पछिल्लो समय काव्यकारितामा देखिएकी छन्, सुषमा आचार्य ‘अंशु’ । यसअघि नै उनका कविता, गीत, मुक्तकलगायत रचना र संयुक्त कविताकृति पाठकसामु आइसकेको छ । उनको एकल कविताकृतिका रूपमा आएको छ, ‘अक्षरको आयतन’ ।

यस कवितासंग्रहभित्र कुल ३६ कविता अटाएका छन् । उनको कवितामा समयचेत सबैभन्दा प्रवल भएर आएको देखिन्छ । साथै, मानवीय संवेदना, प्राकृतिक सौन्दर्य, प्रेम अनुभूति र वर्तमान सन्त्रासले मनग्य ठाउँ पाएको छ ।

कविता कि मनबाट जन्मिन्छ कि मस्तिष्कबाट भन्ने आमबुझाइ छ । यसरी हेर्दा सुषमाका प्रायः सबै कविताको स्रोत भने मन नै हो भन्न सकिन्छ । मनमा झरनाझैँ झरेका शब्दलाई उनेर कविताका रूपमा पाठकका अघिल्तिर प्रस्तुत गर्न उनी सक्षम देखिन्छिन् ।

अधिकतर कवितामा म पात्र भएर उभिएकी कविले जीवन भोगाइका क्रममा सामना गर्नुपरेका असंख्य अप्ठ्याराहरूका बीचमा पनि सुमधुर जीवनसंगीत प्रस्तुत गर्न सकिने सत्यलाई उजागर गरेकी छन् । त्यसो त जीवन आफैँमा एउटा प्रयोगशाला हो । धेरै किसिमका उतारचढाव पार गरेपछि मात्र यसले एउटा निश्चित लय समाउँछ । यो सत्यलाई उनका कविताले धेरै ठाउँमा दृश्यांकन गरेको छ ।

समयचेत कविताको अर्को कडी हो । यसलाई महसुस गर्न नसके वर्तमान अवस्था काव्यमा प्रस्तुत गर्न सकिँदैन । भनिन्छ– शासक र तानासाहहरूको इतिहास लेखिन्छ । जहाँ झुटका पुलिन्दा तयार गरेर उनीहरूलाई महान् रूपमा प्रस्तुत गरिन्छ । तर, वास्तविक इतिहास त साहित्यमा हुन्छ । यदि, हामी तत्कालीन समयको स्वरूप नियाल्न चाहन्छाैँ भने त्यसबखतको साहित्य नै सबैभन्दा उपयोगीसिद्ध हुन्छ ।

सुषमाका कवितामा समयचेत प्रस्ट देखिएको छ । त्यसैले त ‘रूख : म एक मुकदर्शक’ जस्ता कविता जन्मिएका छन् । विभेदका असंख्य प्रहारबाट अहिले पनि आक्रान्त छ समाज । विभेदको यो सामाजिक मनोविज्ञानलाई उजागर गर्न ‘म छोरी’ शीर्षकको कविता पर्याप्त छ ।

माया, प्रेम, सामाजिक बन्धनलगायत अन्य विषयहरू उनका कवितामा सरल किसिमबाट प्रस्तुत गरिएको छ । यस संग्रहका कतिपय कविता शक्तिशाली छन् । कवितामा अनुभूतिका निजात्मक अभिव्यक्ति पाइन्छ । कविताका शीर्षक चयनमा पनि सुषमा सफल देखिन्छिन् ।

तथापि, संग्रहभित्रका कतिपय कविता दुर्वल छन् । तिनमा सुधार गर्न सकिने ठाउँ प्रशस्त देखिन्छन् । लेखकले अलिक हतारमा पुस्तक प्रकाशनमा ल्याएको हो कि भन्ने कताकता लाग्न सक्छ ।

पहिलो कविताकृतिमा केही ढुंगा–कंकड लाग्नु अस्वाभाविक होइन । आगामी दिनमा उनका अरू थुप्रै कृतिहरू नेपाली साहित्यको फाँटमा अवश्य आउनेछ । त्यसबखत अझ सचेत भएर आफ्ना कृति पाठकसामु ल्याउनेछिन् भन्ने अपेक्षा गर्न सकिन्छ ।