काठमाडौं । स्थानीय तहको निर्वाचनअन्तर्गत तेस्रो चरणको निर्वाचन आउन २० दिन बाँकी रहँदा दुई नम्बर प्रदेशका तहहरू आफ्नो पोल्टामा पार्न प्रमुख राजनीतिक दलहरू मैदानमा कस्सिएका छन् । कांग्रेस, एमाले, माओवादी केन्द्र र तराई–मधेसमा आन्दोलनरत राष्ट्रिय जनता पार्टीलाई चुनावी चटारोले छोएको हो ।
प्रमुख दलहरू चुनाव–प्रसारका अतिरिक्त उमेदवार चयनमा कस्सिएका छन् ।
‘चुनावलाई आन्दोलनका रूपमा अघि बढाएका छौँ’
३५ बुँदे संविधान संशोधनमार्फत तराई–मधेसमा आन्दोलन गरिहेको राष्ट्रिय जनता पार्टीले संविधान संशोधन विधेयक फेल भएपछि तिनै विषयलाई जनताको बीचमा लैजाने निष्कर्षमा पुगेको छ । र, संविधान संशोधनको विषलाई नै चुनावी एजेन्डा बनाएको राजपाका नेता लक्ष्मणलाल कर्ण बताउँछन् । “हामीले संविधान संशोधनका बाधक शक्तिहरू, मधेस विरोधी शक्तिहरूबारे जनतालाई सुसूचित गरिरहेका छौँ । दुई नम्बर प्रदेशको चुनावलाई हामीले मधेस आन्दोलनकै रूपमा उपयोग गर्ने र विजय हासिल गर्ने लक्ष्यका साथ अघि बढिरहेका छौँ,” उनले प्रष्ट्याए ।
प्रत्येक जिल्लामा कार्यदल
दुई चरणको निर्वाचन घोषित रूपमै बहिष्कार गरेको राजपालाई मधेसमा उमेदवार टुंगो लगाउन हम्मेहम्मे परेको छ । विभिन्न पार्टीका घटक मिलेर बनेको ‘संयुक्त मोर्चा’समेत भएकाले कुन तहमा कसलाई उमेदवार बनाउने भन्ने विवाद चुलिएपछि राजपाले प्रत्येक जिल्लामा राजपाले एउटा कार्यदल बनाएको छ । र, त्यसैले उमेदवार टुंग्याउने कर्णले जानकारी दिए ।
प्रायः तहमा समान हैसियत भएका नेता बढी भएकाले कसलाई अघि बढाउने कसलाई पछि हटाउने भन्ने विषयमा अल्मलिएको छ राजपा ।
‘एमालेलाई अवरोध छैन’
सबै राजनीतिक दलले निर्वाध कार्यक्रम गर्न पाउने, आफ्ना कुरा राख्न पाउने अधिकारको राजपाले सम्मान गर्ने बताउँदै कर्णले घोषित रूपमा एमालेलाई मधेसमा कुनै अवरोधन नभएको बताए । तथापि जनता नै आक्रोषित भएकाले केही ठाउँमा छिटपुट घटना भएको राजपा दोषी नहुने उनको भनाइ थियो । “एमालेलाई संविधान संशोधन विरोधीका रूपमा मधेसका जनताले बुझेका छन्,” उनले भने, “हामी त अवरोध गर्दैनौँ, जनता नै उठेर आएपछि हाम्रो के लाग्छ ?”
