site stats
बाह्रखरी :: Baahrakhari
सम्पादकीय
Global Ime bankGlobal Ime bank
Nabil Bank Banner adNabil Bank Banner ad
SkywellSkywell
KFC Island Ad
NIC Asia
Royal Enfield Island Ad

संसद्को कानुन, न्याय तथा मानव अधिकार समितिमा अहिले विचाराधीन सङ्क्रमणकालीन न्यायसम्बन्धी विधेयकमा केही अपराधहरूको परिभाषामा सहमति जुट्न सकेको छैन । हत्या, अपहरणजस्ता घटनालाई  मानवताविरुद्धका गम्भीर अपराधमा समावेश गर्ने कि नगर्नै विषयमा मतैक्य नभएको हो । 
 
मूलतः तत्कालीन विद्रोही नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी ९माओवादी०का सदस्यहरू हत्या, मानव अपहरण, यातनाजस्ता मानवताविरुद्धका घटनालाई गम्भीर अपराधको परिभाषामा समावेश गर्न चाहँदैनन् । अरू दलका सदस्यहरू भने त्यस्ता घटना गम्भीर अपराधको परिभाषामा राख्नुपर्ने पक्षमा देखिन्छन् । 
 
विवादको मूल जड हत्या, अपहरणजस्ता अपराधमा दण्डबाट उन्मुक्ति दिन मिल्ने कि नमिल्ने भन्ने नै हो । विधेयकको अघोषित आशय मानवताविरुद्धका जघन्य अपराधमा समेत मुद्दा नचलाई माफी दिने रहेको बुझेर हिंसा पीडितहरूहरूले विधेयकको यस प्रावधानको विरोध गरेका छन् । 
 
मानवताविरुद्धको जघन्य अपराधमा उन्मुक्ति दिने प्रकृतिको कानुन अस्वीकार्य हुने जनाउ राष्ट्रिय तथा अन्तर्राष्ट्रिय मानव अधिकार समुदायले नेपाल सरकारलाई पटकपटक दिइसकेका छन् । अर्थात्, अहिले माओवादीले खोजेजस्तो कानुन बनाइयो भने त्यो सरोकारवालाहरूका लागि स्वीकार्य हुनेछैन ।
 
संक्रमणकालीन न्यायको टु‌गो जबर्जस्ती गरेर पक्कै पनि लाग्दैन । विशेषगरी पीडितहरूले न्याय नपाइने भयो भन्ने ठाने भने उनीहरूमा प्रतिशोधको भावना बढ्दै जानेछ । अर्कातिर,अन्तर्राष्ट्रिय कानुनअनुसार जघन्य अपराध मानिएका घटनामा आरोपित व्यक्तिले सक्षम अदालतबाट ठहर नहुँदासम्म उन्मुक्ति पाउन सक्तैन ।
 
मानवताविरुद्धको अपराधमा अहिले थुप्रै मुलुकहरूले अन्तर्राष्ट्रिय क्षेत्राधिकार कायम गरेका छन् । त्यस्ता मुलुकमा गम्भीर अपराधमा आरोपित व्यक्ति जुनसुकै देशको नागरिक भए पनि मुद्दा चल्छ । विगतमा नेपाली सेनाका एक अधिकृतमाथि बेलायतमा चलाइएको मुद्दा यसको उदाहरण हो ।
 
अपराधमा पीडितबाहेक अरूले क्षमा दिनु प्राकृतिक न्यायको सिद्धान्त विपरीत हुन्छ । एक्काईसौं शताब्दीमा ‘आँखाको बदला आँखा’ भन्ने ‘हम्मुराबीको कानुन’ अस्वीकार्य भएजस्तै अपराधीलाई सरकार वा अरू कसैले उन्मुक्ति दिने ऐन पनि स्वीकार्य हुँदैन ।
 
सत्ता गठबन्धनका प्रमुख घटक नेकपा (माओवादी केन्द्र)का अध्यक्षले म‌गलवार संसदीय समितिमा भनेजस्तै सङ्क्रमणकालीन न्यायका विषयमा ‘राजनीति’ (दलगत ?) गर्नु हुँदैन । परन्तु, राजनीति नगर्ने नाममा हत्या,अपहरणजस्ता जघन्य अपराधलाई उन्मुक्ति दिने कानुन बनाइयो भने देशकै दुर्भाग्य हुनेछ ।     

मानवताविरुद्धको अपराधलाई ‘क्षम्य’ बनाउन खोजियो भने प्रतुत्पादक हुनसक्छ । यसैले सङ्क्रमणकालीन न्यायसम्बन्धी विचाराधीन विधेयकमा पारित गर्दा कसैको अनुहार हेर्ने वा प्रतिष्ठाको विषय बनाउनु राष्ट्रकै लागि हानिकारक बन्नेछ । चुनावका मुखमा अपराधी उम्काउने कानुन बनाएर कलङ्कित हुने रहर त सांसदहरूलाई पक्कै नहोला नि ! 
 
 
 

NIBLNIBL
प्रकाशित मिति: बुधबार, भदौ २९, २०७९  १६:१७
Sipradi LandingSipradi Landing
प्रतिक्रिया दिनुहोस्
NTCNTC
Nepatop (PlastNepal)Nepatop (PlastNepal)
national life insurance newnational life insurance new
Ncell Side Bar LatestNcell Side Bar Latest
Bhatbhateni IslandBhatbhateni Island
Shivam Cement DetailShivam Cement Detail
City Express Money TransferCity Express Money Transfer
सम्पादकीय
कोप-२९ ले दिएको अवसर खेर नफाल 
कोप-२९ ले दिएको अवसर खेर नफाल 
SubisuSubisu
Hamro patroHamro patro