एजेन्सी । ज्याक मा चीनका सबैभन्दा धनी व्यक्ति हुन् जसको कूल सम्पति ३८ अर्ब डलर रहेको छ । ५५ वर्षीय ज्याक प्रख्यात कम्पनी अलिबाबाका सहसंस्थापक हुन् । अलिबाबा चीनको सबैभन्दा ठूलो डिजिटल बजारस्थल मानिन्छ जसमार्फत नै चीनमा ८० प्रतिशत अनलाइन कारोबार हुने गर्दछ । यसरी २० वर्षपछि ज्याकले गत सेप्टेम्बरमा मात्र अलिबाबाबाट रिटायर हुने निर्णय सुनाएका हुन् । तर प्रमुख कार्यकारीको पदबाट हटेपनि उनी व्यवसायीका रुपमा सक्रिय नै छन् । उनको संघर्षपूर्ण जीवनकथा सबैका लागि प्रेरणा मानिन्छ । 

ज्याक मा वास्तवमै ‘सेल्फ–मेड’ अर्बपति हुन् । किनकी उनी शून्यबाट सुरु गरि आफ्नै लगनले आजको स्थानसम्म पुगेका हुन् । उनी सबैभन्दा पहिले एक शिक्षक थिए र महिनामा १२ डलर कमाउने गर्दथे । अमेरिकाको हाभर्ड युनिभर्सिटीले उनलाई १० पटक अस्वीकार गरेको थियो भने ३० भन्दा धेरै कम्पनीले उनलाई लिन मानेका थिएनन् जसमध्ये एउटा केएफसी पनि हो । तर इन्टरनेटको आगमन उनका लागि ठूलो अवसर साबित भयो । टेक्नोलोजी र व्यवसायको कुनै पृष्ठभूमी नभएपनि त्यतिबेला उनल १७ जना साथीहरुको मद्दतमा १९९९ मा अलिबाबाको स्थापना गरेका हुन् ।

सो डिजिटल बजारले चिनियाँ ग्राहकहरुलाई वस्तुका निर्मातासँग प्रत्यक्ष जोड्ने काम गर्यो । तरपनि अलिबाबाका सुरुवाती दिनहरु अत्यन्तै कठिन थिए । २००० मा डट कमको आगमन भएप्छि इ–बे यसको ठूलो प्रतिस्पर्धी बन्न पुग्यो । तर याहुको लगानीबाट प्राप्त सहायताले अलिबाबानलाई आफ्नो खुट्टामा उभिन सक्ने बनायो । यसरी २०१४ मा मात्र अलिबाबा सार्वजानिक भएको थियो जुन अमेरिकी इतिहासकै सबैभन्दा ठूलो आइपीओ थियो । उक्त शेयर कारोबारले नै ज्याकलाई चीनका सर्वाधिक धनी व्यक्ति बनायो । यसपछि अलिबाबाले मनग्य आम्दानी गरेको हो । ज्याककै नेतृत्वमा कम्पनीले चीनको ‘साउथ चाइना मर्निङ पोस्ट” को स्वामित्व पनि लिएको छ ।

त्यस्तै यसले तीनवटा चर्चित फिल्महरु मिसन इन्पसिबल, रग नेसन र स्टार ट्रेक बियोन्ड मा पनि लगानी गरेको हो । २०१३ मा ज्याक कम्पनीका कार्यकारी अध्यक्ष बनेपछि कम्पनीको आम्दानी १ हजार प्रतिशतले बढेको थियो । र सेप्टेम्बर २०१९ पछि कम्पनीको मूल्य ४६५ अर्ब अमेरिकी डलर रहेको छ जसमा ज्याकको ५.३ प्रतिशत शेयर छ । सो शेयर अहिले २४.६ अर्ब बराबरको रहेको छ । तर ज्याकको आम्दानीको श्रोत अलिबाबा मात्र होइन । २०१० मा ज्याक सहित चार सहकर्मीले नयाँ कम्पनी युनफेङको स्थापना गरेका हुन् । जसले ज्याकको व्यििक्तगत लगानी सम्हाल्ने काम गर्दछ । त्यस्तै माको याहु चाइनामा पनि शेयर रहेको छ । 

