काठमाडौं । फुटबल र क्रिकेटले थोरै भए पनि नेपाली खेलकुद क्षेत्रमा व्यावसायिक कदम चालेको छ । अरू खेल क्षेत्रको अवस्था भने लगभग शून्यकै अवस्था मान्न सकिन्छ ।
यद्यपि अन्य मुलुकसरह नेपाली फुटबल र क्रिकेटले व्यावसायिक फड्को मार्न सकेको छैन । एक–दुई महिना मात्र व्यावसायिक रूपमा खेल्न पाउने भएकाले पनि क्रिकेट र फुटबलका खेलाडीलाई दैनिकी चलाउन मुस्किलै छ । अरू खेलमा संलग्न खेलाडीको अवस्था झनै अफ्ठयारो छ ।
धेरैजसो खेलाडीले प्रतियोगितामा जितेको पुरस्कार रकमबाटै दैनिक व्यवहार चलाउनुपर्ने अवस्था छ । अझ पुरस्कारबापत पाएको रकम पनि कहिले पाउने भन्ने टुंगो हुँदैन । अझ नेपालको सन्दर्भमा प्रतियोगिता जितेको वर्षौं बित्दा पनि पुरस्कारबापत घोषणा गरिएको रकम नपाएको उदाहरण प्रशस्त छन् । तर पनि खेलाडीले आफ्नो देशको झण्डामुनि बसेर देशका लागि खेल्न छाडेका छैनन् । अझै पनि अधिकांश खेलाडीले अन्तर्राष्ट्रिय खेल खेल्दा आफ्नै रकमले विदेश जानुपर्ने अवस्था छ ।
यस्तो अवस्थानमा पनि नेपाली खेलाडीले मन सानो बनाएका छैनन् । उनीहरूले आफू मैदानमा मात्र खेलको हिरो नभई सामाजिक अभियानमा समेत हिरो भएको प्रमाणित गरिदिएका छन् । उनीहरूले आफूले प्राप्त पुरस्कार रकमबाटै समस्यामा परेकालाई सहयोग गर्न पछि हटेका छैनन् ।
विश्वभर महामारीका रूपमा फैलिएको कोरोना भाइरसका कारण अहिले मुलुक लकडाउनको अवस्थानमा छ । यस्तो अवस्थामा खेलकुद गतिविधि ठप्प छ । लकडाउनले गर्दा खेल क्षेत्र मात्र नभई दैनिक ज्याला मजदुरी गर्ने व्यक्तिलाई सबैभन्दा धेरै प्रभाव परेको छ । बिहान–बेलुका मजदुरी गरी एकछाक खान बल्ल–बल्ल पुग्नेहरू यतिबेला भोको पेट बस्न बाध्य छन् । तिनै समस्यका परेकाहरूलाई सहयोग गर्न यतिबेला अधिकांश खेलाडी अग्रसर भएका छन् । खेलाडीहरू संकटमा परेकाहरूको सहयोगमा सक्रिय छन् ।
सहयोगका लागि सागमा दोहारो स्वर्ण पदक विजेता करातेका मन्डेकाजी श्रेष्ठले वृद्धाआश्रम, बालआश्रम र सडकमा हिँडने यात्रुका लागि खान तथा यातायातको व्यवस्थापन मिलाएका छन् ।
आरम्भमा आफ्नै खर्चमा सहयोग गर्न जुटेका श्रेष्ठलाई अहिले जनता क्लब काठमाडौं र रोटरी क्लब काठमाडौंले सहकार्य गरेको छ । क्लबले खाद्यान्नदेखि विभिन्न सामग्री उपलब्ध गराउँदै आएको छ । उनीहरूले लामो दूरीको यात्रामा हिँडेकालाई बाटो खाजाको व्यवस्था पनि मिलाइदिएका छन् । श्रेष्ठले आफ्नै गाडी परिचालन गरी राहत वितरण गरिरहेका छन् । उनले निजी खर्चमा मास्क, स्यानिटाइजरलगायत थुप्रै सामग्रीहरू उपत्यकाबाहिर पठाइसकेका छन् ।
त्यस्तै नेपाली राष्ट्रिय क्रिकेट टोलीका लेग स्पिनर सन्दीप लामिछानेले कोरोनाविरुद्ध लड्न व्यक्तिगत एक लाख रुपैयाँ राहत कोषमा सहयोग गरेका छन् । उसुका किरन साउदले पनि सहयोग गरेका छन् । उनले १३औं सागमा कास्य पदकबापत सरकारले दिएको तीन लाख रुपैयाँबाट ५० हजार मजदुरलाई सहयोग गरेका हुन् ।
टेबलटेनिस खेलाडी एलिना महर्जनले साग प्रतियोगितामा पदक जितेबापत पाएको पुरस्कारको आधा रकम सहयोग गरेकी छन् । उनले समस्यामा परेका दुई सय परिवारलाई खाद्यान्न वितरण गरिन् ।
नेपाल प्रहरी क्लबबाट खेल्दै आएकी उनले एक लाख रुपैयाँबराबरको खाद्यान्न किन्दै प्रत्येक परिवारलाई ५ किलो चामल, १ किलो दाल, १ किलो चिउरा, १ प्याकेट नुन र १ प्याकेट तेलका दरले काठमाडौं महानगरपालिका १७ का दुई सय विपन्न परिवारलाई शुक्रबार राहत बाँडेकी हुन् ।
करातेतर्फ सागमा स्वर्ण विजेता खेलाडी अनु अधिकारीले अशक्तहरूको समूहलाई सहयोग गरेकी छन् । उनले संकटमा परेकाहरूलाई घर–घरै पुगेर सहयोग गरिरहेकी छिन् ।
अन्य थुप्रै खेलाडीले धार्मिकस्थल र अन्य स्थानमा रहेका पशुपक्षी तथा साधुसन्तलाई सहयोग गर्दै आएका छन् । यो अभियानमा सागमा स्वर्ण विजेता तेक्वान्दो खेलाडी संगीता बस्यालले थापाथलीमा रहेका योगिनाथ बाबाहरूलाई र कीर्तिपुरस्थित दृष्टिविहीनलाई सहयोग गरिरहेकी छन् । करातेतर्पm स्वर्ण विजेता कुुसुम खड्काले पनि पशुपति र स्वयम्भूमा रहेका बाँदर र परेवालाई आहारा खुवाएकी थिइन् ।