काठमाडौं । अन्डरग्राउन्डमा नक्सापासविपरीत बनाइएका अवैध संरचना भत्काउने काठमाडौं महानगरपालिकाकोे अभियान जारी छ । व्यापारी–घरबेटीलाई पूर्वसूचना नदिएरै महानगरको प्रहरी टोली फिल्डमा उत्रँदै आएको छ ।
सोमबार बिहान ११ बजे न्युरोडस्थित सुरज अर्केडमा नगर प्रहरी टोली एक्कासी पुग्यो । महानगरपालिका वडा नम्बर २४ का वडाध्यक्ष विनोद कुमार राजभण्डारीसहित नगर प्रहरी टोलीले निरीक्षण गर्दा अन्डरग्राउन्ड पार्किङमा अवैध रुपमा व्यापार व्यवसाय सञ्चालन गरेको पाइयो ।
व्यापारीले दुई घण्टाभित्र खाली गर्ने जवाफमा नगर प्रहरीले दुई घण्टे अल्टिमेटम जारी गर्यो । त्यसपछि रुप फेसन र बी एन्ड बी कस्मेस्टिकमा निरीक्षण गरियो । निरीक्षणमा वडाध्यक्ष राजभण्डारी व्यापारीसँग कुरा गर्न अघि बढे । उनले व्यापारीसँग हात जोड्दै भने, “कति समयमा खाली गर्नुुहुन्छ ? अन्डरग्राउन्ड पार्किङ गर्ने भनेर नक्सापास गरिएको ठाउँमा यसरी व्यापार गर्न पाइँदैन नि ।”
वडाध्यक्षले यति भनेपछि रुप फेसनका व्यापारीले दुई घण्टापछि सबै अन्डरग्राउन्ड खाली गर्ने बताए । नगर प्रहरी टोली बसन्तपुरस्थित महर्जन कम्प्लेक्स र बसन्तपुर प्लाजामा पुग्यो ।
तर, प्लाजा र कम्प्लेक्समा व्यापारी मात्रै भेटिए घरधनी भेटिएनन् । व्यापारीले घरधनी बाहिर गएको बताए । प्लाजाको अन्डरग्राउन्ड पार्किङमा नयाँ संरचना बन्दै गरेको भेटियो ।
सुन पसल राख्नका लागि सो संरचना बनाउन लागिएको भन्दै छिमेकीले नगर प्रहरीलाई सुनाए । नगर प्रहरी टोलीले महर्जन कम्प्लेक्सका घरधनी र व्यापारीलाई खोज्दा उनीहरु सटर बन्द गरेर भागिसकेका थिए ।
त्यसपछि, नगर प्रहरी टोली विशाल बजारभित्र पस्यो । त्यहाँ पनि घरधनी वा मालिक कोही भेटिएनन् । करिब १० मिनेटपछि एक व्यापारी नक्सापासलगायत कागजात अख्तियारले लिएको भन्दै निस्किए । केही स्थानीय सम्पदा संरक्षणकर्मीले नगर प्रहरीलाई तत्काल एक्सनमा उत्रिन सुझाए । तर, नगर प्रहरी आधिकारिक मानिस नभेटिएको भन्दै पछि हट्न बाध्य भयो ।
नगर प्रहरी प्रमुख पाण्डेका अनुसार ती घरधनीलाई २४ घन्टाभित्र नक्सापाससहित उपस्थित हुन वडा नम्बर २४ को कार्यालयमा अल्टिमेटम जारी गरिएको छ । पाण्डेले दिइएको समयभित्र वडा वा महानगरपालिकामा नक्सापाससहित उपस्थित नभए डोजरले बसन्तपुरतर्फको दुईतले बिल्डिङ भत्काउने चेतावनी दिए ।
एसपी पाण्डेका अनुसार सुरज अर्केडको अन्डरग्राउन्ड पार्किङ आजै खाली गरिँदैछ । नबिल बैंक न्युरोडले आफ्नो शाखा खिचापोखरीमा सारेको छ । बैंकले अन्डरग्राउन्डमा अवैध सञ्चालन गरेको ऋण शाखा खिचापोखरी सारेको हो ।
निरीक्षणका क्रममा माछापुच्छ्रे बैंक न्युरोड शाखाको अन्डरग्राउन्ड पार्किङ कुनै पनि प्रयोजनमा नआइएको पाइयो । त्यसपछि नगर प्रहरी टोली बिरा कम्प्लेक्सको अन्डरग्राउन्ड पार्किङ निरीक्षणमा पुग्यो । पहिलेदेखि नगर प्रहरीले आफूहरुलाई दुःख दिएको भन्दै सबै व्यापारीहरु नगर प्रहरीमाथि जाइलागे ।
