काठमाडौं । बजारमा चिनी अभाव भएपछि उद्योग, वाणिज्य तथा आपूर्ति मन्त्रलयले सहजताका लागि पहल थालेको छ । उद्योग, वाणिज्य तथा आपूर्तिमन्त्री रमेश रिजालले उद्योगहरुमा भएको स्टक चिनी चाडपर्वमा सर्वसाधारणलाई बिक्री गर्न सरकारलाई दिन आग्रह गरेका छन् ।
मन्त्रीले मंगलबार उद्योगी र बोटलर्स नेपाल (बालाजु) र बोटलर्स नेपाल (तराई)का प्रतिनिधिहरूसँग मन्त्रालयमा छलफल गरेका थिए । उक्त छलफलमा उद्योगमा रहेको चिनी वेभरेज कम्पनीहरूले एडभान्स दिएर बुकिङ गरेको बताएका थिए । त्यो चिनी सरकारलाई दिँदा आफूहरूलाई समस्या पर्ने पनि उनीहरूको भनाइ थियो ।
तर, समस्या नपर्ने तरिकाले चाडपर्वलाई लक्षित गरी केही चिनी उपलब्ध गराउन मन्त्री रिजालले उद्योगीसँग अग्रह गरेका थिए । पछि चाहिएको खण्डमा सरकारले उद्योगीलाई चिनी उपलब्ध गराउने मन्त्री रिजालले प्रतिवद्धता गरेको वाणिज्य, आपूर्ति तथा उपभोक्ता संरक्षण विभागका महानिर्देशक तिर्थराज चिलुवालले बताए ।
यो चिनी साल्ट ट्रेडिङमार्फत बजारमा पुर्याउने भनिएको चिलुवाल बताउँछन् ।
“बजारमा चिनी अभाव भएपछि अध्ययन गरियो । बजारमा एक/दुईवटा उद्योगमा एक लाख ८८ हजार क्विन्टेल चिनी थियो । उहाँहरुले कति चिनी हामीलाई दिनुहुन्छ भन्ने अहिलेसम्म निश्चित भएको छैन,” उनले भने, “दिने सैद्धान्तिक सहमति भएको हो । उद्योगले पनि दिन र अरू कम्पनीले बुक गरेको केही छोड्दिन भनेका छौंँ । अहिले हामीले उपझोक्ताको भान्सा चलाउने हो भनेर कुरा भइरहेको छ ।”
भारतबाट चिनी निर्यात बन्द भएपछि अब आन्तरिक चिनीले नै काम चलाउनु पर्ने उनले बताए । “चिनी उद्योगले हामीलाई समस्या पर्छ भनेका छन् । उहाँहरूलाई समस्या पर्दा हामीले पनि राजस्व गुमाउँछौँ । तर, पहिलो प्राथमिकता चाडपर्वलाई दिन खोजेका छौँ,” उनले भने ।
चिनीको दैनिक माग अरू समयमा ५० हजार क्विटल हुने गरेको छ । तर, चाडपर्वमा भने अलिक बढी माग हुने गरेको उनी बताउँछन् । यो चिनीको मूल्य पनि धेरै नहुने उनी बताउँछन् ।
“बजारमा पसलले बेच्दा ११० भन्दा बढी हुँदैन । तर, यो प्रारम्भिक अध्ययन हो । हामीले खरिद गरेकै मूल्यमा बजारमा दिन्छौँ । उहाँहरुलाई पनि ढुवानी खर्च र २/३ रुपैयाँ मात्र नाफा थप गरेर बेच्न लगाउँछौँ,” उनले भने ।
यो चिनी साल्ट ट्रेडिङले खरिद गरेपछि बजारमा प्रतिपसल दुई बोराका दरले उपलब्ध गराउने व्यवस्था मिलाइने बताइएको छ ।