पोखरा । प्याराग्लाइडिङ उडानमा हेलचक्र्याईँ गरेको भन्दै नागरिक उड्डयन प्राधिकरण (क्यान) ले आठजना प्यारापाइलटलाई अनिश्चितकालसम्मको लागि उडानमा निषेध गरेको छ । उनीहरुलाई अनुसन्धान र स्पष्टीकरणको लागि भन्दै काठमाडौं बोलाइएको छ । क्यानले सोमबार पत्राचार गर्दै तीन दिनभित्र काठमाडौंमा उपस्थित हुन भनेको छ ।
दुई साताअघि पोखरामा प्याराग्लाइडिङ टेण्डम (यात्रुसहित) फ्लाइट दुर्घटनामा परि पाइलट राजु विकको ज्यान गएको थियो । यसलाई टेण्डम फ्लाइटमा पाइलटको नै ज्यान गएको पहिलो घटना भनिएको छ । उक्त दुर्घटनाको विभिन्न तीनवटा समितिले छानबिन र अनुसन्धान गरिरहेका छन् । प्रारम्भिक अनुसन्धानमा फूल टिपेर यात्रुलाई दिने क्रममा दुर्घटना भएको भनिएको छ । तर, कुनै पनि समितिले प्रतिवेदन बुझाइसकेका छैनन् ।
उक्त दुर्घटनापछि नै क्यानले सोही गतिविधि दोहोर्याएको भन्दै आठजना पाइलटलाई एकैपटक उडान निषेध गरि अनुसन्धानमा बोलाएको हो । अनुसन्धानमा बोलाइएका आठ पाइलटमध्ये एकजना युकेश गुरुङ पनि छन् । उनी गतवर्ष नेपाल स्पोर्ट्स अवार्डमा उत्कृष्ट पुरुष खेलाडीसमेत बनेका थिए । एसियाडमा रजत दिलाएका युकेशले स्याङ्जामा भएको प्याराग्लाइडिङ एक्युरेसी वर्ल्डकपमा कास्यपदक पनि पाएका थिए ।
तर, क्यानले उडानका समयमा पाइलटलाई निषेध गरिएका क्रियाकलाप गरेको भन्दै स्पष्टीकरणको लागि बोलाएको हो । उनीसहित सहिल खान, संग्राम थापा, विशाल थापा, रिखी पोडे, सुवास थापा, एलिस थापा र अञ्जन कुँवरलाई पनि अनिश्चितकालसम्मका लागि उडान गर्न रोक लगाइएको छ ।
यात्रुलाई उडाउने क्रममा ती पाइलटले सुरक्षालाई बेवास्ता गर्दै अतिरिक्त गतिविधि गर्दै आएका थिए ।
क्यान पोखराका प्रमुख भोलाप्रसाद गुरागाईँका अनुसार ती पाइलटले उडानकै क्रममा पात टिप्ने, फूल टिप्ने, फेवातालमा खुट्टा छुवाउने जस्ता कार्य गर्दै आएका थिए । यी गतिविधी उडानको नियमले वर्जित गरेको छ । “उडान गर्नेबेलामा पात टिपे, फूल टिपे, हेलचक्र्याईँ गरे, तालमा पानीलाई छुने जस्ता कार्य गर्दारहेछन् । त्यसैले ८ जनालाई उडानमा निषेध गरेर तीन दिनभित्रमा सोधपुछको लागि उपस्थित हुन काठमाडौंमा बोलाइएको छ,” उनले भने ।
प्याराग्लाइडिङ व्यवसायीको छाता संस्था(ना) ले प्रक्रिया अगाडि बढाउनुपर्ने भएता पनि ना ले चासो नदेखाएपछि क्यानले नै प्रक्रिया अगाडि बढाएको उनले जानकारी दिए । “खासमा ना ले प्रक्रिया अगाडि बढाउनुपर्ने हो, तर चासो नदेखाएपछि हामीले के हो त भनेर अनुसन्धानको लागि बोलाएका हौँ,” उनले भने ।
ना का अध्यक्ष कृष्ण भण्डारीले भने क्यानले नै सबै प्रक्रिया अगाडि बढाएको जानकारी दिए ।
“अतिरिक्त क्रियाकलाप गरेको कारण क्यानले स्पष्टीकरणको लागि बोलाएको रहेछ,” उनले भने ।
ती पाइलटहरुलाई कस्तो कारवाही हुन्छ त ?
ना का अध्यक्ष भण्डारी भन्छन्, “प्रमाणित भयो भने केही समय उडानमा प्रतिबन्ध होला, पेनाल्टी हुन सक्छ । अब क्यानले कसरी लिन्छ त्यसमा पनि भर पर्छ ।” क्यानका पोखरा प्रमुख गुरागाईँ भने तत्कालका लागि अर्को सूचना नआउँदासम्म निलम्बन गरिएको बताए । “अर्को सूचना नआउँदासम्म अहिलेलाई सस्पेन्ड गरिएको छ । उहाँहरुले कुरा बुझ्नुहुन्छ, स्पष्टीकरण दिनुहोला, यस्ता कार्य अब गर्दैनौँ भनेर माफी माग्नुहोला । त्यही गरेर पठाउँला,” उनले भने ।
यस्तै, ज्यान जाने गरि भएको प्याराग्लाइडिङ दुर्घटनाको छानबिन गर्न क्यानले पनि समिति बनाएको छ । पुस १० गतेसम्म समितिको म्याद छ । सोही म्यादभित्रै प्रतिवेदन सार्वजनिक गर्ने गुरागाईँले जानकारी दिए ।
“कमिटीले काम गरिरहेको छ, सोधपुछ चलिरहेको छ । दुर्घटनामा परेकी घाइतेसँग एकपटक सम्पर्क हुन्छ । गो प्रो भेटिएको छैन । एक महिनाको म्याद हो, थप हुँदैन । सोधपुछ नै गर्नुपर्ने भयो भने चाहिँ थप हुन सक्छ । पौष १० गतेसम्म कमिटीको म्याद छ,” उनले भने ।