काठमाडौं । भीड, हुलदङ्गा तथा अनियन्त्रित आन्दोलन नियन्त्रणका लागि नेपाल प्रहरीले गैरघातक हतियार भित्र्याउने पहल सुरु गरेको छ । प्रहरी प्रधान कार्यालयले गृह मन्त्रालयलाई यसबारे प्रस्ताव पेश गरेको छ ।
प्रहरी प्रवक्ता उत्तमराज सुवेदीका अनुसार गैरघातक हतियारमा सटगन, अश्रुग्यास, रबरका गोलीलगायत पर्छन् । यस्ता हतियार अनियन्त्रित भीड नियन्त्रणका लागि प्रयोग गरिन्छ । प्रवक्ता सुवेदीका अनुसार प्रहरीसँग यस्ता हतियार नभएका भने होइनन् तर पर्याप्त छैनन् । सुवेदीले भने, ‘‘हतियारजस्तो कुरा जहिले पनि तयारी अवस्थामा रहनुपर्छ । प्रहरी इकाई र जनशक्ति पनि थपिएको छ ।’’ नेपालले प्रायः भारत, चीन, अमेरिका, इटालीलगायत देशबाट सुरक्षा सामग्री खरिद गर्दै आएको छ । ग्लोबल टेण्डरमार्फत् आवश्यक खरिद प्रक्रिया हुँदै आएको छ ।
प्रहरीका अनुसार अन्य हतियारभन्दा गैरघातक कम घातक हुन्छन् । प्रहरी प्रवक्ता सुवेदीले भने, “थ्रीनटथ्री, एसएलआरलगायतका गोली निकै खतरनाक र विषालु हुन्छन् । हामी सकेसम्म गोली प्रहार गर्नुपर्ने अवस्था नआओस् भन्ने चाहन्छौं । त्यसैले गैरघातक हतियारमा थप जोड दिएका हौं ।’’
प्रहरी कारबाही मानव अधिकारमैत्री बनाउन पाँचवटा ‘वाटर क्यानन’ खरिदको तयारी पनि नेपाल प्रहरीले थालेको छ । थप दुईवटा क्यानन किन्ने प्रक्रिया सुरु भएको प्रहरीले जनाएको छ । ‘वाटर क्यानन’ को प्रयोग पनि भीड नियन्त्रणकै लागि गरिन्छ । सातवटै प्रदेशमा कम्तीमा एक–एक वटा ‘वाटर क्यानन’ पुर्याउने लक्ष्य प्रहरी प्रधान कार्यालयको छ ।
नयाँ खरिद गर्न लागिएको वाटर क्यानन लञ्चर फिट गरिएको हुनेछ । यसले चारैतिर घुमेर फोहरा हान्न सक्छ । त्यसबाटै अश्रुग्यास पनि प्रहार गर्न सकिन्छ । यसअघि प्रहरीसँग देशभरमै एकमात्र ‘वाटर क्यानन’ थियो, जुन महानगरीय प्रहरी आयुक्तको कार्यालय रानीपोखरीले सञ्चालन गर्दै आएको थियो ।
प्रहरीले भीड तितरवितर बनाउन वाटर क्यानन प्रयोग गर्दै आएको छ । अश्रुग्यासभन्दा वाटर क्याननको प्रयोग बढी मानव अधिकारमैत्री मानिन्छ । किनकी अश्रुग्यास, रबरको गोलीले मानिस घाइते हुने सम्भावना बढी हुन्छ भने पानीको फोहराले त्यस्तो असर गर्दैन ।