दाङ । बस्तीलाई वरपरबाट घेरेकोे पहाड । पहाडको फेद भएर बग्ने खोला । खोलाका ढिकमा साना झुपडी । कोही समूह बनाएर त कोही झुपडीको आँगनमा मुर्झाएको अनुहार लिएर बसेका थिए, केही पाउने आशामा ।

घोराही उपमहानगरपालिका–११ का चाचला र खुमकोट गाउँ । निषेधाज्ञाका कारण समस्यामा परेका परिवारलाई राहत वितरण गर्न नारायणपुर उद्योग वाणिज्य संघको टोली चाचलाको सुनछहारी र खुमकोटको खुमकोट टोल पुग्दा देखिएका दृश्य थिए यी ।

घरीघरी राहत आउने बाटोतिर आँखा दौडाइरहेकी सुनछहारीकी लालमती विकले राहत पाउँदा हर्षका आँसु झार्न लजाइनन् । किन रुनुभएको ? भन्ने प्रश्नमा भक्कानिँदै भनिन्, “हाम्रा लागि पनि कोही रहेछन्, राहत पाउँदा त सपनाजस्तो लागेको छ । भोक टार्न गाह्रो भएको थियो, अब त केही दिनलाई ढुक्क भयौँ नि ।” उनी बोल्दाबोल्दै रोकिइन् । बोल्नै सकिनन् । मजेत्रोको एकछेउले आँखामा टिलपिलाइरहेका आँसु पुछिन् ।

“अब कसरी छाक टार्ने हो भन्ने समस्या परेको थियो हामीलाई । धेरै दिन भइसकेको थियो पेटभरि नखाएको, भोक मार्नलाई खान्छौँ । गरिबलाई बाँच्न गाह्रो छ । अझै यस्तै हुने हो भने कसरी बाँचिएला र भोकबाट,” अर्का स्थानीय ताराबहादुरले पीडा सुनाए ।

“अति विकटमा बस्ने हामी अति विपन्न परिवारका छौँ । दैनिक ज्याला मजदुरी नै हाम्रो जीविकोपार्जन हो । लकडाउनले गर्दा काम पनि ठप्प भयो । कतै काम नै पाइएन अनि त अप्ठ्यारो अवस्था परेको हो,” सुनछहारी टोल विकास समितिका अध्यक्ष सुशील विकले भने ।

चाचलाका सुनछहारी टोलमा २४ घरधुरी छन् । ती सबै विपन्न परिवारका छन् । निषेधाज्ञाको समयमा ज्याला मजदुरीको काम नपाउँदा चुल्हो बाल्न नै उनीहरुलाई समस्या परेको हो ।

खुमकोट पनि अति विकट ठाउँ हो । खुमकोटको खुमकोट टोल विकास समितिमा २१ घरधुरी छन् । तीमध्ये १७ घरधुरी अति विपन्नका छन् ।

‘“हामी भोकले मर्न थाल्यौँ । सरकारले हेरेन । कोही राहत लिएर आएनन् । हामी त भोटका लागि मात्र रहेछौँ । सरकारले हाम्रो भोट चिन्यो, भोक चिनेन,” खुमकोटकी जैकली साहुले पीडा र आक्रोश एकैपटक पोखिन् । आँखाभरि जम्मा भएका आँसुलाई रोक्न खोज्दै थिइन् । तर, सकिनन् । आँसु पुछ्दै भनिन्, “अब त केही दिनलाई ढुक्क भयौँ ।”

नारायणपुर उद्योग वाणिज्य संघको टोली त्यहाँ पुग्दा उनीहरु घण्टौँ पहिला आएर राहतको प्रतीक्षामा बसिसकेका थिए । घोराही उपमहानगरपालिका–११ का वडाध्यक्ष कुलबहादुर लामिछानेसहित संघको टोली राहत वितरणका लागि चाचला पुगेको थियो ।

“राहत वितरण अभियानअन्तर्गत हालसम्म ३७७ घरधुरीलाई राहत उपलब्ध गराएका छौँ । टोल विकास समितिका अध्यक्षको सिफारिसमा हामीले अति विपन्न परिवार, अपांगत भएका, एकल, बेसहारा परिवारलाई प्राथमिकतामा राखेर राहत वितरण गरेका हौँ । यो अभियानमा साथ दिने सबै सहयोगी मनप्रति हार्दिक आभार प्रकट गर्दछौँ,” संघका अध्यक्ष अभियान बस्नेतले बताए ।

वडाध्यक्षले लामिछानेले उद्योग वाणिज्य संघले विपद्का बेला विपन्नलाई सहयोग गरेर सराहनीय काम गरेको बताए ।

पछिल्लो समय संघले विपन्नका लागि राहत, कोरोना संक्रमितका लागि अटो एम्बुलेन्स सञ्चालन, बिरामीका लागि अक्सिजन व्यवस्थापन तथा विपद्को सारथिजस्ता अभियान सञ्चालन गर्दै आएको छ ।