काठमाडौं । गायक कमल खत्री पनि बच्चपनामा आम केटाकेटीभन्दा फरक थिएनन् । उनको दसैं स्मरण पनि अरुको जस्तै रमाइलो नैछ । आमाबाबुले टीका लगाएर कति पैसा दिन्छन् भन्ने कमललाई खुल्दुली हुन्थ्यो ।
सानोमा सबै केटाकेटी उस्तै हुन्छन् जस्तो लाग्छ मलाई । बहिनीलाई पैसा दिँदा कमलाई पनि उनका बुवा अमाले पैसा दिन्थे । उनी पनि मक्ख पर्थे र हात थाप्थे । उनले अहिले पो थाहा पाए, “भयो हामीले नै पो दिनुपर्दोरहेछ । अहिले भने म आफैं आमाबुबालाई दिन्छु ।”
त्यो बेला पैसा कति जम्मा हुन्छ ? भन्ने हुन्थ्यो । दसैं नै पैसा र खसी हो जस्तो लाग्थ्यो । अरु दिन भन्दा पनि खसी काट्ने दिन बेग्लै उत्साह हुन्थ्यो कमलमा । त्यसपछि टिका लगाउने दिन पैसाको प्रतिक्षा हुन्थ्यो ।
सर्लाही स्थायी घर भएका कमल मामाघर भने खासै जाँदैनथे । “तराईमा दसैं खासै उत्साहपूर्वक नमनाइने भएकाले होला, कुनै÷कुनै दसंैमा मात्रै गइन्थ्यो,” उनले सम्झिए ।
कमलले दसैं घरमा मनाउन छोडेको निकै भयो । कुनै केनै वर्ष मात्रै हो उनले अहिले परिवारसँग बसेर दसैं मनाउने ।
संगीत पारखीहरुको मनमा बसेपछि भने कमलको दसैं घरमा भन्दा बाहिर धेरै हुन थाल्यो । भन्छन्, “सांगीतिक कार्यक्रमहरू भइरहन्छन् । ती कार्यक्रमहरूमा सहभागी हुनुपर्छ । चाडपर्व घरमा भन्दा बाहिरै धेरै मनाइन्छ ।”
यो पटक पनि उनी दसैंको कार्यक्रममा व्यस्त भए । दसे लागसिकेपछि उनी कोहलपुर पुगे । कोहलपुरबाट धरान पुगेका कमल त्यतैबाट टिकाको दिन घर पुग्दैछन् । यो पटक भने कमलले घरमै दसैं मनाउने बताए ।
कमलको घर सर्लाही बरथहवा हो । दसैं मात्रै होइन उनी तिहारमा पनि उस्तै रमाइलो गर्थे । “देउसी खेल्न जान्थ्यौं । पटकामा आगो सल्काएर घरभित्रै पड्काएर भाग्थ्यौं,” कमलले सम्झिए । त्यस्तो उट्पट्याङ काम सम्झिँदा अहिले भने उनलाई त्यसो नगरेको भए पनि हुन्थ्यो जस्तो लाग्छ । तर उनी मात्रै होइन । गाउँका अधिकांश केटाकेटी त्यस्तै हुन्थे । संगत अनुसार पनि हुँदोरहेछ सायद उनी पनि साथीहरुकै लहलहैमा हिँड्थे ।
समयसँगै उमेर बढेपछि दसैंमा हुने उट्पट्याङ पनि कम हुँदै गयो ।