काठमाडौं । नेपालीहरूको महान् चाड दसैँ–तिहार नजिकिँदै छ । दसैँमा गाउँ जाने यात्रुहरूका लागि गएको सोमबारदेखि अग्रिम टिकट बुकिङ खुला गरिएको छ । ट्राफिक प्रहरी र नेपाल प्रहरीको सुरक्षामा उपत्यकाका विभिन्न ठाउँबाट गाडी छुट्ने व्यवस्था मिलाइएको छ ।
असोज दोस्रो साता लागिसक्दा पनि मनसुन सक्रिय भइरहेको अवस्था छ । केही सडकहरू अवरुद्ध छन् । जीर्ण छन् ।
यसपालिको दसैँमा १० लाख मानिसले उपत्यका छाड्ने यातायात व्यवस्था विभागको अनुमान छ । यातायात व्यवसायीले सरकारलाई सडक मर्मत–सम्भार गरेर गाडी आवतजावत हुने वातावरण मिलाउन माग गर्दै आएका छन । बर्खाको समयमा बाढी–पहिरोका कारण दुर्गमका अधिकांश जिल्लाहरूमा जाने विभिन्न सडकहरू अवरुद्ध छन् ।
नेपाल यातायात व्यवसायी राष्ट्रिय महासंघका महासचिव सरोज सिटौला दसैँअघि नै सडक मर्मत गर्न सरकारलाई आग्रह गरिएको बताउँछन् । उनका अनुसार अहिले सडक पिच गर्ने अवस्था नरहे मर्मत–सम्भार मात्रै गरेर भए पनि सवारीसाधन सञ्चालनको व्यवस्था मिलाउन सरकारसँग माग गरिएको छ ।
‘‘निरन्तर वर्षा भई बाढी–पहिरोले विभिन्न सडकखण्ड अवरुद्ध भएका छन् । कतिपय सडकहरू एकतर्फी मात्रै सञ्चालनमा आइरहेका छन् । दसैँको बेलामा यी सडकमा दुईतर्फी नै सवारी गुडाउनुपर्ने हुन्छ । सडक मर्मत–सम्भार नभए गाडी गुडाउने अवस्था रहँदैन,” उनले भने, ‘‘यात्रुहरू बीचमा अलपत्र पर्ने, दुर्घटनाको उच्च जोखिम हुन्छ । दसैँको समयमा यात्रुहरू समयमै गाउँसम्म पुग्न समस्या हुन्छ र यातायात व्यवसायीलाई पनि समस्या पर्छ । यस्तो हुँदा गाडी गन्तव्यस्थलसम्म जाने अवस्था हुँदैन ।”
दसैँलाई लक्षित गर्दै यातायात व्यवसायीले नयाँ गाडीहरू पनि सञ्चालनमा ल्याउने उनले जानकारी दिए । ‘‘दसैँको अवसर पारेर केही नयाँ गाडी सञ्चालनमा आइसकेका छन् । केही सञ्चालनमा ल्याउने तयारी छ । तर, सुविधासम्पन्न गाडी गुड्ने सडकको अवस्था भद्रगोल छ । साँघुरा सडक, खाल्डाखुल्डी, बाढी–पहिरोका कारण सडक गाडी गुडाउन लायक छैनन् । अहिलेसम्म मनसुन सक्रिय नै छ । गाडी जाँदाजाँदै बीचमा सडक अवरुद्ध हुने सम्भावना पनि उत्तिकै छ,” सिटौलाले भने, ‘‘अब यस्तो अवस्थामा सडक मर्मत–सम्भारको काम तीव्र गतिमा होस् । अवरुद्ध भएका सडकमा गाडी गुडाउँदा गाडी बिग्रने, यात्रुलाई गन्तव्यस्थलसम्म कसरी पुर्याउने भन्ने चिन्ता छ । करोडौँको लागतमा किनेका गाडीहरू गुड्ने सडकको अवस्था हेर्दा व्यवसायीको लागत डुब्ने सम्भावना पनि उत्तिकै छ ।”
भौतिक पूर्वाधार तथा यातायात मन्त्रालयका अनुसार विभिन्न जिल्लामा वर्षाका कारण अवरुद्ध भएका सडकहरूको मर्मत–सम्भारका लागि सम्बन्धित निकायलाई निर्देशन दिइएको छ । मन्त्रालयका सचिव रवीन्द्रनाथ श्रेष्ठ दसैँमा गाउँ जाने यात्रुहरूकै हकहितलाई मध्यनजर गर्दै सडक मर्मत–सम्भारको काम अगाडि बढाइएको बताउँछन् ।
‘‘सडक मर्मत गरी यात्रुलाई सहज यात्रा गराउन मन्त्रालय लागिपरेको छ । दसैँअगाडि नै गाडी गुडाउन लायक सडक बनाउने गरी काम भइरहेको छ । एकतर्फी सञ्चालनमा रहेका सडकमा पनि दुईतर्फी सवारीसाधनहरू गुड्नेछन् । अबको पाँच–सात दिनमा सडक मर्मत–सम्भार भई गाडी गुड्न लायक सडक हुनेछन्,” उनले भने ।
मन्त्रालयका अनुसार देशभरका करिब १२५ वटा सडक एकतर्फी सञ्चालन भइरहेका छन् । करिब ९० वटा सडक दुईतर्फी सञ्चालनमा छन् ।