तर उनको आम्दानी र सर्वाधिक धनीको शिर्षक हेर्दा उनको खर्च गर्ने शैली भने अनौठो लाग्दछ । किनकी उनी एक साधारण आरएक्स५ एसयुभी गाडीको प्रयोग गर्छन् । जसको मूल्य केबल १५ हजार डलर रहेको छ । यसबाहेक उनले आफ्ना अन्य रुची ः ध्यान गर्ने , पोकर खेल्ने र ताइ चिको अभ्यास गर्नेमा धेरै खर्च गर्ने गरेका छैनन् । ताइ चिप्रतिको रुचीले उनलाई कुङ फू फिल्ममा पनि अभिनय गर्ने मौका दिलाएको थियो । यसका साथै उनी रियल स्टेट अर्थात घरजग्गामा लगानी गर्छन् । २०१५ मा उनले हङकङको सबैभन्दा महङ्गो क्षेत्रमा घर खरिद गरेका थिए । १९ करोड डलर मा खरिद गरेको सो घरले त्यो बेलामा एसियाकै सबैभन्दा महङ्गो घरको रेकर्ड बनाएको थियो । त्यस्तै उनले अर्को ठाउँमा पनि जग्गामा २ करोड ३० लाख डलर लगानी गरेका छन् । त्यसको एक वर्षपछि उनले फ्रान्समा २१० एकडको भाइनयार्ड पनि खरिद गरे भने अलिबाबाको सुरुवात गर्नेबेलाको अपार्टमेन्ट पनि अझै उनकै नाममा रहेको छ । 

यसरी टाढाटाढासम्पति सम्पति फैलिएको हुँदा सहज यात्राका लागि अलिबाबाले ४ करोड ७० लाखमा एक नीजि विमान पनि खरिद गरेको हो । त्यस्तै अलिबाबाले विभिन्न प्रतिभा कार्यक्रमहरु पनि सञ्चालन गर्ने गरेको छ । जसमा कतिपय कार्यक्रममा ज्याकले आफैँ गीत गाउने र प्रस्तुती दिने गरेका छन् । गत सेप्टेम्बरमा मात्र ज्याकले आफू रिटायर भएको उत्सव मनाउन निकै ठूलो पार्टी आयोजना गरेका थिए । यसका लागि अलिबाबाले ओलम्पिकको आकारको स्टेडियम भाँडामा लिएर ६० हजार कर्मचारी सहितको कार्यक्रम सञ्चालन गरेको थियो । 

तर यति ठूलो स्थानमा पुगेपनि ज्याकले वास्तवमा आफू शिक्षक हुँदा नै सबैभन्दा खुसी भएको बताउने गरेका छन् । 

उनका अनुसार अरबौँ सम्पतिको मालिक भएसँगै समाजको हितका लागि जिम्मेवारी पनि ठूलो हुने गर्दछ । यसकारण पनि उनी विभिन्न परोपकारी कार्यमा संलग्न रहँदै आएका छन् । शिक्षा वातावरण र स्वास्थ्यका क्षेत्रमा उनले धेरै योगदान पुर्याइसकेका छन् । उनको नेतृत्व रहुन्जेल अलिबाबाले आफ्नो आम्दानीको ०.३ प्रतिशत दान गर्ने गरेको थियो । त्यस्तै प्राकृतिक प्रकोपका घटनाहरुमा राहत वितरणको कार्यमा पनि उनले लाखौँ डलर दान गरिसकेका छन् । उनले चीनका ग्रामीण शिक्षकहरुका लागि ४ करोड डलरसम्मको आर्थिक सहयोग प्रतिज्ञा गरेका छन् । 

बिजनेस इन्साइडर