काठमाडौं । परोपकार प्रसूतिगृह तथा स्त्रीरोग अस्पताल थापाथली र नर्भिक अन्तर्राष्ट्रिय अस्पतालबीचको सडकमा ढलको आहाल छ । सडकभरि खाल्डाखुल्डी छन् । सडकको फुटपाथ ह्युमपाइपका टुक्रा र पाइपले ओगटेको छ ।

दैनिकजसो गर्भवती, सुत्केरी महिला, अपरेसन गर्नुपर्ने गम्भीर समस्या भएका बिरामी बोकेको प्रसूतिगृह र नर्भिक अस्पतालमा उपचार गर्न आउने एम्बुलेन्स यस सडकमा नफसेको दिन छैन । सडककै कारणले अत्यधिक सवारी जाम हुन्छ । बिरामी बोकेका एम्बुलेन्स छिर्न सक्ने अवस्था नै छैन । नर्भिक र प्रसूतिगृह दुई अस्पतालमा दैनिक हजारौँ बिरामी उपचार गर्न आउँछन् ।

‘काठमाडौंका मेयरलाई सडक पिच गर्न भन्दाभन्दा वाक्कदिक्क भइसक्यौँ’ 
प्रसूतिगृह प्रशासनले चार महिनादेखि काठमाडौं महानगरपालिकालाई सडक पिच गर्न अनुरोध गर्दै आएको छ । महानगरले भने सुनेको नसुनेझैँ गरिरहेको छ । यसको प्रत्यक्ष मारमा बिरामीहरू छन् ।

‘‘प्रसूतिगृहमा उपचार गर्न आउने गर्भवती र सुत्केरी महिलाको अत्यधिक धेरै भिड हुन्छ । दैनिक छिचोली नसक्नु सवारी जाम हुन्छ । ट्राफिक प्रहरी पनि आउँदैनन् । एम्बुलेन्स दैनिक फसेको फस्यै छन,” प्रसूतिगृहकी प्रमुख डा. संगीता कौशल मिश्राले भनिन्, ‘‘ढलका पानी अस्पतालभित्रै पस्छ । काठमाडौंका मेयर विद्यासुन्दर शाक्यलाई पटक–पटक ध्यानकर्षण गराइसकेका छौँ । खै अहिलेसम्म उस्तै सास्ती छ । यस्तो संवेदनशील क्षेत्र अगाडिको सडकको अवस्था यस्तो छ । यहाँको स्थानीय सरकारले बेवास्ता गरिरहेको छ ।”

डा. मिश्राका अनुसार प्रसूतिगृहमा दैनिक ५०० देखि ७०० सम्म गर्भवती, सुत्केरी महिलाहरू उपचार गर्न आउँछन् । ‘‘अन्य हजारौँ बिरामीहरू ओहोरदोहोर गर्ने सडकको दुरावस्थाले गम्भीर असर परिरहेको छ । बच्चा जन्माएर डिस्चार्ज भएर घर फर्किने महिलाहरूका लागि हिँड्ने बाटो समेत छैन । सुत्केरी बेथा लागेर थापाथली चोकदेखि अस्पतालसम्म पुग्न त झनै कठिनपूर्ण छ,” डा. मिश्राले भनिन् ।

नर्भिक अस्पताल भन्छ– महानगरले गम्भीर लापरबाही गर्‍यो 
नर्भिक अस्पतालले सडक पिच नगरे पनि खाल्डाखुल्डी पुरेर लेयर मिलाइदिए मात्रै धेरै हदसम्म सास्ती कम हुने जनाएको छ । अस्पतालका सीईयो अजय मिश्र गर्भवती महिला र अपरेसन गर्न आउने बिरामीहरूका लागि सडक एकदमै जोखिमपूर्ण रहेको बताउँछन् ।

‘‘स्थानीय तहले संवेदनशील क्षेत्रका सडक पिच गर्न गम्भीर लापरबाही गरिरहेको छ । कैयौँपटक काठमाडौं महानगरपालिकालाई सडक पिच गर्न ताकेता गर्‍यौँ । बेवास्ता गरिरहेपछि अस्पाताल आफैँले केही टिपर गिट्टी ल्याएर सडकको लेयर मिलाउने काम गर्‍यौँ । तर, पुनः सडक खनियो । साध्य लागेन,” सीईओ मिश्रले भने ।

उनका अनुसार यस सडक भएर दैनिक गम्भीर समस्या भई अपरेसन गर्नुपर्ने बिरामी बोकेका एम्बुलेन्स ओहोरदोहोर गरिरहेका हुन्छन् । यस्ता किसिमका बिरामी बोकेर आएका एम्बुलेन्स खाल्डाखुल्डीमा पर्दा बिरामीको स्वास्थ्यमा थप गम्भीर असर पर्ने गरेको सीईओ मिश्रको भनाइ छ ।

‘‘सुत्केरी भएर डिस्चार्ज भएकी महिला, ड्रेसिङ गरेर डिस्चार्ज भएका बिरामी र अपरेसन सफल भएर घर फर्किने बिरामीलाई ठूलो समस्यामा पार्ने सडक हो यो । महानगरले न पिच गर्छ न लेयर मिलाउँछ,” सीईओ मिश्रले भने ।

