चितवन । लकडाउनका कारण बिक्री नभएपछि दूध पोखेको एक साता पनि नबित्दै किसानले तरकारी बारीसमेत जोत्न थालेका छन् । स्थानीय तरकारी थोक बजार बन्द भएपछि उनीहरूले कांँक्रो, गोलभेडा, मुला, धनियाँ लगाइएका बारी जोत्न थालेका हुन् । अहिले केही दिनदेखि नै भरतपुर महानगरपालिकाका केही वडामा लगाइएका तरकारीले बजार नपाएपछि बारी खाली गर्न ट्र्याक्टर लगाएर जोत्न सुरु गरेका हुन् ।

भरतपुर महानगरपालिका १६ का किसान जनक पाठक लकडाउन खुल्ला अनि बेचौंला भनेर राखिएका कांँक्राहरू बारीमै कुहिन थालेपछि जोत्न थालेको बताउंँछन् । “मैले १२ कट्ठामा कांँक्रा लगाएको थिएंँ,” उनले भने, “सित्तैमा लैजाउभन्दा पनि नलगेपछि बाध्य भएर जोतें ।’ उनका अनुसार कांँक्रोबाट मात्रै उनले यसपटक ४ लाख रुपैयाँ नोक्सान बेहोर्नुपरेको छ । अधिकांश किसानले मौसमी तरकारी लगाउन ढिला भएकाले पनि बाध्य भएर जोत्नुपरेको हो । सोही वडाका अर्का किसान रामकृष्ण अधिकारी आफूले केही दिनअघि नै १० कट्ठामा लगाएको कांँक्राखेती जोतेर नष्ट गरिएको बताउंँछन् । उनले कांँक्राको अलावा गोलभेडा खेतीसमेत गर्दै आएका छन् । “कांँक्रो पनि बिक्री नभएर जोतें,” उनले भने, “टमाटर पनि पाक्न थालिसके नबिके यो पनि जोत्ने हो ।”

उनका अनुसार उक्त वडावरिपर मात्रै मात्रै सय जनाको हाराहारीमा तरकारी किसान छन् । तरकारीलाई धेरै समय बारीमै राख्न नसकिने र भण्डारण पनि गर्न नसकिएका कारण किसानले क्षति बेहोर्नुपरेको हो । स्थानीय टोल–बजारमा केही खपत भए पनि अधिकांश किसानको बाहुल्यता रहेकाले बिक्री गर्न नसकिएको उनीहरूको भनाइ छ । 

नारायणगढमा रहेको महानगर फलफूल तथा तरकारी थोक बजार पनि चैत १८ देखि स्थानीय प्रशासनको निर्देशनमा बन्द छ । जसकारण लकडाउनअघि प्रतिकेजी ४५ रुपैयांँसम्म कांँक्रो बिक्री भए पनि त्यसपछि सित्तैमा समेत कसैले नलगेको किसानहरू बताउंँछन् । 

अर्का किसान नवराज बोलके पनि अन्य किसानले तरकारी बारी जोत्न थालेपछि आफूले पनि जोत्न लागेको बताउंँछन् । “राखेर कुहाउनुभन्दा जोतेर बारी खाली गर्नु बेस,” उनले भने, “जोतेर बरु मल त हुन्छ ।” 

अर्का किसान टेकबहादुर गुरुङले आफूले २ कट्ठामा लगाएको धनियांँ जोतेर नष्ट गरिसकेको र १७ कट्टामा लगाएको कांँक्रो जोत्न तयारीमा रहेको बताए । “के गर्नु बरु मकै लगाउंँदा फाइदा हुन्छ कमसेकम भण्डारण त गर्न मिल्छ,” उनले भने । कतिपय यहांँका किसानले मुलासमेत बिक्री नभएपछि केही दिनअघि नै जोतेर अन्य खेती लगाउने तरखरमा छन् । लकडाउनका कारण ढुवानी सहज नभएका कारण र तरकारी बारीमा काम गर्ने मजदुरसमेत नभएकाले उपभोक्ताको माग र आवश्यकता भए पनि घरदैलो पुर्याउन नसक्दा ठूलो क्षति बेहोर्नुपरेको हो ।