बीबीसी । कतिपय मानिसहरुलाई यो विषयमा सार्वजानिक बहस गर्न असहज लाग्न सक्छ किनकी सरसफाइको कुरामा सबैको शैली फरक हुन्छ । तर तन्ना फेर्ने जस्तो विषय हरेक मानिससँग जोडिएको हुने हुँदा यसबारे वैज्ञानिक धारणा जान्न जरुरी छ । 

जस्तै तन्ना कति दिनमा बदल्नुपर्छ या धुने गर्नुपर्छ भन्ने प्रश्न सम्बन्धी हालै प्रकाशित एक रिसर्चमा आश्चर्यजनक तथ्य पत्ता लागेको छ । २ हजार बढी वयश्कहरुमा गरिएको यस सर्वेक्षणमा आधा बढी एक्लै बस्ने अविवाहित पुरुषहरुले चार महिनासम्म तन्ना नधुने या नफेर्ने गरेको पाइएको छ । यसमा १२ प्रतिशतले सम्झिएका बेलामा कहिलेकाहिँ फेर्ने गरेको समेत स्वीकारेका छन् । 
यसबारे न्युरोसायन्टिस्ट एवम् साइकोलोजिस्ट डाक्टर लिन्डसी ब्राउनिङ भन्छिन्, “यो वास्तवमै राम्रो होइन ।”

अर्कोतर्फ एक्लै बस्ने महिलाहरुमा चाहिँ ६२ प्रतिशतले हरेक दुई हप्तामा धुने गरेको र थोरै केहीले मात्र तीन हप्तापछि धुने गरेको डाटामा देखिएको छ । 

किन बदल्न जरुरी छ तन्ना ?

डाक्टर ब्राउनिङका अनुसार स्पष्ट रुपमा हामीले खोल या तन्नालाई गनाउने अवस्थासम्म पुग्न दिनु हुँदैन र सकेसम्म हरेक हप्ता या कम्तीमा दुई हप्तामा चाहिँ तन्ना बदल्नैपर्ने उनले सुझाव दिइन् । 

यसमा सरसफाइको पक्ष सबैभन्दा ठूलो कारण हो जस्तै कि पसिना । हामीले कहिले एकदमै गर्मीमा सुत्न खोज्दा यसले निद्रामा पार्ने प्रभावबाट पनि तन्ना धुनुको महत्व थाहा पाउन सक्छौँ । 

डाक्टर ब्राउनिङ भन्छिन्, “सुत्दाखेरि पसिना हाम्रा तन्ना र ब्ल्यांकेटका खोलमा सजिलै पसिरहेको हुन्छ । जुन पछि गएर गनाउने मात्र होइन यसले कपडालाई नै गुम्स्याएर हावा वार पार गर्नै कठिन बनाइदिन्छ । र आरामदायक निद्राका लागि हाम्रो शरीर हावासँग सम्पर्कमा आइरहन जरुरी छ ।”

त्यस्तै पसिनासँग सुत्दाखेरि हाम्रो शरीरले फाल्ने ‘डेड स्किन सेल्स’ अर्थात् मरेका सेल्सहरु पनि अर्को प्रमुख कारण हो । डाक्टर ब्राउनिङले थप भनिन्, “यदि हामीले पर्याप्त रुपमा तन्ना र ब्ल्यांकेटका खोल धोएनौँ भने ती डेड सेल्सहरु हाम्रो ओक्षानमै जमेर बसिरहनेछन् । यति मात्र नभइ अझ लामो समयसम्म त्यसलाई रहिरहन दियो भने सुक्ष्म जीव या किराहरु ती सेल्स खान आउँछन् । यसले हामीलाई खसखस गराउनुका साथै छाला चिलाउने, घाउ हुने लगायत संक्रमण समेत दिन सक्छ । यसरी हामी पसिना र मरेका सेल्सहरु मात्र नभइ ससाना किराहरुसँग पनि सुतिरहेको हुनेछौँ ।”

मौसमअनुसार तन्ना बदल्ने

उनका अनुसार बरु जाडोयाममा हामीले तुलनात्मक रुपमा लामो समयसम्म तन्ना र खोल नफेर्न छुट पाउछौँ । तर यसलाई पनि दुई हप्ता भन्दा नलम्ब्याउन उनले सुझाव दिइन् । उनी भन्छिन्, “जाडोयाममा पसिना कम आउने भएपनि निदाएको बेलामा शरीरले मरेका सेल्सहरु फालिरहेकै हुन्छ । त्यस्तै हाम्रा हातहरु पनि शत् प्रतिशत सफा हुँदैनन भने हामीले सिरक भित्र उही सास फेर्ने हौँ । ”

पिजुना लाइनेन्स रिसर्चले गरेको अर्को एक सर्वेक्षणमा मानिसहरुले लामो समय तन्ना या खोल नधुनु पछाडिको कारणमा ६७ प्रतिशतले बिर्सिने गरेको भनेर जवाफ दिएका छन् । 

त्यस्तै ३५ प्रतिशतले चाहिँ यसबारे धेरै वास्ता नगर्ने बताए । यता ३८ प्रतिशतले त तन्ना र खोललाई धेरै धुनै नपर्ने विश्वास व्यक्त गरेका हुन् । 

डाक्टर ब्राउनिङका अनुसार राम्रो निद्राका लागि सफा ओक्षान एकदम जरुरी छ अनि मात्र हामी खुसी भएर आरामले निदाउन सक्छौँ । यसकारण पनि आफ्नै सुस्वास्थ्यका लागि तन्ना फेरिरहनु आवश्यक रहेको उनले बताइन् ।