काठमाडौं । चालु आर्थिक वर्षको पहिलो महिनामा मुल्यवृद्धि वार्षिक वृद्धिदर घटेको छ । आर्थिक वर्षको पहिलो महिनामा साउनमा वार्षिक बिन्दुगत मुद्रास्फिति ३.४९ प्रतिशत रहेको नेपाल राष्ट्र बैंकले जनाएको छ । गत आर्थिक वर्षको सोही अवधिमा यस्ता मुद्रास्फिति ६.९५ प्रतिशत रहेको केन्द्रीय बैंकले जनाएको छ ।
नेपाल राष्ट्र बैंक आर्थिक अनुसन्धान विभागले सार्वजनिक गरेको चालु आर्थिक वर्षको पहिलो महिनासम्मको मुलुकको वित्तीय तथा आर्थिक स्थितिको प्रतिवेदनमा मुद्रस्फिति घटेको देखिन्छ । यस अवधिमा खाद्य तथा पेय पदार्थ समूहको मुद्रास्फिति ५.३८ प्रतिशत र गैर–खाद्य तथा सेवा समूहको मुद्रास्फिति २.०४ प्रतिशत रहेको प्रतिवेदनमा उल्लेख छ ।
२०७६ साउनको तुलनामा २०७७ साउनमा दाल तथा गेडागुडी, माछा तथा मासु र सुर्तिजन्य वस्तुको मूल्य वृद्धि उच्च रहेको छ । यस अवधिमा तरकारीको मूल्य २८.२१ प्रतिशतले बढेको केन्द्रीय बैंकले जनाएको छ ।
निमार्ण सामग्रीको थोक मुल्य घट्यो
चालु आर्थिक वर्षमा निमर्ण सामाग्रिको मुल्य २.३३ प्रतिशते घटेको केन्द्रीय बैंकलले जनाएको छ । गत वर्षको साउनको तुलनमा यो वर्षको साउनमा उपभोक्ता मुद्रास्फितिसँगै थोक मुद्रास्फितिको वृद्धिदर पनि घटेको छ । थोक मुद्रास्फितिको वृद्धिदर मात्रै घटेकोमा निमार्ण सामाग्रिको भने थोक मुल्य नै घटेको छ ।
कोभिडका कारणले निमार्ण क्षेत्र अवरुद्ध हुँदा माग घटेको जसले गर्दा निमार्ण सामग्रीको मुल्य घटेको नेपाल राष्ट्र बैंकका प्रवक्ता तथा आर्थिक अनुसन्धान विभाग प्रमुख डा. गुणाकर भट्ट बताउँछन् । अर्कोतर्फ नेपालमा नै निमर्ण सामग्रीमध्येको प्रमुख वस्तु सिमेन्टको उत्पादन बढ्दै गएको अवस्थामा लकडाउनले गर्दा माग स्लो-डाउन भएको तर उत्पादन बढ्दा मागको तुलनामा आपुर्ति बढी भएकोले पनि निमार्ण सामाग्रिको मुल्य घटेको उनको भनाई छ ।
केन्द्रीय बैंकको अनुसार २०७७ साउनमा वार्षिक बिन्दुगत थोक मुद्रास्फिति ७.३३ प्रतिशत रहेको छ । जबकी गत वर्षको सोही अवधिमा यस्तो मुद्रास्फिति ८.२६ प्रतिशत रहेको थियो ।
यस अवधिमा उपभोग्य वस्तु, मध्यवर्ती वस्तु र पुँजीगत वस्तुको थोक मूल्यवृद्धि क्रमशः ७.४४ प्रतिशत, ८.१० प्रतिशत र २.६३ प्रतिशत रहेको राष्ट्र बैंकले जनाएको छ । तर निर्माण सामग्रीको थोक मूल्य भने २.३३ प्रतिशतले घटेको छ ।
कुन क्षेत्रमा कति मुद्रास्फिति ?
यस अवधिमा सबैभन्दा कम मुल्यवृद्धि पहाडी क्षेत्रमा रहेको राष्ट्र बैंकको तथ्याङकमा देखिन्छ । २०७७ साउनमा काठमाडौं उपत्यकामा ३.३१ प्रतिशत, तराईमा ४.०२ प्रतिशत, पहाडमा २.७२ प्रतिशत र हिमालमा ४.०७ प्रतिशत मुद्रास्फिति रहेको छ केन्द्रीय बैंकले जनाउको छ ।
२०७६ साउनमा सबैभन्दा कम मुद्रास्फिति हिमाली क्षेत्रमा रहेको थियो । २०७६ साउनमा काठमाडौं उपत्यकामा ८.६३ प्रतिशत, तराईमा ६.४६ प्रतिशत, पहाडमा ६.०० प्रतिशत र हिमालमा ५.५७ प्रतिशत मुद्रास्फिति रहेको थियो ।
