काठमाडौं । एक अध्ययनले अमेरिकामा आप्रवासी नेपालीको संख्या एक लाख ८५ हजारदेखि दुई लाख १५ हजारसम्म रहेको देखाएको छ ।

डा. अरुण जोशी, विभव प्रधान र रुजेल श्रेष्ठले तयार पारेको अध्ययन प्रतिवेदन 'नेपाली माइग्रेन्ट ड्रिम्स इन द अमेरिकन ल्यान्डस्केपः एन एक्सप्लोरेसन अफ द डायस्पोरा इन द युनाइटेड स्टेटस’मा उक्त आँकडा प्रस्तुत गरिएको हो ।

प्रतिवेदन इन्स्टिच्युट फर इन्टिग्रेटेड डेभलपमेन्ट स्टडीज (आईआईडीएस)ले सार्वजनिक गरेको हो । सन् २०२० को अमेरिकी जनगणनाको आधारमा नेपालीको उक्त संख्या अनुमान गरिएको आईआईडीएसद्वारा मंगलबार जारी विज्ञप्तिमा उल्लेख छ ।

अमेरिकामा रहेका नेपालीमध्ये ६८.३ प्रतिशत पछिल्लो १२ वर्षमा त्यहाँ पुगेको पाइएको छ । अर्थात्, सन् २०१० पछि उनीहरू अमेरिका गएका थिए ।

सबैभन्दा बढी नेपालीहरू अमेरिकी राज्य टेक्सास, क्यालिफोर्निया, भर्जिनिया, मेरिल्यान्ड र न्युयोर्कमा रहेको अध्ययनले देखाएको छ । यस्तै, सबैभन्दा बढी नेपाली रहेका सहरमा डलास फोर्थ वर्थ, रिचमण्ड, बाल्टिमोर, सान फ्रान्सिस्कोमा छन् ।

सबैभन्दा ठूलो संख्यामा नेपालीहरू (५८ प्रतिशत) शैक्षिक अवसर खोज्दै अमेरिका पुगेको पाइएको छ । अमेरिका पुग्नेमध्ये २६ प्रतिशत अनुमान गर्न नसकिने नेपालको राजनीतिक अवस्थाका कारण त्यहाँ गएको प्रतिवेदनमा उल्लेख छ ।

प्रतिवेदनअनुसार सन् २०१२ देखि २०२१ सम्मको अवधिमा नेपालबाट ईडीभी कार्यक्रममा ५३ लाख आवेदन परेको थियो । सन् २०२१ मा ईडीभी आवेदन दिने एसियाली राष्ट्रमा दोस्रो ठूलो संख्या नेपालीको थियो ।

औसतमा हरेक वर्ष लगभग चार हजार ९८ जना ईडीभी आवेदकहरू नेपालबाट छनोट हुने गरेका छन्, जुन विश्वव्यापी रूपमा छनोट गरिएकोको ७.४५ प्रतिशत हो ।

अधिकांश नेपाली आप्रवासीहरूले अमेरिका जाँदा १० हजार अमेरिकी डलरभन्दा कम खर्च गर्ने गरेको अध्ययनले देखाएको छ । तर, धेरैले ५० हजार अमेरिकी डलरभन्दा बढी खर्च भएको बताउने गरेका छन् ।

गत वर्ष मात्रै एक लाख १२ हजारभन्दा बढी नेपाली विद्यार्थीले विदेशमा अध्ययनका लागि आवश्यक पर्ने नो अब्जेक्सन सर्टिफिकेट लिएका थिए । यसको अर्थ राम्रो गुणस्तरीय शिक्षा लिने वहानामा हरेक दिन ३०० भन्दा बढी विद्यार्थीले नेपाल छाडेको प्रतिवेदनमा उल्लेख छ ।

गत वर्ष अध्ययनका लागि विदेश जाने नेपाली विद्यार्थीले १२५ अर्ब रुपैयाँ नेपालबाट बाहिर लगेको प्रतिवेदनमा जनाइएको छ ।  यो रकम भनेको नेपालको कुल निर्यात आम्दानीको ७८ प्रतिशत भएको दाबी प्रतिवेदनमा गरिएको छ ।

आप्रवासी नेपालीले ठूलो मात्रामा रेमिट्यान्स नेपाल पठाउने गरेको प्रतिवेदनमा जनाइएको छ । ५९.६ प्रतिशत आप्रवासी नेपालीले नेपालमा रेमिट्यान्स पठाउने गरेका छन् । सन् २०२३ मा अमेरिकामा रहेका नेपालीले १.२८ अर्ब अमेरिकी डलर रेमिट्यान्स नेपाल पठाएको अध्ययनले देखाएको छ । यो नेपालले प्राप्त गर्ने कुल रेमिट्यान्सको ११.६ प्रतिशत हो ।

प्रतिवेदनअनुसार सन् २०२३ मा औसतमा एकजनाले अमेरिकाबाट नेपालमा आठ हजार ६३३.०४ अमेरिकी डलर रेमिट्यान्स पठाएका थिए । अमेरिकाबाट एकजनाले पठाउने औसत रेमिट्यान्स कतारबाट पठाउनेको तुलनामा १.५१ गुणाबढी, मलेसियाको भन्दा २.२८ गुणाले, यूएईभन्दा १.७२ गुणाले र साउदी अरेबियाको भन्दा १.९५ गुणा बढी भएको प्रतिवेदनमा उल्लेख छ ।

१० प्रतिशत आप्रवासी नेपालीले नेपालमा लगानी गरेका अध्ययनले देखाएको छ । उक्त लगानी घरजग्गामा बढी केन्द्रित छ । जलविद्युत्, र शिक्षा क्षेत्रमा पनि उनीहरूको लगानी रहेको जनाइएको छ ।