काठमाडौं । काठमाडौं महानगरपालिका परिसर बिहीबार दिनभर तनावग्रस्त रह्यो । महानगरको निलम्बनमा परेका प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत सरोज गुरागाईंलाई नगरप्रहरीले रोक्ने प्रयास गरेपछि तनावको स्थिति सिर्जना भएको हो ।

नगरप्रहरीको अवरोधकाबीच गुरागाईंलाई महानगरका वडाध्यक्ष, कार्यपालिका सदस्य र कर्मचारीहरूले प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको ढोका फोडेरै कार्यकक्षमा छिराएका थिए । त्यसक्रममा नगरप्रहरी र वडाध्यक्ष तथा कर्मचारीबीच घम्साघम्सी भयो । प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको कार्यकक्षको सिसाको ढोका फुट्यो ।

संघीय मामिला तथा सामान्य प्रशासन मन्त्रालयले गुरागाईंलाई महानगरपालिकामै हाजिर गर्ने वातावरण मिलाउन भनेर एक महिनाअघि महानगरलाई पत्र पठाएको थियो । तर, मन्त्रालयको निर्णयबाट महानगरका मेयर बालेन शाह असन्तुष्ट थिए ।

सोही कारण उनकै निर्देशनका नगरप्रहरीले बिहीबार गुरागाईंलाई कार्यालय प्रवेशमा रोक लगाउने प्रयास गर्‍यो । गेटमा नगरप्रहरी खटाएपछि आक्रोशित बनेका कर्मचारी र वडाध्यक्षहरूले मेयरविरुद्ध नाराबाजी गरेका थिए ।

बालेनविरुद्ध उपमेयर डंगोलको ‘ब्याकफायर’ !
गुरागाईंको कार्यकक्षमा ताला लगाएपछि बोर्ड बैठक हलमा उपमेयर सुनिता डंगोल, वडाध्यक्ष र कार्यपालिका सदस्यहरूको बैठक बसेको थियो । बैठकमा उपमेयर डंगोल बालेनविरुद्धले ‘ब्याकफायर’ गरिन् ।

उनले मेयर बालेनलाई कोठामा बसेर निर्देशन नदिन आग्रह गरिन् । उपमेयर डंगोलले गुरागाईंको विषयमा देखिएको समस्या महानगरमै आएर समाधान गर्न बालेनलाई आग्रह गरिन् ।

"मन्त्रालयबाट पठाएपछि प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत हाजिर गर्न आउनुभएको छ," उनले भनिन्, "उहाँ हाजिर गर्न आउँदा यो झडपको अवस्था हुनु राम्रो होइन । कर्मचारी–कर्मचारीबीच लडाइँ हुनु पनि राम्रो होइन ।"

अहिलेसम्म प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत गुरागाईं दोषी प्रमाणित नभएकाले काम गर्न दिनुपर्ने उनको तर्क छ । "त्यसैले उहाँलाई हाजिर गर्ने व्यवस्था गर्नुपर्छ । हजारौँ कर्मचारी र लाखौँ काठमाडौंवासीले दुःख पाएका छन् । क्यान्सरपीडितलाई पनि हामीले पैसा दिन सकेका छैनौँ । अझै छानबिन गर्नुपर्ने भए गर्ने हो । तर, यो पीडामा राख्नुहुँदैन," उनले भनिन् ।

उनले अगाडि भनिन्, "यो तमासा हामीले हेर्नुपर्ने ? मेयरको आदेश हो भने मेयर अघि आउनुपर्छ । होइन भने कोठामा बसेर आदेश दिन पाइँदैन," उनले भनिन् ।

उपमेयर डंगोलले नगरप्रहरी प्रमुख राजु पाण्डेलाई ताला लगाएको विषयमा प्रश्न गरेकी थिइन् । जवाफमा पाण्डेले मेयरको मौखिक आदेश आएको बताएका थिए ।

वडाध्यक्ष र कर्मचारी पनि बालेनको विपक्षमा
महानगरका प्रवक्ता नवीन मानन्धरसहित सबै वडाध्यक्षले पनि मेयर बालेनको चर्को आलोचना गरेका थिए । नगरप्रहरीले बल प्रयोग गरेपछि कर्मचारीहरू पनि आक्रोशित बनेका थिए ।

मेयर बालेनकै व्यक्तिगत ‘इगो’का कारण प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको विषय पेचिलो बनेको उनीहरूको भनाइ छ । बालेनकै गतिविधिका कारण आफूहरूले लामो समयदेखि तलब पाउन नसकेको उनीहरूले बताएका छन् । बालेनको फेसबुक स्टाटसले हजारौँ कर्मचारीको समस्या समाधान नहुने बुझाइ कर्मचारीहरूको छ ।

