पोखरा । गण्डकी प्रदेशसभाको समानुपातिकतर्फ नेपाली कांग्रेसबाट खसआर्यको एक नम्बरमा रहेका शुक्रराज शर्मा गण्डकीको भावी मुख्यमन्त्रीको आकांक्षी हुन् । लामो समयसम्म कास्की कांग्रेस चलाएका शर्मा कांग्रेसको अघिल्लो अधिवेशनमा भने पराजित हुन पुगे । गत मंसिरमा सकिएको कांग्रेसको १४ औँ महाधिवेशनपूर्वको जिल्ला अधिवेशनमा पनि उनले आफ्ना उमेदवार जिताउन सकेनन् ।

यद्यपि, चतुर राजनीतिज्ञ शर्माले आफूलाई इतर समूहबाट प्रदेश सभापतिको उमेदवार बनाए र जित हासिल गर्दै 'पावर सेन्टर'को रूपमा आफ्नो दबदबा कायमै राखेका छन् ।

कांग्रेस गण्डकीका सभापति उनै शर्मा मुख्यमन्त्रीको 'रेस'मा छन् । समानुपातिकबाट सांसद बनेको अवस्थामा उनको दाबी मुख्यमन्त्रीमा नै रहन्छ ।

गण्डकीका संस्थापक मुख्यमन्त्री नेकपा एमालेका पृथ्वीसुब्बा गुरुङ अहिले पनि प्रदेशसभाकै चुनाव लड्न चाहन्थे ।प्रदेशसभाबाट चुनाव जित्ने र पुनः मुख्यमन्त्री बन्ने उनको इच्छा थियो । तर, अन्तिममा उनी प्रतिनिधिसभाको अनिच्छाको चुनाव लड्न पुगे ।

एमालेभित्रको आन्तरिक शक्तिसंघर्षमा प्रदेश आउन चाहेका पृथ्वीसुब्बा प्रतिनिधिसभातिर पुगे । प्रतिनिधिसभामा नै दोहोरिन चाहेका खगराज अधिकारीलाई अहिले एमालेले आफ्नो मुख्यमन्त्रीको रूपमा अगाडि सारेको छ ।

एमाले अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीले पृथ्वीसुब्बालाई संघीय सांसदको टिकट थमाएर संगठन विभाग प्रमुख तथा स्थायी समिति सदस्य खगराज अधिकारीलाई कास्की क्षेत्र नम्बर १ को ‘क’ बाट उमेदवार बनाए । स्थायी समिति सदस्य खगराजले प्रदेशको चुनाव लड्नुको अर्थ हुन्छ, उनी एमालेले सरकार बनाउँदा मुख्यमन्त्रीका निर्विरोध उमेदवार हुनु ।

एमालेबाट प्रदेशसभामा लड्ने अधिकारी नै सिनियर नेता हुन् । कास्की १ (क) बाट प्रदेशसभाको उमेदवार बनेका अधिकारीका प्रतिस्पर्धी नेकपा माओवादी केन्द्रका दीपक कोइराला हुन् । अघिल्लो चुनावमा एकअर्कालाई सहयोग गर्दै बाम गठबन्धनबाट चुनाव लडेका यी दुवैजनाले जितेका थिए ।

यसपटक भने उनै अघिल्लो चुनावका सहयात्री आमनेसामने छन् । गण्डकीमा रोचक प्रतिस्पर्धा हुने क्षेत्रको रूपमा समेत यसलाई हेरिएको छ ।

अधिकारीले आफ्नो चुनावी कार्यक्रममा प्रदेशसभामा प्रत्यक्षतर्फ २२ र समानुपातिकमा १० सिट गरी कुल ३२ सिटसहित एकल सरकार बनाउने दाबी गरिरहेका छन् । गण्डकीमा प्रदेशसभाको सिटसंख्या ६० छ ।

उता, कांग्रेसमा भने मुख्यमन्त्रीको रूपमा सुरेन्द्र पाण्डेलाई हेरिएको छ । गोरखा क्षेत्र नम्बर २ ‘ख’बाट उमेदवारी दिएका सुरेन्द्र पाण्डे प्रदेशमा चुनाव लड्ने सिनियर नेता हुन् । कांग्रेस गण्डकीका अध्यक्ष शुक्रराज शर्माको नाम खसआर्य समूहबाट समानुपातिकको एक नम्बरमा राखिएकाले शर्मालाई पनि मुख्यमन्त्रीको दाबेदार मानिएको छ ।

