काठमाडौं । मुगुको सदरमुकाम गमगढी बजारमा गएराति साढे १२ बजेदेखि बिहान ४ बजेसम्म भीषण आगलागी भयो । सानो दियोबाट सुरु भएको आगो फैलिँदा २१ घर पूर्णरूपमा क्षतिग्रस्त भए ।

दमकल नहुँदा स्थानीय, नेपाल प्रहरी, सशस्त्र प्रहरी र नेपाली सेनाले आगलागी नियन्त्रण गर्न घर भत्काएर ढुङ्गा, माटो फालेर आगोलाई नियन्त्रणमा लिने प्रयास गरे । 

मुगुका गमगढीका स्थानीय आयुश शाहीकाअनुसार आगलागी भएको केही समयमै जिल्ला प्रशासन कार्यालय मुगु, जिल्ला प्रहरी कार्यालय मुगु, स्थानीय सबैले त्यसबारे जानकारी पाइसकेका थिए । 

‘‘रातभर आगो दन्किरह्यो । दमकल नहुँदा आगलागी भएको हेर्नुको विकल्प रहेन । आगलागी भएपछि ढुङ्गा, माटो र पानीले आगो निभाउन स्थानीय, प्रहरी, प्रशासनले प्रयास नगरेको होइन । तर, ढुङ्गा माटो र सामान्य पानीले मात्रै कहाँ नियन्त्रण हुन्थ्यो र आगो । आगलागी भएको समयमै थाहा पाएर धन्न मानवीय क्षति चाहिँ भएन,” उनले भने । 

मुगुका प्रमुख जिल्ला अधिकारी रोमबहादुर महतले दमकल नहुँदा आगो नियन्त्रण गर्न लामो समय लागेको बताए । ‘‘दमकल थिएन । रातिको समयमा आगलागी भयो । दमकल पनि भएन प्रयाप्त पानी पनि भएन । करिब पाँचघण्टाको प्रयासपछि बिहान ५ बजेतिर बल्लबल्ल आंशिक रूपमा आगलागी नियन्त्रण गर्न सकियो,” उनले भने ।

दमकल नभएकै कारण २१ घरपरिवार घरबारविहीन भएका छन् । प्रशासनकाअनुसार घरबारविहीन परिवारलाई नजिकैको आफन्तकोमा राखिएको छ । 

जिल्ला प्रहरी कार्यालय मुगुका प्रहरी नायब उपरीक्षक चित्रबहादुर भट्टराई दमकल नहुँदा आगो नियन्त्रण गर्न थप एउटा घर भत्काउनु परेको जानकारी दिए । ‘‘२१ वटा घरमध्ये एउटा घर हामीले आगो नियन्त्रणमा लिनका लागि भत्कायौँ । यद्यपि घर भत्काउनुको विकल्प पनि थिएन । अहिले आगो नियन्त्रणमा छ,” उनले भने । 

प्रहरी नायव उपरीक्षक भट्टराईकाअनुसार माटोले आगो नियन्त्रणमा ल्याउनुपर्ने भएकाले घर भत्काउनुपरेको हो । खिम्मे लामाको घरमा बालिएको दियोबाट आगो सल्किँदा यत्रो क्षति हुन पुगेको उनले बताए । 

जिल्ला प्रशासन कार्यालयले आगलागीका कारण करोडौंको क्षति भएको अनुमान गरेको छ । यद्यपि, पूर्ण विवरण आएको छैन । 

प्रजिअ महतकाअनुसार केही घुम्ती पसलमा पनि आगलागी भएको छ । ‘‘यहाँका घरहरू काठले बनाइएका छन् । एक अर्कासँग जोडिएका छन् । त्यसैले आगो छिटोछिटो फैलियो,” उनले भने ।

तत्काल राहत उपलब्ध गराइने

आगलागीपछि बसेको जिल्ला विपत् व्यवस्थापन समितिको बैठकले स्थानीय तह र स्थानीय संघसंस्थाहरूबाट तत्काल राहत उपलब्ध गराउन तथा प्रदेश सरकार र केन्द्रीय सरकारलाई क्षतिपूर्ति दिन पहल गर्ने निर्णय गरेको छ । ‘‘यस्तो जाडोमा घरबारविहीन परिवारलाई टेन्टमा राख्न सकिँदैन । उनीहरूलाई भाडाका घर खोजी गरी त्यहाँ व्यवस्थापन गर्ने जिम्मा स्थानीय तह र संघसंस्थाहरूलाई जिम्मेवारी दिइएको छ । अन्य खाली घरहरू प्रशस्तै छन । तत्काल खाली रहेका घरहरूमा व्यवस्थापन गरिनेछ,” प्रजिअ महतले भने ।

यसैगरी कर्णाली प्रदेश सरकारले पनि आगलागी पीडिलाई राहत उपलब्ध गराउने घोषणा गरेको छ । मुख्यमन्त्री जीवनबहादुर शाहीले विज्ञप्तिमार्फ स्थानीय सरकारसँगको समन्वयमा राहत उपलब्ध गराउने बताएका छन् ।