काठमाडौं । नेपालमा हुने अधिकांश सडक दुर्घटना २० वर्ष देखि ३० वर्षका चालकले गराउने गरेको एक अध्ययनले बताएको छ । कूल सडक दुर्घटनामा यो उमेर समूहका व्यक्तिको संलग्नता ८१ प्रतिशत देखिएको छ । 

यो अध्ययन काठमाडौं उपत्यकामा गत वर्षमा भएका ५ हजार ६ सय ६८ घटनाको आधारमा गरिएको हो । कूल दुर्घटनामा २० देखि ३० वर्षका व्यक्तिले चार हजार ५ सय ७९ दुर्घटना गराएका छन् । अध्ययन अनुसार २० देखि २५ सम्मका समूह भन्दा २६ देखि ३० को समूहले बढी दुर्घटना गराएका छन् । पहिलो समूहले २ हजार १ सय ३ घटना गराएका छन् भने दोस्रो समूहले २ हजार ४ सय ७६ दुर्घटना गराएका छन् ।  

काठमाडौं उपत्यकामा ट्याक्सी र माइक्रोमा अधिकांश २० वर्ष मुनिका चालक देखिने र यस्तै सवारी साधन बढी दूर्घटनामा परेको कारण कम उमेर समूह दुर्घटनाको कारक हुनुपर्नेमा अध्ययनले त्यस्तो देखाएको छैन । यो समूहका चालक कूल सख्याको १० प्रतिशतभन्दा कम दुर्घटनामा संलग्न देखिएको छ । यो समूहका व्यक्तिको स्वामित्वमा सवारी साधन कम हुने र भाडाका सवारी साधनमा पनि एउटा उमेर नपुगी चलाउन नदिने हुनाले तुलनात्मक रुपमा मात्र यो संख्या कम भएको हुनसक्छ । कूल चालकमा २० वर्ष मुनिका चालकको संख्या कति हो र त्यसका आधारमा तिनले दुर्घटना गराएको संख्या तुलनात्मक रुपमा कति हो भनेर हिसाब गरेको अवस्थामा यो चित्र फरक हुनसक्ने विज्ञले बताएका छन् । 

५० वर्ष नाघेका व्यक्तिले पनि एकदमै कम दुर्घटना गराएको यो अध्ययनले देखाएको छ । आधा शताब्दि उमेर खाएका व्यक्ति गतवर्ष जम्मा ४ सय ७८ घटनामा संलग्न देखिए, जुन कूल संख्याको केवल आठ प्रतिशत मात्र हो ।

अधिकांश दुर्घटना रातको समयमा हुने आम धारणा पनि यो अध्ययनले गलत साबित गरिदिएको छ । महाशाखाका अनुसार सबैभन्दा सडक दूर्घटना बढी हुने समय दिउँसो १२ बजे देखि ६ बजे सम्म हो । यो समयमा करिब २ हजार ५ सय दुर्घटना भएका छन् । त्यस्तै बिहान ६ बजे देखि दिउसो १२ बजे सम्म १ हजार ५ सय ७७ वटा सवारी दुर्घटना भएका छन् ।

सडक दुर्घटना न्यूनीकरण गर्न ट्राफिक प्रहरीले महिनैपिछे नयाँ नयाँ अभियानहरु संचालन गदै आएको हुन्छ, तर पनि सडक दुर्घटनामा कमी आउन सकेको छैन । चालक र सडक प्रयोग कर्ता सजक नभए सम्म सडक दुर्घटनामा कमी नआउने महानगरीय ट्राफिक प्रमुख डीआईजी प्रकास अर्याल बताउँछन् । उनी भन्छन्, “सडक सुरक्षाका लागि ट्राफिक प्रहरीले जतिसुकै सक्रियता देखाए पनि चालक र सडक प्रयोगकर्ता आफै सजक नभए सम्म दुर्घटनाको संख्या घटाउन गाह्रो हुँदो रहेछ । 

सडक दुर्घटना हुनुमा सबै भन्दा धेरै सवारी चालकको लापरवाही हुने गरेको महाशाखाको तथ्याकंले जनाउँछ । सवारी चालकको कमजोरीका कारण ५ हजार २ सय ८० सवारी दुर्घटना भएको महाशाखाले जनाएको छ । बाँकी ४८ तीव्र गती, १ सय ८४ मादकपदार्थ सेवन, यान्त्रिक गडबडी ७७, सडकको अवस्था ठीक नभएका कारण २०, अस्वस्थ प्रतिस्पर्धा ४७, पैदल यात्रीका कारण ११, मौसम ठीक नभएका कारण १ गरी ५ हजार ६ सय ६८ सवारी दुर्घटना भएको महाशाखाले जनाएको छ ।