काठमाडौं । वैदेशिक रोजगारीमा गएकाहरूका निम्ति निष्कासन गरेको ‘वैदेशिक रोजगार बचतपत्र’मा आकर्षण देखिएको छैन । 

सार्वजनिक ऋण व्यवस्थापन कार्यालयले गत वैशाख २३ गतेदेखि जेठ २२ गतेसम्म आवेदन माग गरेको थियो । जसमा ४५ जनाले पाँच करोड १६ लाख २० हजार रुपैयाँको बचतपत्र खरिदका लागि आवेदन दिए । 

वैदेशिक रोजगारीमा गएकाहरूले दश देशबाट आवेदन दिएका छन् । सार्वजनिक ऋण व्यवस्थापन कार्यालयका अनुसार कतिपयका परिवारले नेपालबाट पनि आवेदन दिएका छन् । विदेशमा काम गर्न गएका पाँच परिवारले मात्र नेपालमा बचतपत्र खरिदका लागि आवेदन दिएका छन् । नेपालबाट ७० लाख रुपैयाँको बचतपत्र खरिद भएको छ । 

वैदेशिक रोजगारीमा गएका नेपाली नागरिक, रोजगारबाट फर्किएको ६ महिना नपुगेका र उनीहरूका बुवा, आमा, श्रीमती, छोरा र छोरीले पनि यो बचतपत्रमा आवेदन दिन सक्ने व्यवस्था थियो । 
 
गैरआवासीय नेपाली नागरिकले आफू वा आफ्ना परिवारका सदस्यहरू बुबा, आमा, श्रीमती, छोरा र छोरीको नाममा पनि बचतपत्र खरिद गर्न सक्ने व्यवस्था गरिएको थियो ।

सरकारले पाँच वर्ष अवधिको एक अर्ब रुपैयाँको ‘वैदेशिक रोजगार बचतपत्र–२०८६’ निष्कासन गरेको थियो । तर, यो बचतपत्र नबुझ्दा लक्षित वर्गले आवेदन दिएनन् । 

बैंक तथा वित्तीय संस्थामा यो बचतपत्र बिक्री गर्न सकिने व्यवस्था छ । उनीहरूले बिक्री नगरेमा प्रत्येक ६ महिनामा ब्याज प्राप्त हुन्छ । यो धितोपत्र बजारमा सुरक्षित औजार मानिन्छ ।

वैदेशिक रोजगारीमा गएकाहरूलाई पहिलो पटक सार्वजनिक ऋण व्यवस्थापन कार्यालयले यो वैदेशिक रोजगार बचतपत्र जारी गरेको थियो ।
 
यो बचतपत्रमा लगानी गर्न चाहेका वैदेशिक रोजगारीमा गएका नेपालीले दश हजारदेखि दशले निशेष भाग जाने गरी एक अर्बसम्मको आवेदन दिनसक्ने व्यवस्था गरिएको थियो । 

यो बचतपत्रमा १० हजारदेखि दुई करोड रुपैयाँसम्म माग गरेका कार्यालयले जानकारी दिएको छ ।

सबैभन्दा बढी नाइजेरियामा वैदेशिक रोजगारीका लागि गएका एक व्यक्तिले आवेदन दिएका छन् । उनले दुई करोड रुपैयाँको बचतपत्र खरिद गरेको सार्वजनिक ऋण व्यवस्थापन कार्यालयले जानकारी दिएको छ ।
 
संख्याको हिसाबले सबैभन्दा बढी दुबईमा कार्यरत १५ जनाले बचतपत्र खरिद गरेका छन् । दुबईमा कार्यरत १५ जनाले ६६ लाख १५ हजार रुपैयाँको बचतपत्र खरिद गरेका छन् । 

सबैभन्दा कम क्यानडामा रोजगारी गरिरहेका नेपालीले ५० हजार रुपैयाँको बचतपत्र खरिद गरेका छन् । वैदेशिक रोजगारीमा जानेका लागि उक्त कार्यालयले पहिलो पटक बिक्री खुला गर्दा न्यून परेको भए पनि आउँदा दिनमा कार्यालयले तयार गरेको सिस्टममार्फत बढी बिक्री हुने अपेक्षा गरेको छ । 

यसको पर्याप्त प्रचार–प्रसार नहुँदा लक्षित वर्गबाट आवेदन नआएको सार्वजनिक ऋण व्यवस्थापन कार्यालयका प्रमुख दीर्घराज मैनालीले बताए । यसका लागि जनचेतना फैलाउन आवश्यक देखिएको उनको भनाइ छ ।
  
यो ऋणपत्रको ब्याजदर ९ प्रतिशत थियो । मुद्दति निक्षेपमा पैसा राख्दा त्योभन्दा कम ब्याज पाउने हुँदा धितोपत्रमा लगानी गर्न चाहनेहरूका लागि यो दिगो औजार हुने मौनाली बताउँछन् । 

“यो औजार नबुझेर हो । खरिद गरेपछि जतिसुकै बेला पैसामा कन्भर्ट हुन्छ,” उनले भने, “हामीले दोस्रो बजारमा नेप्सेसँगको सहकार्यमा यस्ता बचतपत्र तथा सरकारी ऋणपत्रहरूको कारोबार खुलाउने तयारी गरिरहेका छौँ । सेयर किनबेच गरेजसरी नै यसको दोस्रो बजारमा कारोबार गर्न सकिन्छ ।” 

यो खरिद गर्नेहरूले पछुताउनु नपर्ने मैनालीको भनाइ छ ।

बचतपत्र खरिद गर्न सानिमा बैंकबाट बढी भित्रियो रेमिट्यान्स
यो बचतपत्र खरिदका लागि सहजीकरण गर्न १४ वटा बिक्री एजेन्टहरूलाई तोकिएको थियो । जसमध्ये सबैभन्दा बढी रकमको आवेदन सानिमा बैंकबाट परेको छ । 

यो बैंकबाट नेपाल, क्यानडा, नाइजेरिया, ओमान, दुबई युजबेकिस्तानबाट दुई करोड ९७ लाख ९० लाख रुपैयाँको बचतपत्र खरिद भएको छ । 

नेपालबाट ६३ लाख ५० हजार रुपैयाँका बचतपत्र खरिद गरिएको छ । बाँकी दुई करोड ३४ लाख ४० हजार रुपैयाँ विदेशबाट देशमा भित्रिएको छ ।

सार्वजनिक ऋण व्यवस्थापन कार्यालयका अनुसार ग्लोबल आइएमई बैंकबाट ४९ करोड रुपैयाँको आवेदन परेको छ । यो बैंकबाट नेपाल, कतार, साउदी अरेबिया, साउथ कोरिया र दुबईका लगानीर्ताले आवेदन दिएका छन् । यो बैंकबाट सबैभन्दा बढी दुबईबाट २५ लाख ४० हजार रूपैयाँको बचतपत्र माग भएको छ ।

इसेवा मनिट्रान्सफरबाट नेपाल र दुबई गरी कुल सात लाख २० हजार रुपैयाँको आवेदन परेको छ । सबैभन्दा कम आइएमई लिमिटेड र एनएमबि बैंकबाट परेको छ ।

एनएमबी बैंकबाट दुबईका एकजनाले आवेदन दिएका छन् । आइएमई लिमिटेडबाट नेपालमा रहेका वैदेशिक रोजगारीमा गएका आफन्तले दिएको देखिन्छ ।