गोदावरी । नेपाली कांग्रेसका नेता शेखर कोइरालाले कांग्रेस रूपान्तरणमा आफ्नो अविचलित यात्रा जारी रहेको बताएका छन् ।

बिहीबार ललितपुरको गोदावारीमा महासमिति बैठकको समापन कार्यक्रममा उनले महासमिति बैठकले नवीन कांग्रस बनाउने संकल्प थप बलियो हुने विश्वास गरे । 

उनले कांग्रेस आफ्नो मौलिक पहिचानबाट टाढा जान नहुने उल्लेख गरे । उनले आम जनतामा केही हुँदैन भन्ने न्यारेटिभ बन्दै गएको पनि बताए ।

"आमजनतामा यो देशमा केही हुँदैन भन्ने न्यारेटिभ हुँदैन भन्ने छ । यसलाई चिर्न पार्टी संठन व्यापक रूपमा परिचालन हुनुपर्छ । आजैबाट जुटौँ," उनले भने ।

हेर्नुहोस् भाषणको पूर्णपाठ

नेपाली कांग्रेसका सभापतिज्यू,

पदाधिकारीहरु, केन्द्रिय सदस्यहरु,

महासमिति सदस्यहरु,

प्रदेश सभापतिहरु,

र उपस्थित अन्य सहभागी साथीहरु

नेपाली कांग्रेसको महासमिति बैठक सम्पन्न गरेर हामी सबै आफ्नो कार्यक्षेत्रमा फर्कदै छौं । बैठकमा उठेका राजनीतिक, आर्थिक, सामाजिक लगायत सुशासनका विषयहरुमाथि साथीहरु जुन गम्भिर तरिकाले मौखिक र लिखितरुपमा प्रस्तुत हुनु भयो त्यसले कांग्रेसमा उर्जा र उत्साह थप्ने छ भन्ने मैले विश्वास लिएको छु ।

आज हामी यसरी भेला भएर आफनो कर्मक्षेत्रमा फर्कन थाल्दा म केही भावुक भएको छु । आज हामी सबैले यस पुनित घडीमा विर्सन नहुने कांग्रेस ईतिहासलाई स्मरण गर्नुपरेको छ ।

१. देश बिदेशवाट उर्जा, उत्साह र नयाँ कांग्रेसको सम्भावना बोकेर आउनु भएका महासमिति सदस्यहरुलाई न्यानो जय नेपालको अभिवादन गर्दै भविष्यको कांग्रेस कस्तो र कसरी निर्माण गर्ने भन्ने सन्दर्भमा यो बैठकले एउटा ठोस दिशा प्राप्त गरोस भनी बृहत छलफल, बहश र बिवादले कांग्रेसको आन्तरिक जीवनमा जीवन्तता प्रदान गर्नेछ भन्ने बिश्वास लिएको छु ।

र लोकतान्त्रिक आन्दोलनमा लागेर अनेकन् दुःखकष्ट, बलिदान, प्रवासको कठोर जीवन, जेलनेलको यातना र आन्दोलनको क्रममा अविचलित भएका साथीहरुप्रति श्रद्धा, सम्मान र गौरव गर्दछु ।

२. महासमितिको यो बैठक समापन भईरहदा आन्दोलनमा लागेर यथोचित सम्मान पाउन नसकेकाको खोजी गरेर तिनको उचित मूल्यांकन गर्ने कार्य र त्यस्ता व्यक्ति, घटना र मोडहरुको खोजी, अनुसन्धान गरी लिपिबद्ध गरेर राख्ने कामको थालनी होस् ।

३. इतिहासका ती गौरवशाली क्षण र त्यसलाई दिशा निर्देश गर्ने नेताहरुको स्मरण गर्दै हाम्रा अग्रजहरुले राष्ट्र निर्माणको लागि हामीलाई सुम्पिएका अभिभारा सफलतापूर्वक सम्पन्न गर्न सकौँ भनी हामी सबैै आफ्नो कर्म क्षेत्रमा संकल्पका साथ फर्कदै छौँ ।

