देश
सिन्धुपाल्चोक । राती नौ बजे एक्कासी नदी करायो, के भएछ भनेर बाहिर हेर्दा त झारपात समेत बडार्दै खोलो उर्लिएर आएको रहेछ । त्यो देखेपछि हाम्रो त हंशले ठाउँ नै छोड्यो, पाँच जनाको परिवार भाग्दै जंगलमा गएर रात बितायौँ । यो भनाई तातोपानी–४ की मिना थापाको हो । भोटेकोसीमा एक्कासी बाढी आएपछि भागेर ज्यान जोगाएका मिनाको परिवारको यति वेला बिल्लीबाठ भएको छ । छानो त जोगिएको छ तर घरका सामानहरू, बस्तुभाऊ कस्तो हालतमा छन्, उनीहरूलाई केही पत्तो छैन ।
उनीलगायत अधिकांश लिपिङबासीले अहिले बजार छाडिसकेका छन् भने ज्यान जोगाउन लाखापाखा पनि लागिसकेका छन् । बजार पूर्णतया बगरमा परिणत भएको छ भने स्थानीयका भाँडावर्तन लत्ताकपडा खोलाको किनारमा छरपष्ट छन् ।
बुधबार बाह्रखरी प्रतिनिधिसँग संक्षिप्त कुराकानीमा मिनाले भनिन्, “पानी पनि ठूलो परेजस्तो लाग्दैनथ्यो तर नदीको सतह कहिल्यै नदेखेको गरि बढ्यो । ‘घर भन्दा ज्यान ठूलो’ ठानेर हामी जंगलमा गएर बस्यौँ ।”
राती एक्कासी जमिन हल्लन थालेपछि उनीहरूले ठूलो भूकम्प गएको पनि ठाने । गत वर्ष वैशाख १२ को विनासकारी भूकम्पयता अधिकांश परकम्पको केन्द्र बनेको सिन्धुपाल्चोकको तातोपानी क्षेत्रमा मंगलबार राती भने बाढीले वितण्डा मच्चायो । मिना भन्छिन्– ‘भूकम्प’ गएजसरी जमिन हल्लाउँदै बाढी आएपछि लिपिङ बजार खण्डहर बनेको छ । भूकम्पलेसमेत नभत्काएका घरहरू अहिले खोलाको किनारमा पुगेका छन् ।
र, लिपिङबासीहरू जंगलको ओढारमा बसिरहेका छन् ।नौ/दश वर्षकी छोरी लिएर मिना भने अहिले काठमाडौँ हानिएकी छन् । “ज्यान भन्दा ठूलो केही रहेनछ, भूकम्पमा पनि मरेर बाँचियो, बाढीले बगाउला भनेर हामी त काठमाडौँ हिँड्यौँ,” उनले एकै श्वासमा सुनाइन् ।
राती एक्कासी आएको बाढीबाट मानवीय क्षति नभए पनि बाह्रबिसेको प्रहरी चौकी नजिक रहेको मोटर ग्यारेज, बाह्रबिसेमै रहेको प्लाइ कारखाना, तारजाली बुन्ने र ब्लक बनाउने कारखाना, माथिल्लो भोटेकोसी हाइड्रो बाढीले क्षत विक्षत् बनाएको छ ।
चाकुस्थित चाइनिजले बनाउन लागि बेलिब्रिज बगाएको छ भने ९ किलोको झोलुङ्गे पुल समेत बगाएको इलाका प्रहरी कार्यालय बाह्रबिसेले बताएको छ ।
भोटेकोसी हाइड्रोपावरको ड्याम समेत भरिएर लेदोले पुरिएको छ भने जम्बोमा रहेको सडक कटान गरेकोछ । त्यस्तै चाइनिज क्याम्पमा बाढी पसेको प्रहरीले जनाएको छ ।
प्रमुख जिल्ला अधिकारी गोकर्णमणि दुवाडीले मंगलबार राती नै नदी बढ्ने बित्तिकै सबै प्रशासनिक निकाय सक्रिय भई जोखिम रहेका वस्तीहरुमा माइकिङ गरेर स्थानीयलाई सुरक्षित रहन आग्रह गरेको बताए ।
“भौतिक क्षति भन्दा पनि मानवीय क्षतिलाई पहिलो प्राथमिकतामा राखेर सेना, प्रहरी र सशस्त्रलगायत सबैले विशेष सतर्कता अपनाएको उनको भनाइ थियो ।
चीनको तिब्बतमा भिषण वर्षा भइरहेको हुदाँ कुनैपनि समयमा पुनः बाढी आउनसक्ने खतरा रहेकाले स्थानीयलाई सचेत गराइएको उनले जानकारी दिए ।
भोटेकोसीको यो बाढी दशकयताकै ठूलो र विनाशकारी भएको स्थानीयको दाबी छ ।
तातोपानीबाट सुरेश बुढाथोकीको सहयोगमा
प्रकाशित मिति: बुधबार, असार २२, २०७३ १५:००
प्रतिक्रिया दिनुहोस्