काठमाडौं । सिन्धुपाल्चोकका हेम दोर्जे लामा र रामेछापका दिपक भनिने तिर्थ थापामगर छुट्टाछुट्टै समयमा चोरी, लागुऔषध लगायतको कारोबार गरेको आरोपमा जेल परे । काठमाडौंको एक कारागारमा रहेका लामा र थापामगरको चिनाजान त्यहीँ भयो । चिनाजान मात्रै होइन उनीहरु निकै नजिकका साथी बने । केही समयको जेल सजायपछि उनीहरु छुटे । जेलमा उनीहरुले मौका मिले ‘केही काम गर्ने’ योजना बनाएको पाइएको छ ।
जेलबाट छुटेपछि दोर्जे कार किन्नका लागि काठमाडौंको एक ‘रिकन्डिसन’ सेन्टरमा पुगे । ‘रिकन्डिसन’ सेन्टरमा उनले मालिकलाई भेटे । मालिकलाई भेट्नेबित्तिकै दोर्जेको नजर ‘रिकन्डिसन’ सेन्टरका मालिकले लगाएको सुनको चेन, बालामा पर्यो । दोर्जेले त्यहीँबाट ‘रिकन्डिसन’ सेन्टरका मालिकको घरमा चोरी गर्ने योजना बनाए ।
त्यसपछि दोर्जेले ‘रिकन्डिसन’ सेन्टरका मालिकको पिछा गरे । काठमाडौंबाट दोर्जे पिछा गर्दागर्दै धुलिखेलम्म पुगे । ‘रिकन्डिसन’ सेन्टरका मालिकको घर पत्ता लगाइसकेपछि उनले तीर्थलाई काम छ भन्दै बोलाए ।
तीर्थले चोरी गर्ने जिम्मा लिए । नभन्दै चोरी पनि गरे । तर उनीहरुले सोचेजस्तो रकम र धनमाल भने पाएनन् । महानगरीय अपराध महाशाखाले घटनाको अनुसन्धान गर्दै जाँदा उनीहरुसहित पाँच जना पक्राउ परे ।
महाशाखाका डीएसपी सन्तोस खड्काका अनुसार दोर्जे करोडपति चोर हुन् । उनी महंगो गाडीमा सवार हुन्छन् । खड्का भन्छन्, ‘‘चोरहरु पनि हाइ प्रोफाइल, स्मार्ट गेटअपसहित हिँड्न थालेका छन् । जसलाई हेर्दा कसैले पनि चोर भएको छनक पाउँदैनन् ।’’
यो प्रतिनिधिमूलक घटना मात्रै हो । महाशाखाका अनुसार उपत्यकामा यस्ता घटना अरु पनि छन् । पछिल्लो समय चोरले चोरी गर्ने शैली परिवर्तन गरेका छन् । डीएसपी खड्काका अनुसार अहिले उपत्यकामा लखपतिदेखि करोडपतिसम्मका चोर छन् । लामो समयदेखि चोरी, लुटपाट लगायतका घटनाको अनुसन्धानमा सक्रिय प्रहरी निरीक्षक भरत थापामगरका अनुसार उपत्यकामा नेपाल र भारतका गरि झण्डै पाँच सयको हाराहारीमा व्यावसायीक चोर रहेको प्रहरी आशंका छ ।
महाशाखाको तथ्याङ्कअनुसार गत आर्थिक वर्षदेखि अहिलेसम्म १ सय ८३ चोरीका घटना भएका छन् । चोरीका घटनामा संलग्न भएको आशंकामा १ सय १८ जना पक्राउ परेका छन् । जसमा १ जना महिला पनि छन् ।
दिउसो हुन्छ अधिकांश चोरी
महाशाखाका अनुसन्धान अधिकारीका अनुसार पछिल्लो समयमा रातको समयभन्दा दिउसो नै चोरी बढेको छ । दिउसोको समयमा स्कुल, कलेज, कार्यालयसँगै अधिकांश व्यक्ति काममा व्यस्त हुने भएकाले चोरी गर्ने समूहले त्यही मौका हेरिरहेका हुन्छन् ।
उपत्यकाका विभिन्न स्थानमा भएका चोरी आधा घण्टाभित्रकै समयमा हुने गरेको महाशाखाका डीएसपी खड्का बताउँछन् । उनका अनुसार व्यावसायीक चोरहरुले गहना र नगदमा बढी ध्यान दिन्छन् भने अन्यले राम्रा लुगा र अन्य सामानमा पनि ध्यान दिन्छन् । डीएसपी खड्का भन्छन्, ‘‘व्यस्तताका कारणले घर वा कोठाबाहिर जानुपर्ने अवस्था आएपनि घरको सुरक्षा बलियो पार्नुपर्छ । अहिले प्रविधिको बढ्दो टेक्नोलोजीको प्रयोग गरेर चोरी रोक्न सकिन्छ ।’’
प्रहरी निरीक्षक भरत थापामगरको बुझाईमा करोडौंको घर बनाउने मालिक आफ्नो घरको सुरक्षामा जिम्मेवार बनेको पाइँदैन । उनका अनुसार चोरहरुले दिउँसोको समयमा घरलाई केन्द्रमा राखेर चोरी गरेपनि रातको समयमा भने सहकारी, फाइनान्स कम्पनिलाई निसाना बनाउने गरेका छन् ।
भारतबाट आएर चोरी !
महाशाखाको अनुसन्धानले उपत्यकामा झण्डै २० जना महिला चोरीमा संलग्न रहेको पाइएको छ ।
उनीहरु पनि व्यावसायिक चोर नै हुन् । तर नेपालीभन्दा भारतीय महिलाको संग्लनता देखिएको छ । विभिन्न बहाना घरघरमा जाने ती महिलाहरुले ताल्चा तोड्ने सामग्री पनि सँगै बोकेर लैजाने गरेका छन् । कतिपय चोरीमा सडक बालबालिको प्रयोग गरेको पनि पाइएको छ । व्यावसायिक चोरसँगै केही पट्के चोर, पकेटमार पनि उपत्यकामा सक्रिय रहेको प्रहरी बताउँछ ।
यसैबीच पिठ्युमा बोरा बोकेर वा साइकलमा प्लाष्टिक, सिसा बोतल, पुराना कागज टिप्न वा किन्नेहरु पनि चोरीमा संग्लन भएको पाइएको प्रहरीले जनाएको छ । “घरमा कोही भए सामान किन्ने बताउने नभए ताल्चा नै तोडेर चोरी गरेको पाइएको छ,’’ महाशाखाका डीएपी खड्काले भने ।