नगर प्रहरी र व्यापारीबीचको चर्काचर्की भयो । व्यापारीहरुले अन्डरग्राउन्ड गोदामको रुपमा मात्रै सञ्चालन गरेको भन्दै नगर प्रहरीलाई घेरे र थर्काए । एसपी पाण्डेले नक्सापासबमोजिम कम्प्लेक्सको अन्डरग्राउन्ड पार्किङ प्रयोजनमा आउनुपर्ने अडान लिए । तर, व्यापारीहरु नगर प्रहरीमाथि जाइलाग्दा कम्प्लेक्स परिसर तनाबग्रस्त बन्यो ।
कानुनी राज्यमा आफूहरुलाई जानकारी नै नदिएर छापामार शैलीमा नगर प्रहरी पसल भत्काउन आएको भन्दै व्यापारीहरु प्रहरी टोलीमाथि जाइलागेका हुन् । दसैँको मुखमा करोडौँको व्यापार रोकेर नोक्सान पुर्याउन खोजेको व्यापारीको आरोप थियो ।
महानगरपालिकालाई आफूहरुले कर बुझाएको र घरधनीलाई नभनेर आफूहरुलाई दुःख दिन आएको भन्दै रिसाएका व्यापारीले सटर नै बन्द गरेर नगर प्रहरी टोलीलाई घरधनीसँग भेट गर्न लिएर गए ।
घरधनीले नगर प्रहरी प्रमुख पाण्डे र सहरी सुव्यवस्था विभागका प्रमुख सुरज शाक्यसँग अन्डरग्राउन्ड खाली गर्ने लिखित प्रतिवद्धता गरे । लिखतअनुसार अबको केही दिनमा सो कम्प्लेक्सको अन्डरग्राउन्ड खाली हुनेछ । र, नक्सा पास भएअनुसार अन्डरग्राउन्डमा गोदाम राख्ने सहमति भएको छ ।
एसपी पाण्डेले भने नगर प्रहरी कम्प्लेक्समा पुग्ने सूचना पाएपछि व्यापारीहरु एकजुट भएको दाबी गरे । उनी भन्छन्, “हामी निरीक्षण जाने थाहा पाएपछि व्यापारीहरु सबै एकजुट भएर बसेका रहेछन् । अवैध संरचना हटाउनुभन्दा उल्टै हामीलाई घेरे ।”
अवैध संरचना भत्काउन भदौ ६ गतेदेखि महानगरका मेयर बालेन आफै फिल्डमा उत्रिएका थिए । बालेनले न्युरोडस्थित आरबी कम्प्लेक्स, काठमाडौं मल, बानेश्वरस्थित अल्फाबिटा कम्प्लेक्सको अवैध संरचनामा डोजर चलाएका थिए । बालेनले डोजर चलाएर अवैध संरचना भत्काउन थालेपछि व्यापारीले चर्को विरोध गरिरहेका छन् ।
यसबीचमा रत्नपार्क भोटाहिटी क्षेत्रमा बनेको अवैध संरचना भत्काइएको छ । उपत्यकाको पार्किङ समस्याको निकास दिन यस्तो कदम चालिएको मेयर बालेनले बताउँदै आएका छन् । हाल बालेनको डोजरसहितको अभियान नगर प्रहरीको कमाण्डमा अघि बढेको छ । बालेनको निशानामा महानगरभित्रका २७८ भवनहरु छन् ।
काठमाडौं मल नै अवैध रुपमा निर्माण भएको पाइएको छ । सञ्चयकोषको स्वामित्वमा रहेको भवनको दुई तला पार्किङ प्रयोजनमा ल्याउने तयारी भइरहेको छ । मेयर बालेनले अवैध संरचना भत्काउने महानगरको अभियान सधैँ जारी रहने बताएका छन् ।
अवैध संरचना आफै हटाउन भन्दै बालेनले व्यापारी र घरधनीलाई ३५ दिने अल्टिमेटम जारी पनि गरेका थिए । अल्टिमेटम अटेर गरी अवैध संरचना हटाउन नमान्ने व्यापारिक संरचनामाथि डोजर चलाउन बाध्य भएको महानगरले जनाएको छ ।