४. मलाई विश्वास छ महासमितिको बैठक पछि हामी नयाँ कांग्रेसको भावना सहित उर्जावान भएर आफनो राजनीतिक कर्मभूमिमा फर्कने छौँ र कांग्रेसको आदर्श, मूल्य र मान्यतालाई आम नागरिकविच स्थापित गराउन कुनै कसर वाँकी राख्ने छैनौं । यो अठोट गर्दा हामी कहाँ चुक्यौँ र किन हामीले राष्ट्रको अपेक्षा अनुसार हाम्रो देश नेपाललाई बस्न योग्य बनाउन सकिरहेका छैनौँ भनी चिन्ता मात्र होइन चिन्तन गर्न यो महासमितिवाट हामीलाई प्रेरणा मिलेको छ ।  

५. कांग्रेस पार्टी आफ्नो इतिहासप्रति गौरव गर्दै वर्तमानलाई आकार दिएर भविष्यन्मूख भएरै अगाडि बढ्ने सन्देश महासमितिवाट प्राप्त भएको छ । एकातिर इतिहासप्रतिको जिम्मेवारी अर्कोतिर वर्तमान पुस्ताको समस्या सम्बोधन गर्दै भावी पुस्तालाई पार्टी विचार, मूल्य र आदर्शसंग अवगत गराउने सोच नै कांग्रेस भावना हो, विपी विचार हो भनी म बुझ्दछु । तसर्थ पार्टीको गुमेको मूल्य, पद्धति, विचार र आदर्शलाई पुर्नस्थापित गर्दै पार्टीको आन्तरिक जीवनमा कसरी पूर्नजागरण प्रवाह गर्ने भन्ने चिन्तालाई सम्पूर्ण कांग्रेसजनको सामुहिक चिन्ता मात्र होइन चिन्तन बनाएर लैजानुपर्ने आजको चुनौति छ । यसको लागि एकतावद्ध हुँदै अब अगाडि बढ्नुको विकल्प छैन । एकताका आधारहरु निर्माण गर्नुपर्ने दायित्व अझै हामी सबैको काँधमा छ । मेरो सारा प्रयत्न यसैमा छ र म चाहन्छु एकपटक इतिहासतर्फ फर्केर हाम्रा दिवगंत नेताहरुलाई साक्षी राखेर संकल्पका साथ अगाडि बढ्दा हामी एकतावद्ध भएर ठिक बाटो पहिल्याउन सक्छौँ ।

६. देशभित्र उठेका मुद्दाहरु र पार्टीलाई सुधार गर्ने विषयहरु माथि हामीले गम्भिर बहश र विचार राख्यौँ । कांग्रेसको गौरवशाली इतिहासलाई अक्षुण्य राख्न साथीहरुबाट अनेकन् सुझाबहरु पनि आए । भविष्यको कांग्रेस कस्तो हुने र कसरी अगाडि बढ्ने भन्नेबारे पनि सकारात्मक सुझावहरु आए ।

७. मैले धेरै पहिलेदेखि भन्दै आईरहेको छु । कांग्रेस आफ्नो मौलिक पहिचानबाट पर जान हुँदैन । त्यो भनेको कांग्रेसले आफ्नो मूल्य मान्यता र आदर्शप्रति अबिचलित रहेर देश र देशवासीको रुपान्तरण गर्ने हो । कांग्रेसको समर्थन क्षेत्रलाई विस्तार गर्ने हो । कांग्रेस खुम्चिनु भनेको देशमा लोकतन्त्रको बिस्तार अवरुद्ध हुनु हो । म ती साथीहरुको भावना र विचारसँग सहमत हुँदै कांग्रेस देशव्यापीरुपमा सशक्त भएर आफ्नै विचार, संगठन र कार्यकर्ताको विश्वास र भरोसामा लोकप्रियरुपमा स्थापित गर्न सकिन्छ भन्ने विचार राख्दछु । अर्थात मुख्य कुरा आम नागरिकलाई लोकतन्त्रको माध्यमवाट देशमा सुख, समृद्धि र सुशासन हुन्छ भन्ने प्रत्याभूति दिलाउनु रहेको छ । लोकतन्त्रको पर्यायवाची कांग्रेस भएकोले स्वभाविकरुपमा यो कार्यभार कांग्रेसको काँधमा आएको छ ।

