियारले चूनौती बढायो
जिल्ला प्रशासन कार्यालयबाट अनुमती लिएका वैध हतियारले अवैध क्रियाकलाप बढाएको प्रहरीको ठहर छ । महानगरीय अपराध महाशाखाका एसएसपी धिरजप्रताप सिँह अनुमति लिएका हतियारबाट गैरकानुनी र दुरुपयोग हुन थालेपछि जफत गर्ने प्रक्रिया सुरु भएको बताउँछन् । एसएसपी सिहंका अनुसार वैध हतियारधारीले मिटरव्याजमा पैसा लगाउने, चन्दा आतंक मच्चाउने, हतियार देखाएर ठेक्काकब्जा गर्ने लगायतका कार्य देखिएको बताए । उपत्यकाको गुन्डागर्दी अन्त्य गर्न महाशाखा विशेष निगरानीका साथ लागिरहेको उनी बताउँछन् ।