सीईओ मिश्र महानगरले नेपाल विद्युत् प्राधिकरण र केयूकेएललाई मात्रै दोष थुपारेर आफू पन्छिन नमिल्ने बताउँछन् । ‘‘कम्तीमा सडकको लेयर मात्रै मिलाइदिए पनि हुन्थ्यो नि । अहिले यो सडकमा केयूकेएलले सडक खनेको छैन । विद्यत् प्राधिकरणअन्तर्गतको काम सकिइसकेको छ । यही सडकअन्तर्गतको अरू क्षेत्रमा पिच बाँकी राखेर अस्पतालबीचको सडक तत्काल पिच गरियोस्,” उनले भने ।

चार महिनाअघि नै म्याद सकियो, तर पिच भएन सडक 
सडक पिच गरेर काम सम्पन्न गर्नुपर्ने समय चार महिनाअघि नै सकिइसकेको छ । काठमाडौं महानगरपालिका सहरी पूर्वाधार विकास विभागअन्तर्गतको प्रसूतिगृह–बबरमहल सडक तथा ढल निर्माण आयोजनामा पर्ने सडकखण्ड हो यो ।

उक्त आयोजनाअन्तर्गत बबरमहलदेखि थापाथली चोकसम्मको सडक पिच, माइतीघर–जेभियर कलेज सडक पिच, सडकका दुवैतर्फ कर्ब स्टोन, नर्भिक अस्पतालअगाडिको ढल व्यवस्थापन र सडकका दुवैतर्फ साइड ड्रेन राख्नुपर्ने उल्लेख छ । तर, अहिलेसम्म काठमाडौं महानगरपालिकाले ढल व्यवस्थापन समेत गरेको छैन ।

काठमाडौं महानगरपालिकाले भने ढल व्यवस्थापन गरिसकेको दाबी गरेको छ । काठमाडौं–११ का वडाध्यक्ष हिरालाल तण्डुकार ढल बनाउने काम सकिएको बताउँछन् । ‘‘यसको साइट लेनको काम बाँकी छ । विद्युत् प्राधिकरणले सबै काम सकाएपछि अबको केही दिनमै सडक पिच गरिनेछ,” वडाध्यक्ष तण्डुकारले भने ।

महानगर भन्छ– केयूकेएल र प्राधिकरणका योजनाका कारण पिच गर्न सकिएन 
काठमाडौं महानगरपालिका र जयधनञ्जय र कँडेल जेभीबीच १० महिनाभित्रमा सडक पिच भइसक्नुपर्ने सम्झौता भएको थियो । यो सडकखण्ड निर्माणको कुल लागत चार करोड २२ लाख ८६ हजार ५८५ रुपैयाँ रहेको छ । निर्माण कम्पनीले ०७८ असार १५ गतेभित्रमा सबै काम सकाउनुपर्ने थियो ।

महानगरका सहरी पूर्वाधार विकास विभागका प्रमुख रामबहादुर थापा विद्युत् प्राधिकरण र काठमाडौं उपत्यका खानेपानी लिमिटेड (केयूकेएल)ले गर्दा सडक पिच गर्न चार महिना ढिला भएको दाबी गर्छन् । थापा भन्छन्, ‘‘वैशाखमै पिच गर्ने तयारी भएको थियो । त्यसै बेला विद्युत् प्राधिकरण र केयूकेएलले केबल र पाइप बिछ्याउने योजना ल्याए । उनीहरूको काम सकिएकै छैन । प्राधिकरणलाई पटक–पटक छिटो सिध्याउन भनिरहेका छौँ । हामी आफैँले उनीहरूको काम गर्न पनि नमिल्ने, कहिले पाइप टेस्टिङको काम भन्ने, कहिले पाइपलाइन बिछ्याइरहेका छौँ भन्छन् । प्राधिकरणले पहिले खाल्डो खनेर त्यसै छोड्यो । अहिले केबल भूमिगत गर्दै छ । यी काम नसकिएकाले हामीलाई सडक पिच गर्न गाह्रो भएको हो ।”

केबल भूमिगत अन्तिम चरणमा : प्राधिकरण
नेपाल विद्युत् प्राधिकरणले यो क्षेत्रमा अहिले धमाधम केबल भूमिगतको काम भइरहेको जनाएको छ । प्राधिकरणका प्रवक्ता सुरेशबहादुर भट्टराई कोरोना महामारी र बर्सातका कारणले काममा ढिलो भएको बताउँछन् ।

‘‘दुईवटा ठूला अस्पतालमा उपचार गर्न आउने बिरामीको सास्तीलाई ध्यानमा राख्दै काम अघि बढाइएको छ । सडक साँधुरो छ । अस्पताललाई पनि गम्भीर असर पर्न गएको छ,” प्रवक्ता भट्टराईले भने, ‘‘पिच नभएको सडकमा प्राधिकरणले खनेका खाल्डा पुरिसकिएको छ । अब पिच भएको सडकका खाल्डा पनि पुरेका छौँ, पिच गर्न बाँकी छ । अब चाँडोभन्दा चाँडो काम सम्पन्न हुनेछ ।”