तर, राष्ट्रियसभामा कांग्रेस संसदीय दलको नेता भइसकेका र सभापति शेरबहादुर देउवा निकट भएकाले पाण्डेकै पल्ला भारी भएको उनीनिकट नेताहरूले बताउने गरेका छन् । अर्कातर्फ, प्रदेशसभामा कांग्रेसभित्रैको इतर समूहले पनि आफ्नो भागबन्डा माग्ने र अहिले पनि इतर समूहकै मुख्यमन्त्री रहेका कारण प्रदेश सभापति शर्माको दाबी पनि बलियो रहने कांग्रेसकै कार्यकर्ताको विश्लेषण छ ।

समानुपातिकको दोस्रो नम्बरमा बसेका तनहुँका ध्रुव वाग्ले, कास्की क्षेत्र नम्बर २ ‘ख’बाट उमेदवार बनेका गण्डकीका बहालवाला कानुनमन्त्री विन्दुकुमार थापा पनि मुख्यमन्त्रीको रूपमा चर्चा गरिएका नामहरू हुन् । तर, एमालेको जस्तो गठबन्धनको तर्फबाट अहिलेसम्म यो नै मुख्यमन्त्री भनेर तोकिएको छैन ।

प्रत्यक्षतर्फ १३ ठाउँमा उमेदवारी दिएका माओवादीले पनि चुनावी परिणामपछि मुख्यमन्त्रीको दाबी गर्ने सम्भावना उत्तिकै रहेको माओवादीका नेताहरूले बताउँदै आएका छन् । यसअघि माओवादीको तर्फबाट संसदीय दलका नेता हरिबहादुर चुमान अहिले पनि प्रदेशमा चुनाव लडिरहेका छन् । माओवादीले दाबी गरे उनी स्वभाविक रूपले मुख्यमन्त्रीका दाबेदार हुन् । 

एमाले संसदीय दलका नेता पृथ्वीसुब्बाको सरकार ढलेपछि उनले पनि मुख्यमन्त्रीमा दाबेदारी पेस गरेका थिए । तर, अन्तिममा कांग्रेस संसदीय दलका नेता कृष्णचन्द्र नेपाली मुख्यमन्त्री बने । मुख्यमन्त्रीको रूपमा काम गर्न आफू सक्षम र इच्छुक रहेको उनले लुकाएका छैनन् ।

एमालेले गण्डकीका ३६ निर्वाचन क्षेत्रमध्ये ३४ वटाबाट उमेदवारी दिएको छ । मनाङको ‘ख’ राजीव गुरुङ उर्फ दीपक मनाङेलाई छाडेको एमालेले बागलुङ क्षेत्र नम्बर २ को ‘क’मा स्वतन्त्र उमेदवारी दिएका प्रकाश घर्तीलाई सघाएको छ ।

२०७४ सालको चुनावमा एमाले र माओवादी गठबन्धन हुँदा प्रत्यक्षतर्फ एमालेले १७, माओवादीले ९, कांग्रेसले ६, राष्ट्रिय जनमोर्चाले २, तत्कालीन नयाँशक्ति पार्टी नेपाल १ र स्वतन्त्र उमेदवार १ जनाले चुनाव जितेका थिए ।

समानुपातिकबाट एमालेका १०, कांग्रेसका ९, माओवादीका ३ ,नयाँशक्ति र जनमोर्चाका १/१ सांसद निर्वाचित भएका थिए ।

समग्रमा गठबन्धनमा माओवादीका १३ सिटमा प्रत्यक्ष चुनाव लडेको छ भने कांग्रेस २१ ठाउँमा प्रत्यक्ष चुनावमा होमिएको छ । नेकपा एकीकृत समाजवादीले नवलपुर २(ख) बाट उमेवदार उठाएको छ ।

मनाङ (ख) मा दीपक मनाङे निर्विरोध निर्वाचित भइसकेका छन् ।

स्थानीय तहको मतका आधारमा हेर्दा गठबन्धन कसिलो भयो भने मुस्ताङबाहेक सबैजसो निर्वाचन क्षेत्रमा कांग्रेस र माओवादीका उमेदवार बलियो देखिएका छन् ।

तर, एमालेले हार मानेको छैन । गठबन्धनलाई कमजोर बनाउँदै उनीहरूकै मत चोर्ने एमालेको अभियान छ ।

समानुपातिकमा आफ्नो मत नघट्ने र प्रत्यक्षतर्फ पनि २२ सिट जित्ने दाबीसहित चुनावमा होमिएको एमालेले २०७४ सालको चुनावमा समानुपातिकतर्फ ३ लाख ७३ हजार ५०१ मत ल्याएकाे थियाे । यस्तै, कांग्रेसले ३ लाख ६४ हजार ७९७, माओवादीले १ लाख १९ हजार ५२८, नयाँ शक्ति नेपालले २४ हजार ६२४, राष्ट्रिय जनमोर्चाले १६ हजार ५९२ र राप्रपाले १५ हजार ६४९ मत प्राप्त गरेका थिए ।