यो बैठकमा ४ वटै समुहमा व्यापक छलफल भएको छ । महासमिति साथीहरुको भावनालाई प्रतिबिम्बित हुने गरी केन्द्रीय कार्यसमितिबाट परिमार्जन गरिने छ । यसै सन्दर्भमा हालको निर्वाचन प्रणालीलाई परिवर्तन गर्न सबै राजनीतिक दलहरुसँग संवादको लागी नेपाली कांग्रेसले पहल गर्ने छ ।

८. आम नागरिक आर्थिक कठिनाई, महंगी, बेरोजगारी, दण्डहिनता, भ्रष्टाचार, र कुशासनले आक्रान्त छन । निश्चय नै यस्तो कोलाहलपूर्ण अवस्थाले हामीलाई सुध्रिने र सच्चिने दबाब दिइरहेको छ भनी मैले बारम्वार भन्ने गरेको छु । कांग्रेसले इतिहासमा कैयन पटक आफुलाई नागरिक भाव अनुसार परिमार्जन र सुधार गर्दै मुलुकको आर्थिक र सामाजिक चेतनालाई सम्बोधन गरेको छ र यो पटक पनि कांग्रेसले आफु भित्रको लोकतान्त्रिक चरित्रलाई नेपाली जनतामाझ प्रस्तुत गरेको छ ।

९. तर मैले यसो भनीरहँदा विगत साढे तीन दशकको लोकतान्त्रिक समय हामीले पूणर्रुपमा खेर फालेका छौँ भनी शिर झुकाउनु पर्ने कुनै कारण छैन । यस विचमा लोकतान्त्रिक समाजवाद निर्माणको यात्रामा हामीले केही सफलता प्राप्त गरेका छौँ भनेर भन्ने आधार छन । खासगरी सामाजिक पूर्वाधारको क्षेत्रमा र नागरिकको सचेतनाको वृद्धिलाई लिएर दक्षिण एसियामा हामी खराव अवस्थामा छैनौँ ।

१०. पार्टीमा निष्ठावान, निस्वार्थ र संघर्षशिल साथीहरु ओझेलमा परे भन्ने आम गुनासो छ । पार्टीमा अवसरको न्यायोचित बितरण हाम्रो सामु चुनौतीको रुपमा खडा भएको छ । यसलाई उचित ढंगले सम्बोधन गर्दा पार्टीमा उर्जा प्रस्फुटन हुन्छ भन्ने कुरा मैले बुझेको छु ।

११. पार्टी संगठन मेशिन हो, मेशिन चलाउने कार्यकर्ताहरु पार्टीको रिडका हड्डी हुन । नेताहरु पार्टीका मूल्य, मान्यता, विचार र आदर्श वोक्ने सन्देश प्रवाह गर्ने संवाहक हुन । यि पक्षहरुको संयोजन र व्यवस्थापन गरेर अगाडि बढ्दा पार्टीको चक्का अगाडि बढ्छ । हामी जो नेतृत्व तहमा छौँ । हाम्रा विचार, व्यवहार र जीवनशैलीबाट कार्यकर्ताहरुले उर्जा र उमंग प्राप्त गर्छन । महासमितिको यो बैठकमा यसबारे साथीहरुले गम्भिरतापूर्वक आफ्नो विचारहरु प्रकट गर्नुभयो ।

अन्तमा,

आम जनतामा गम्भिररुपमा “यो देशमा केही हुँदैन” भन्ने न्यारेटिभ निर्माण भएको छ । यो निराशाको न्यारेटिभलाई चिर्न राज्य संयन्त्रमात्र पर्याप्त छैन, पार्टी संगठन व्यापकरुपमा परिचालित भई यो देशवासीको सुन्दर भविष्य निर्माण गर्ने कांग्रेस हो भन्ने अभियानमा हामी सबैै आजैबाट जुटौँ ।

महासमिति बैठकमा उपस्थित भएर आफ्नो अमुल्य मत र सहभागिता जनाउनु भएका सबैलाई म ह्रदयदेखी आभार व्यक्त गर्दछु, साथै कांग्रेस रुपान्तरणको मेरो अबिचलित यात्रा जारी छ भन्ने प्रण पनि तपाईहरु समक्ष गर्दछु । जय नेपाल ।

डा. शेखर कोइराला

२०८० फागुन १०

गोदावरी, ललितपुर