काठमाडौं । मनसुनजन्य विपद्‌मा मानवीय क्षति गत वर्षको तुलनामा यसपालि साढे दुई गुणाभन्दा बढीले वृद्धि भएको छ ।

गृह मन्त्रालयअन्तर्गतको राष्ट्रिय आपत्कालीन कार्यसञ्चालन केन्द्रको तथ्यांकानुसार, यो वर्ष मनसुन सुरु भएपछिका ७६ दिनमा उक्त विपद्का घटनामा परी १९७ जनाको मृत्यु भएको छ । यो वर्ष जेठ २८ गते नेपालमा मनसुन प्रवेश गरेको थियो । ०८१ जेठ २८ देखि भदौ ८ गतेसम्मका ७६ दिनमा मनसुनजन्य विपद्का घटनामा उक्त संख्यामा नेपालीको मृत्यु भएको हो ।

गत वर्ष (०८०) जेठ ३१ गते नेपालमा मनसुन प्रवेश गरेको थियो । ०८० जेठ ३१ देखि भदौ ८ गतेसम्मका ७३ दिनको अवधिमा मनसुनजन्य विपद्का घटनामा परी नेपालमा ७५ जनाको मृत्यु भएको केन्द्रको तथ्यांकले देखाउँछ ।

यो वर्ष मनसुन सुरु भएयताको अवधिमा मनसुनजन्य विपद्का एक हजार ४४५ घटना रेकर्ड गरिएको छ । ती घटनामा ४४ जना बेपत्ता छन् । २४० जना घाइते भएका छन् ।

बाढीपहिरो, भारी वर्षा, चट्याङजस्ता मनसुनजन्य विपद्का घटनाबाट यो वर्ष चार हजार ४१९ परिवार प्रभावित भएका छन् । यस्ता विपद्का घटनाले १९७ घरमा आंशिक र २५५ मा पूर्ण क्षति गरेको छ । सोही अवधिमा मनसुनजन्य विपद्का घटनामा परी ९११ चौपायाको मृत्यु भएको छ ।

०८० मा मनसुन सुरु भएपछिका ७३ दिनको अवधिमा उक्त विपद्का ७७६ घटना रेकर्ड गरिएको थियो । ती घटनामा परी २९ जना बेपत्ता भएका थिए । १०२ जना घाइते भएका केन्द्रको तथ्यांकले देखाउँछ ।

गत वर्षको उक्त अवधिमा मनसुनजन्य विपद्का घटनाबाट पाँच हजार ९२९ परिवार प्रभावित भएका थिए । ती घटनाले ७०६ घरमा आंशिक र २२३ मा पूर्ण क्षति गरेको थियो । उक्त अवधिमा मनसुनजन्य विपद्का घटनामा परी ४७२ चौपायाको मृत्यु भएको थियो ।

गत वर्षभन्दा दुई गुणा बढी मानवीय क्षति 
राष्ट्रिय आपत्कालीन कार्यसञ्चालन केन्द्रको तथ्यांकानुसार, गत वर्षको मनसुन अवधिमा उक्त विपद्ले गरेको भन्दा दुई गुणा बढी मानवीय क्षति यसपालिका साढे दुई महिनामा भइसकेको छ ।

०८० मा जेठ ३१ देखि असोज २८ गतेसम्म कुल १२४ दिन नेपालमा मनसुन अवधि थियो । गत वर्ष औसतभन्दा १२ दिन ढिलो गरी पानी पार्ने मनसुन प्रणाली नेपालबाट बाहिरिएको थियो ।

गत वर्ष नेपालमा मनसुनको कुल अवधिमा रेकर्ड गरिएका ८९१ उक्त विपद्का घटनामा परी ९२ जनाको मृत्यु र ३० जना बेपत्ता भएका थिए । उक्त अवधिमा ती घटनामा परी १६८ जना घाइते भएका थिए । यो वर्ष मनसुन सुरु भएपछिका साढे दुई महिनामा उक्त विपद्का घटनामा परी १९७ जनाको मृत्यु र ४४ जना बेपत्ता भएका छन् ।

१० वर्षमा तीन हजारभन्दा बढीको मृत्यु 
मनसुनजन्य विपद्का घटनामा परी पछिल्लो १० वर्षमा नेपालमा तीन हजार ५२ जनाको मृत्यु भएको छ । ०७१ देखि ०८० सम्म विपद्का घटनामा परी उनीहरूले ज्यान गुमाएको राष्ट्रिय विपद् जोखिम न्यूनीकरण तथा व्यवस्थापन प्राधिकरणले जनाएको छ ।

बितेको १० वर्षमा बाढीका एक हजार ६०२, पहिरोका दुई हजार ८४०, भारी वर्षाका एक हजार ५९७ र चट्याङका दुई हजार ४०० गरी कुल आठ हजार ४४१ मनसुनजन्य विपद्का घटना रेकर्ड गरिएको थियो । उक्त अवधिमा बाढीमा परी ७४९, पहिरो खस्दा एक हजार ३१४, भारी वर्षाका कारण १०६ र चट्याङ लागेर ८८५ जनाको मृत्यु भएको थियो ।

पछिल्लो १० वर्षमा मनसुनजन्य विपद्का घटनामा परी ७९१ जना बेपत्ता भएका छन् । चार हजार १७६ जना घाइते भएका थिए । १० वर्षमा ८५ हजार ६४६ परिवार यस्ता घटनाबाट प्रभावित भएका प्राधिकरणको तथ्यांकले देखाउँछ ।

पछिल्लो १० वर्षमा मनसुनजन्य विपद्का घटनाबाट ४६ हजार ६९ घरमा आंशिक र १६ हजार ५४ मा पूर्ण क्षति भएको छ । उक्त अवधिमा मनसुनजन्य विपद्का घटनाबाट १८ अर्ब ७१ करोड रुपैयाँको आर्थिक क्षति भएको प्राधिकरणले जनाएको छ ।