त्यस्तै उनले राजपाले कसैसँग तालमेल नगर्ने पनि जानकारी दिए । “अहिलेसम्म हामीले कसैसँग तालमेल गर्ने घोषित नीति लिएका छैनौँ, तालमेल गर्दैनौँ पनि,” उनले प्रष्ट्याए ।
शुक्रबारसम्म टुंगो लाग्छ : कांग्रेस
यसैबीच नेपाली कांग्रेसले टिकट वितरणको अन्तिम गृहकार्य भएको बताएको छ । टिकट वितरणको गृहकार्यमा रहेका नेपाली कांग्रेसका नेता विमलेन्द्र निधिले अहिले ‘सर्ट लिष्ट’ गर्ने काम भइरहेको बताए ।
उनले शुक्रबारसम्म सबै टुंगो लागिसक्ने बताए । उनले शुक्रबार नै अबेर भए पनि टिकट वितरणको तयारी गरिएको बताए ।
७५ प्रतिशत उमेदवार टुंग्यायौँ : एमाले
नेकपा एमालेले दुई नम्बर प्रदेशमा ७५ प्रतिशत उमेदवारी टुंग्याएको र बाँकी तहमा शुक्रबार बिहानसम्म टुंगो लगाउने जानकारी दिएको छ । पोलिटव्युरो सदस्य शत्रुध्न महतोका अनुसार एमालेले धेरैजसो ठाउँमा स्थानीय कमिटीले नै उमेदवारी टुंग्याएको र बाँकी रहेका तहमा प्रदेश कमिटीले छिनोफानो गर्ने बताए । “हामी छलफलमै छौँ, शुक्रबारसम्म टुंगो लगाउँछौँ,” उनले बाह्रखरीसँग भने ।
त्यसका अतिरिक्त एमालेले स्थानीय स्तरमा निर्वाचन परिचालन कमिटी, सहयोग समिती बनाएर निर्वाचन प्रचारमा जोड दिइरहेको उनको भनाइ थियो । उमेदवार चयनमा पन एमालेले लोकप्रिय, विगतमा जनप्रतिनिधि भइ काम गरिसकेका अन्य पार्टी छाडेर एमाले प्रवेश गरेका लोकप्रिय व्यक्तिलाई छनोट गरेको उनको भनाइ थियो ।
‘राजपाले अवरोध गर्न सक्दैन’
महतोले राजपाले एमालेलाई मधेसमा रोक्न नसक्ने दाबी गरे । “एमालेलाई कुनै पनि ठाउँमा जानबाट रोक्नसक्ने तागत कोहीसँग छैन, हाम्रा कमिटी प्रत्येक तहमा, गाउँगाउँ, टोलटोलमा छन् । ती सबै परिचालित भइसकेका छन्,” उनले थपे । मंगलबार जनकपुरमा पनि राजपाले सामान्य अवरोध सिर्जना गर्न खोजेको भए पनि अन्ततः विफल भएको दाबी गरे ।
त्यस्तै उनले कांग्रेसबाहके सबै शक्तिसँग एमालेले तालमेलको रणनीति लिएको भन्दै स्थानीय आवश्यकताको आधारमा त्यो जिम्मा सम्बन्धित तहलाई नै दिएको जिकिर गरे ।
यद्यपि प्रदेशले उमेदवारी नटुंग्याइसकेको र अन्य पार्टीको पनि उमेदवार तय नभएकाले तालमेलको प्रक्रिया अघि बढ्न नसकेको बताए ।
मधेस विरोधी एमाले राप्रपासँग तालमेल गर्दैनौँः मातृका
माओवादी केन्द्रका दुई नम्बर प्रदेश संयोजक मातृका यादवले माओवादी केन्द्रका पक्षमा तराईमा जनलहर आएको दाबी गरे । जनकपुरमा १२ सय ७० र सिरहामा उल्लेख्य संख्यामा विभिन्न पार्टी परित्याग गरी माओवादी केन्द्रमा प्रवेश गर्नु मधेसमा ठूलो लहर आएको पुष्टि भएको उनको भनाइ थियो । पार्टी अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल स्वयम् मधेसमा उपस्थित भएर त्यहाँको जनतको पीरमर्कासँग साक्षात्कार भएकाले पार्टीको पक्षमा माहोल बनेको उनको दाबी थियो ।
उनले दुई नम्बरमा माओवादी केन्द्र शक्तिशाली बन्दै गएको तर्क पेस गरे । त्यस्तै माओवादी केन्द्रले १७ गतेसम्म उमेदवार टुंगो लगाउने बताए । त्यस्तै उनले तराई–मधेसमा एमाले, राप्रपासँग कुनै हालतमा सहकार्य र तालमेलको सम्भावना नरहेको जिकिर गरे । “आफू भागेर आउने, सदियौँदेखि तराईको माटोको रक्षा गरिरहेका भूमिपुत्रहरूलाई विहारी भन्नेसँग कुनै हालतमा तालमेल हुँदैन । मण्डले राष्ट्रवादीहरूसँग कुनै हालतमा तालमेल हुँदैन हाम्रो,” उनले प्रष्ट्याए ।
उनले एमाले, राप्रपाबाहेक सबै शक्तिसँग तालमेल गर्ने विषमा पार्टी केन्द्रले निर्देशन दिएको दाबी गरे ।