काठमाडौँ । नेकपा एमालेले मधेसमा पहिलो पार्टी बन्ने तयारी थालेको छ । पर्सादेखि सप्तरीसम्म खटिएका दोस्रो तहका नेताहरू राजधानी फर्किएपछि एमालेले चुनाव केन्द्रित रणनीति बनाउन थालेको हो । एमालेले आवश्यक परे राष्ट्रिय जनता पार्टीदेखि माओवादी केन्द्रसँगसमेत तालमेल गरी दुई नम्बर प्रदेशमा ४० प्रतिशत जिताउने लक्ष्य तय गरेको हो । 

एमाले दुई नम्बर प्रदेश संयोजक एवम् स्थायी कमिटी सदस्य सत्यनारायण मण्डल एमालेले दुई नम्बर प्रदेशमा पनि पहिलो बन्ने दाबी गर्छन । मधेस आन्दोलनको उद्गमस्थल मानिएको सप्तरी स्थायी घर भएका मण्डल सप्तरीमै एमालेले ८ सिट जित्ने दाबी गर्छन् ।

“पहिलो चरणको अभियान सकेर हामी राजधानी फर्किएका छौँ । त्यहाँ हाम्रो अवस्था, शक्ति सन्तुलन, राजपाको प्रभावका विषयमा हामीले मसिनो अध्ययन गरेका छौँ । प्रतिवेदन पार्टीलाई बुझाउँछौँ र पार्टीले आवश्यकतानुसारको योजना बनाउँछ,” उनले खुलासा गरे ।

राजपा विभाजनको सँघारमा, कांग्रेस मुख्य प्रतिष्पर्धी
राजपा मधेसमा रक्षात्मक अवस्थामा पुगेको एमालेको निष्कर्ष छ । मधेसमा आन्दोलनको आँधीबेहरी ल्याउने र आन्दोलनकै बलबाट राज्यलाई घुँडा टेकाउने सामथ्र्य राख्ने मधेसी मोर्चा र पछि राजपा बनेको पार्टी अहिले अन्यन्त कमजोर बन्न पुगेको एमालेको बुझाइ छ । मण्डल भन्छन्, “हिजो राप्रपाको विभाजन देखिहाल्नुभयो, राजपा पनि विभिन्न पार्टीका गठजोड हो । ऊ पनि विभाजनकै सँघारमा छ ।” 

यसकारण उनले मधेसका अधिकांश तहमा कांग्रेससँगै प्रतिष्पर्धा हुने जिकिर गरे । भन्छन्, “केही ठाउँमा राजपा, केही ठाउँमा संघीय समाजवादी फोरम र उत्तरी क्षेत्रमा माओवादी केन्द्र पनि प्रतिष्पर्धी बन्न सक्छन् । तर, मुख्य प्रतिष्पर्धी हाम्रो कांग्रेस नै हो ।

सत्ताको दुरुपयोगको खतरा
उनले पछिल्लो समय विमलेन्द्र निधीले मधेसमा आफ्नो प्रभुत्व विस्तार गर्न खोजेको भन्दै एमाले त्यसबाट सजग भएको बताए । “कांग्रेसका विमलेन्द्र निधी मधेसको ‘मसिहा’ बन्न खोज्दैछन् । यसबाट स्वयम् मधेसी जनता रुष्ट छन्,” उनले भने । 
चितवनको भरतपुरमाझैँ सत्ताको चरम दुरुपयोग हुने खतरा बढेको भन्दै यसविषयमा एमालेले राजपालगायत अन्य दललाईसमेत जानकारी गराउने निष्कर्षमा पुगेको छ । “भरतपुरमा देखिहाल्नुभयो । दिउँसै रात पार्ने काम भयो । अनेक उपाय पहिल्याएर जिताइयो । त्यस्तै घटना तराईमा नहोलान् भन्न सकिँदैन,” उनले भने ।

दूरी घट्दै राजपासँग
एमालेको अर्को निष्कर्ष छ– राजपा सरकारसँग चिढिएको छ । कांग्रेस र माओवादी केन्द्रको आलोचक बनेका छन् उनीहरू । यही परिस्थितिलाई ‘क्यास’ गर्दै अहिले एमाले तराईमा भित्रि योजना बनाउन उद्यत छ । मण्डल भन्छन्, “राजपा सरकारसँग रिसाएको छ । एमालेलाई देखाएर संविधान संशोधनमा सरकार आफैँ बाधक बनेकोछ । राजपा चुनावमा सहभागी भए आफ्नो सिट घट्छ भन्ने  भयले पिरोलेको छ कांग्रेसलाई ।”

तालमेल गर्ने जिम्मा स्थानीय कमिटीलाई
संगठन र जनमत कमजोर भएको ठाउँमा आवश्यकताअनुरूप तालमेल गर्न एमालेले स्थानीय कमिटीलाई नै जिम्मेवारी दिएको छ । यद्यपि जिल्लाको सिफारिसको आधारमा केन्द्रले नै तालमेलको टुंगो लगाउने छ । मण्डल भन्छन्, “तराईमा कांग्रेसँग कुनै हालतमा तालमेल हुँदैन । राजपादेखि माओवादी केन्द्रसँग तालमेलको ढोका खुला छ ।”

‘दुई नम्बरलाई दुई नम्बरी प्रदेशझैँ बनाइयो’
एमाले सचिव प्रदीप ज्ञवाली पनि भर्खरै मधेसबाट फर्किएका हुन् । उनले तराई–मधेसका जनताले दुई नम्बर प्रदेशलाई दुई नम्बरीझैँ बनाएको भन्दै सरकारको आलोचना गरेको बताए । चुनाव नहुँदा स्थानीयबासीमा अन्यौलता रहेको दाबी गरे । “चुनाव हुने नहुने बारे तराई–मधेस अझै अन्योलमा छ । एमालेले चुनाव केन्द्रित गतिविधि गरिरहेको उहाँहरूका थोरै आशा जागेको हामीले पाएका छौँ,” उनले प्रष्ट्याए ।