उता बालेन भने लामो समयदेखि संघीय सरकारले असहयोग गरिरहेको बताउँदै आएका छन् । “काठमाडौं महानगरपालिकाका सरसफाइ कर्मचारीले तीन महिनादेखि तलब पाएका छैनन्, सरकारको दम्भले । कोकोले केके आन्दोलन गर्ने हो, मलाई थाहा छैन, अबको एक हप्तामा हाम्रो कर्मचारीले तलब पाएन भने सबैलाई टुकुचामा गाडदिन्छु । त्योपछि हेरौँला, तिमीहरूको केके तन्त्र हो,” उनले हालै फेसबुकमा लेखेका छन् ।

महानगरका प्रवक्ता भन्छन्– ढोका फोड्नु आवश्यकता
महानगरका प्रवक्ता मानन्धरले ढोका फोड्नु अहिलेको आवश्यकता भएको बताए । कर्मचारीको हकहितका लागि प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतलाई हाजिर गराएको उनको भनाइ छ ।

“प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको ढोका फोड्नु र सचिवालय सामान्य तोडफोड हुनु कुनै ठूलो कुरा होइन । यो त आवश्यकता हो । हजारौँ कर्मचारीका लालाबालाका लागि प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतलाई हाजिर गराएका हौँ,” मानन्धरले भने ।

बालेनका स्वकीय सचिव भुपदेव शाहले भने चैत १५ गतेको राजावादी आन्दोलनलाई विषयान्तर गर्न सरकारले नै 'फन्डा' गरेको प्रतिक्रिया दिए । “चैत १५ गतेको आन्दोनलनको विषयलाई विषयान्तर गर्न खोजियो । पार्टीका कार्यकर्ताले भ्रष्टाचारमा मुछिएका प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतलाई हाजिर गराए,” उनले भने ।

कर्मचारी र नगरप्रहरी आमनेसामने हुँदा बालेन पाँचखालमा
नगरप्रहरी र कर्मचारी आमेनेसामने हुँदा बालेन भने काभ्रेको पाँचखाल पुगेको खुलेको छ । स्रोतका अनुसार, उनी काभ्रेको पाँचखाल केराघारी एसएल अर्गानिक कफी एन्ड लस्सी सेन्टरमा पुगेका थिए ।

बालेन केही सहयोगीसहित बुधबार नै काभ्रे गएको महानगर स्रोतले बतायो । “कार्यालयमा भेट्न जाँदा बालेन थिएनन् । डुलिरहन्छन्,” महानगर स्रोतले बाह्रखरीसित भन्यो । 

अब के हुन्छ ?
महानगरका शिक्षकसहित तीनहजार ६०० जना कर्मचारीले तलब पाएका छैनन् । त्यस्तै, बिल पेस भएको एक अर्ब बढी बजेट वित्त विभागमा रोकिएको छ ।

महानगरका प्रवक्ता मानन्धर अब सहजरूपमा महानगरका काम अघि बढ्ने बताउँछन् । कर्मचारीहरूको रोकिएको तलब पनि भुक्तानी हुने उनले बताए ।

“अब कर्मचारीको तलब रोकिन्न । आज उपमेयरको अध्यक्षतामा बसेको बैठक कार्यपालिका बैठक होइन, मेयरले कार्यपालिका बैठक बोलाउनुपर्छ । त्यसपछि मात्रै गुरागाईंमाथिको अनुसन्धान अघि बढाउँछौँ,” मानन्धरले भने ।

काठमाडौं महानगरपालिकाबाट निलम्बनमा परेका प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत सरोज गुरागाईंले तीन महिना १४ दिनपछि बिहीबार कार्यालय गएका हुन् । संघीय मामिला तथा सामान्य प्रशासन मन्त्रालयले गुरागाईंलाई काठमाडौं महानगरपालिकामै हाजिर गर्ने वातावरण मिलाउन भनेको एक महिनापछि उनी कार्यालय गएका हुन् ।

गुरागाईं ०८१ पुस १४ गते निलम्बनमा परेका थिए । काठमाडौं टावर १२ तलाको बनाउने भनिएको थियो । तर, त्यसलाई १९ तलाको बनाउन स्वीकृति दिएको आरोपमा गुरागाईंलाई कार्यालयमा उपस्थित हुन रोक लगाइएको थियो ।