अहिले देशको सबैभन्दा गरिब र पछाडि परेको भेग कर्णालीमा पुगेर प्राध्यापक डाक्टर गोविन्द केसीले जनकल्याण अर्थात् उपचार सेवा दिइरहेका छन् । तर, उनलाई त्यहाँ दीनदुःखी नेपालीको निःशुल्क उपचार गर्न नदिन कम्युनिस्ट सरकारले आफ्ना सबै अवयव परिचालन गरेको छ । कर्णालीका गाउँहरूमा स्वयंसेवकका रूपमा उपचार गरिरहेका डा. केसीलाई स्थानीय प्रशासनका विभिन्न एकाइले भने पटकपटक अवरोध गरेका छन् । यसबाट डा. केसी क्षुब्ध भन्दा पनि बढी दुःखी भएका रहेछन् । हालै विभिन्न माध्यममा सार्वजनिक उनका अभिव्यक्तिहरू अनुसार जनप्रतिनिधिले नै आफूलाई बिरामीको सेवा गर्नबाट रोकेकोमा बढी चित्त दुखेको रहेछ । पछिल्लोपटक जुम्लामा चिकित्सा सेवा दिनबाट वञ्चित गरिएका डा. केसीलाई केही साता पहिले डोल्पामा पनि उपचार गर्न रोकिएको थियो । यसरी योग्य नेपाली चिकित्सकलाई बिरामीको सेवा गर्न रोक्ने कुनै कानुनी प्रावधान भने छैन । कानुन, विवेक र तर्कका दृष्टिबाट औचित्य नभएको यस्तो निषेध शासकको शक्तिबाट उत्पन्न अहंकार र दुष्टताको अभिव्यक्तिमात्रै हो ।
पूर्वीय पुराणहरूमात्र हैन पाश्चात्य पूराकथाहरूमा पनि धेरै दोहोरिने विषय हो – दुष्टको अत्याचार र जनताको प्रतिरोध । कथाको साझा सार हुन्छ – निर्बल जनसाधारणले तामसी प्रवृत्ति भएका शक्तिशाली दुष्टहरूबाट ताडना सहनुपर्छ । उनीहरूमाथि गरिएको अत्याचारले सीमा नाघेपछि धेरैजसो असल मानिसहरूको पुकारा सुनेर कतैबाट उपकारी शक्तिशाली वीरको उदय हुन्छ । अनि अत्याचारीहरूको नाश हुन्छ । पौराणिक कथामा अत्याचारीहरू प्रायः दानव वा राक्षस हुन्छन् भने वीरहरू मानव अवतारमा प्रकट भएका देवता हुन्छन् । अर्थात् दुष्ट प्रवृत्ति शक्तिशाली भयो भने जनताले दुःख पाउँछन् र तिनलाई कष्टबाट मुक्ति दिन दैवी प्रवृत्ति भएका वीर आउँछन् । पुराणका कथामा ऋषिहरूले जनकल्याणका लागि तपस्या गर्दा राक्षसहरूले सताउँछन् र तपस्या भङ्ग गराउँछन् । अति भएपछि ऋषिहरू सङ्कटमोचकको खोजीमा जान्छन् । कुनै वीर योद्धा खोजेर ल्याउँछन् र राक्षसहरूको संहार गराउँछन् । यदाकदा तपस्याको बलले आर्जित शक्ति प्रयोग गरेर श्राप दिन्छन् र दुष्टहरूको नाश हुन्छ । जनकल्याणमा समर्पित यी चिकित्सक पुराणमा वर्णित ऋषिका सबै लक्षण देखिन्छन् । फरक यत्ति हो उनले अहिलेसम्म न कुनै वीर योद्धा गुहारेका छन् न शासनलाई श्राप नै दिएका छन् ।
डा. केसीलाई उपचार गर्न नदिएर हजारौं बिरामीलाई स्वास्थ्य सेवाबाट वञ्चित गराउने असंवैधानिक र गैरकानुनी काममा संलग्न स्थानीय प्रहरी प्रशासनका अधिकारीहरूले ‘माथिको आदेश’ देखाएर पन्छने गरेका छन् । ‘राष्ट्रसेवक’ले पालना त संविधान र कानुनको गर्नुपर्ने थियो । प्रयोग विवेकको गर्नुपथ्र्यो । दुष्टतापूर्ण आदेशको अवज्ञा गर्नसक्नुपथ्र्यो । नेपालको प्रहरी र प्रशासनमा सायद विवेक प्रयोग तथा संविधान पालन गर्ने हिम्मत भएका कर्मचारी बिरलै छन् । भएका केही प्रताडित र उपेक्षित होलान् । तैपनि, ती कर्मचारीलाई बिरामीको सेवाका लागि दुर्गम गाउँमा पुगेको विशेषज्ञ चिकित्सकलाई गैरकानुनीरूपमा सेवाबाट वञ्चित गर्नुपर्दा आत्मग्लानि भएको होला । डा. केसीलाई पटकपटक धोका दिने सत्ताधारी उनीसँग तर्सनु जनताले सत्य बुझे भने आफ्नो ‘मायावी’ शक्ति ध्वस्त हुने डरले ऋषिको तपस्या भंग गर्न राक्षस उद्यत भएको पुराणको कथाजस्तै हो । यस्तो दुष्ट प्रवृत्तिको सधैँ हार भएको कथाबाट सिकेर शासकहरूले ऋषितुल्य डा. केसी र उनीजस्तै जनताको भलो गर्न लागेका अरूलाई पनि बाधा अवरोध नगरे तिनको पनि भलो नै हुनेछ । महिषासुर बधका लागि देवताले शक्ति एकत्रित गरेर देवीलाई जस्तै जनताले कुनै योद्धालाई दुष्टहरूको विनाशका लागि शक्ति सुम्पन नपरोस् । जनताको धैर्यको परीक्षा नलिऊ !