काठमाडौं । गृहमन्त्री रमेश लेखकले अध्यागमन मुलुकको अनुहार भएको बताएका छन् । मंगलबार बिहान काठमाडौंस्थित अध्यागमन विभागको निरीक्षण गर्दै उनले मुलुकभित्र प्रवेश गर्ने प्रत्येक मानिसले सबैभन्दा पहिला नेपालीका रूपमा भेट्ने अध्यागमन कर्मचारीलाई भएको उल्लेख गरे ।
“तपाईंहरूलाई भेट्नेबित्तिकै नेपाल कस्तो छ, नेपाली कस्ता छन् भन्ने कुरा त्यहीबाट प्राप्त हुन्छ,” उनले भने, “त्यो भाव र भावनाका साथ काम गर्नुस् ।”
देशभन्दा बाहिर जाने मानिसलाई बिदाइ गर्ने अन्तिम नेपाली पनि अध्यागमनकै कर्मचारी भएको उनको भनाइ थियो । “अलि ‘स्मार्ट’ र ‘स्माइलिङ’ पनि हुनुपर्यो,” उनले भने, “गलत ढंगले मान्छे आउने र जाने कुरामा कर्मचारीको संलग्नता देखिए कारबाही गरे हुन्छ ।”
पछिल्लो समय मानव बेचबिखनका घटना बढेको सुन्नमा आएको उनले बताए । त्यसलाई रोक्न सचेततापूर्वक खटिन उनले कर्मचारीलाई निर्देशन दिए । “मानव बेचबिखन पूर्ण रूपमा रोकिनुपर्छ,” उनले भने, “अवाञ्छनीय गतिविधि स्वीकार्य छैन ।”
गृहमन्त्री लेखकले अध्यागमनसम्बन्धी विधयेक संशोधनका निम्ति एक महिनाभित्र मन्त्रालयमा प्रस्ताव पेस गर्न आग्रह समेत गरे । राम्रो कानुन बनाएर त्यसबमोजिम काम गर्दा मुलुकमा सुशासन कायम हुने उनले विश्वास व्यक्त गरे ।
“संशोधन गर्नुपर्ने कानुन, नियम र कार्यविधि ल्याउनुस्,” उनले भने, “कानुन निर्माणको विषय मेरो धेरै बढी चासो, रुचि र अनुभवको विषय भएकाले यसका लागि यो उपयुक्त समय हुनसक्छ ।”
१६ वर्षअघि आफू श्रममन्त्री हुँदा त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा ‘श्रम डेस्क’ राखिएको उनले स्मरण गरे ।
उनले दार्चुलाको तिंकर र मुस्ताङको कोरलामा अध्यागमन कार्यालय तत्काल स्थापनाका निम्ति प्रक्रिया अगाडि बढाउन निर्देशन दिए ।
कोरोनापछि नेपाल–भारतका नाकामा विदेशीलाई आवागमनमा गरिएको अवरोध हटाएर पूर्ववत् अवस्थामा फर्काउने विषयमा भारतीय पक्षसँग सकरात्मक छलफल भएको गृहमन्त्री लेखकको भनाइ थियो ।
सुदूरपश्चिम प्रदेशमा दक्षिण–उत्तर जोड्ने महाकाली करिडोर, दोधारा चाँदनीमा सुक्खा बन्दरगाह निर्माणको योजना अघि बढाइएको उनले बताए । उनले तिंकरमा अध्यागमन कार्यालयको आवश्यकता औँल्याए ।
त्यसक्रममा गृहसचिव एकनारायण अर्यालले अन्तरनिकायबीच समन्वय हुनुपर्नेमा जोड दिए । अध्यागनमा कर्मचारीको क्षमता वृद्धिसँगै भौतिक संरचना निर्माण क्रमशः हुँदै गइरहेको उनले बताए । गृह, पर्यटनलगायत निकायबीच समन्वय र राम्रो व्यवहार हुनुपर्ने उनको भनाइ थियो ।
अध्यागन विभागका महानिर्देशक केशहरि निरौलाले आफूहरूले गरिरहेको काम–कारबाही, भावी योजना र चुनौतीका विषयमा जानकारी गराएका थिए ।