गाजा । ८ महिनादेखि जारी युद्धका कारण ९ वर्षका युनिस जुमाको अवस्था यति खराब भएको छ कि अब उनको शरीरमा छाला र हड्डीमात्रै देखिन्छ ।
दक्षिण गाजाको खान युनिसस्थित एक अस्पतालका बेडमा बेहोस अवस्थामा रहेका युनिसका हात र खुट्टा सलाईको काँटीजस्ता भएका छन् । उनको घुँडा बाहिर निस्केको छ र छाला शरीरमा टाँसिएको छ । युनिसकी आमा गनिमा भन्छिन्,“मेरो छोराको अवस्था पहिला ठिक थियो । उनी सामान्य थिए ।”
गनिमा थप्छिन्, “यहाँ बोतलको पानी पाइँदैन । बच्चाहरु निकै टाढासम्म जान्छन् । उनीहरुलाई पानी मिले पनि हामी कहाँ आउने समयसम्म दूषित भइसक्छ ।”
नासेर अस्पतालको करिडोरमा ५ वर्षकी तला इब्राहिम अल जलत पनि पल्टिरहेकी छन् । उनी उठ्ने प्रयास त गर्छिन्, तर चलमलाउन नै सकेकी छैनन् । उनको आँखा भासिएको छ । तला कुपोषण र डिहाइड्र्ेसनको शिकार भइसकेकी छन् ।
तलाका पिता इब्राहिम मुहम्मद अल जलत अस्पतालमा छोरीको हात समातेर बसेका छन् । उनी हिंडडुल नगरी स्थिर भएर बसेका छन् । उनलाई थाहा छ करिब ४० डिग्री तापक्रममा गर्मी र सफा पिउने पानीको अभावले उनकी छोरी मृत्युको मुखमा पुगेकी छन् ।
इब्राहिमका अनुसार उनकी छोरीको अवस्था खराब हुँदै गइरहेको छ । “हाम्रो टेन्टमा यति धेरै गर्मी छ कि हामी सोच्न पनि सक्दैनौं ।जुन पानी हामी पिइरहेका छौं, त्यो दूषित छ । किनकि यसले नै बृद्ध र बच्चा बिरामी परिरहेका छन्,” उनको भनाई छ ।
घर ध्वस्त भएपछि गाजाका हजारौं मानिस विस्थापनको शिकार भएर क्याम्पमा बस्न बाध्य छन् ।
गर्मीबाट जोगिनका लागि त्यहाँ कुनै तयारी पनि छैन । चाहे सफा होस् वा गन्हाउने दैनिक पानी पाउनु पनि संघर्षको काम हो । पानीको वितरण केन्द्रको बाहिर पनि लामो लाइन देखिन्छ ।
सिवेज प्रणाली नस्ट भएपछि अब गाजामा उपलब्ध पानी गन्हाउने मात्र छ । नासेर अस्पतालमा बालबालिका विभागका प्रमुख डा. अहमद अल फारीले भने, “यो कुनै अनौठो कुरा होइन बच्चामा भइरहेको इन्फेक्सन पानीका कारणले नै हो ।”
उनका अनुसार बच्चामा इन्फेक्सन भएपछि उल्टी हुने र डिहाइड्रेसन हुने गरेको छ ।
अर्को रोग हेपाटाइसिस सी वा ए हुने गरेको छ । मानवीय मामिलामा समन्वयका लागि संयुक्त राष्ट्र संघको कार्यालयका अनुसार ६७ प्रतिशत गाजाको पानी र स्यानिटेसन सिस्टम धेरैजसो समय खराब नै थियो अब पुरै बर्बाद अवस्थामा पुगेको छ ।
खान युनिस म्युनिसिपिलिटीमा वाटर इन्जिनियरको काम गरिरहेका सलाब शरबको भनाई छ, “पानी र सीवेजको नेटवर्क फेरि स्थापना गर्नका लागि ठूलो मात्रामा अन्तर्राष्ट्रिय प्रयास गर्नु जरुरी र छ ।”
उनले खान युनिसमा आफूहरुले १७० देखि २०० किलोमिटर लामो पाइपलाइन गुमाएको तथा पानीको ट्यांकी र कुवा पनि पुरै भत्किइसकेको जनाएका छन् ।
इजरायली सेनाले हरेक दिन आफूहरुले गाजाको केरेम शैलोम क्रसिंगमा मानवीय सहायताका लागि २०० ट्रकलाई जान दिएको बताएको छ । यद्यपि पानी र खानाको अभावका कारण गाजा क्षेत्रमा लुटपाटको खतरा समेत देखिएको छ ।
अन्तर्राष्ट्रिय फौजदारी अदालतका वकिलले पनि आरोप लगाएका छन् कि इजरायलले गाजाका मानिसको भोकलाई पनि हतियारको रुपमा प्रयोग गरिरहेको छ ।
साथै उनले इजरायलका प्रधानमन्त्री बेन्जामिन न्यातानाहु र रक्षामन्त्री योआव गैलन्टको गिरफ्तारीको माग पनि गरेका छन् । अन्तर्राष्ट्रिय अदालतमा उठेको यो मागमा इजरायल खराब ढंगले भड्केको अवस्था छ ।
संयुक्त राष्ट्र संघले आउँदो मध्य जुलाईसम्ममा गाजाका १० लाख भन्दा बढी मानिस भोकमरीको शिकार हुनेछन् । तर, इजरायली अधिकारी भने गाजामा आफ्नो कारणले कुनैपनि मानवीय संकटलाई अस्वीकार गर्दछन् ।
यद्यपि नासेर अस्पतालको करिडोरमा आफ्नो कुपोषित छोरा काखमा लिएर बसेकी गनिमा जुमालाई त्यस्तो लाग्दैन । (बीबीसी)