काठमाडौं । त्रिभुवन विश्वविद्यालयले सेमेस्टर प्रणालीमा अहिले पनि समस्या रहेको जनाउँदै आएको छ । त्रिविले सेमेस्टर प्रणालीलाई प्रभावकारीरुपमा कार्यान्वयन गराउन उच्च शिक्षा सुधार परियोजना मार्फत उक्त प्रणाली संचालनमा रहेका क्याम्पसहरुलाई प्रति क्याम्पस १५ लाख रुपैयाँ दिने जनाएको छ ।
त्रिविले २०७४–२०७५ को नीति तथा कार्यक्रमको समिक्षा गर्दै उक्त निर्णय लिइएको त्रिवि योजना निर्देशनालयका प्रमुख प्रा डा. ऋदिशकुमार पोखरेलले जानकारी दिए ।
कीर्तिपुरस्थित विश्वविद्यालय क्याम्पसबाट वि. सं.२०७०–२०७१ बाट शुरु भई त्रिभुवन विश्वविद्यालय अन्तर्गत देशभरका क्याम्पसमा स्नातकोत्तर तहको पठनपाठनमा सेमेस्टर प्रणाली लागु भएको हो । त्यस्तै, शैक्षिक सत्र २०७५ देखि देशभर स्नातकोत्तर तहमा सेमेस्टर प्रणाली लागु भएको त्रिविले जनाएको छ ।
तर, सेमेस्टर प्रणालीमा अझै पनि सुधारको खाँचो रहेको बताउँदै प्रमुख पोखरेलले भने, “सेमेस्टर प्रणाली सुधार र प्रभावकारी बनाउनको लागि प्रति क्याम्पस १५ लाख र प्रति कार्यक्रम ५ लाख तथा विज्ञान प्रविधिको हकमा प्रति कार्यक्रम १५ लाख रुपैंया दिने व्यवस्था गरिएको छ” ।
उनले सेमेस्टर सुधारकोलागि सम्बन्धीत डीन कार्यालयलाई परीक्षा प्रणाली सबलीकरण गर्न प्रति कार्यक्रम १ लाख र विज्ञान प्रविधिको हकमा प्रति कार्यक्रम ३ लाख तथा शिक्षक एवं कर्मचारीको क्षमता बढाउन प्रति कार्यक्रम २ लाख दिने व्यवस्था गरिएको जानकारी दिए ।
प्रमुख पोखरेलले समेस्टरअन्तर्गत सिकाइलाई प्राथमिकतामा राख्दै अहिले प्रोजेक्ट वर्क, प्रेजेन्टेसन, केस–स्टडीलगायतका पक्ष राखिएको जनाए । उनले सेमेस्टरमा समस्या अहिले पनि रहेको स्वीकार गर्दै भने, “हामीले क्यालेण्डरलाई प्रभावकारी रुपमा कार्यान्वयन गर्न सकिरहेका छैनौ, परीक्षा अलिकति लम्बिइ रहेको छ । सेमेस्टरमा ६ महिनामा नतिजा आएन भनेर गुनासो आइरहेका छन् । विज्ञान तथा व्यवस्थापन विषयमा सेमेस्टर एकदमै राम्रो पनि भइरहेको छ । तर, अलिकति समस्या भनेको मानविकी र शिक्षा लगायतका संकायमा रहेको छ ।”
उनले वार्षिक प्रणालीभन्दा सेमेस्टर प्रणालीले गर्दा उत्तीर्ण प्रतिशत बढेको जानकारी दिए । उनले समग्रमा वार्षिक २० प्रतिशतले उत्तीर्ण प्रतिशत बढेको बताउँदै भने, ‘‘अहिले सेमेष्टरमा कुनै विषयमा ९० प्रतिशत भए पनि समग्रमा भन्नु पर्दा औसतमा ७० प्रतिशतभन्दा माथिको नतिजा आइसकेको छ । ’’
