काठमाडौं । लकडाउन सुरु हुनुभन्दा एक साताअघि नेपाल आइपुगेका कोरियाली प्रशिक्षक सेओङ कुक चोईले लगत्तै प्रशिक्षण थालेका थिए । त्यसपछि झन्डै तीन महिना बन्द कोठामा खुम्चिएका उनी पछिल्लो दुई सातादेखि पुनः नेपाली राष्ट्रिय ब्याडमिन्टन टोलीसँग कोर्टमा देखिन थालेका छन् ।
उनीसँगै राष्ट्रिय टोलीका केही खेलाडी प्रशिक्षणका लागि राष्ट्रिय खेलकुद परिषद् (राखेप) को कभर्डहल दैनिक पुग्छन् । तर, प्रशिक्षणका क्रममा ब्याडमिन्टन खेलाडी र कोरियाली प्रशिक्षकबीच भाषामा समस्या देखिन थालेको छ । कोरियाली प्रशिक्षक चाईले अंग्रेजी र नेपाली नबुझ्दा भाषामा समस्या भएको खेलाडीहरू बताउँछन् ।
“कोरियाली प्रशिक्षसँग भाषाको समस्या भइरहेको छ । उहाँले अंग्रेजी र नेपाली दुवै बुझ्नुहुन्न,” राष्ट्रिय खेलाडी सीता राईले भनिन्, “हामीले कोरियन बुझ्दैनौं । उहाँले मोबाइल एप्लिकेसनको सहायताले भाषा ट्रान्सलेसन गर्दै प्रशिक्षण दिँदै हुनुहुन्छ । तर, कुनै–कुनै शब्द गुगलले पनि जस्ताको त्यस्तै अर्थ लगाउँदैन । त्यसो हुँदा उहाँले भन्न खोज्नुभएका केही राम्रा कुरा बुझ्न नसक्ने अवस्था छ ।”
प्रशिक्षणका क्रममाः संघका पदाधिकारीहरू पनि साताको दुई–तीन दिन प्रशिक्षण केन्द्रमा आउने गरेका छन् । तर, उहाँहरूले भाषा अनुवादक चाहिन्छ वा चाहिँदैन भन्ने विषयमा खेलाडीसँग कुनै छलफल गरेको पाइँदैन । प्रशिक्षक लामो समयका लागि नेपाल आएकाले तत्काल संघले खेलाडी र प्रशिक्षकबीच भाषामा सहजीकरण गरिदिनुपर्ने उनीहरूको माग छ ।
भाषामा केही समस्या भए पनि प्रशिक्षकको प्रशिक्षणमा भने कुनै खोट लगाउने ठाउँ नभएको खेलाडीको भनाइ छ । “हामीले यसअघिको र अहिलेको प्रशिक्षणमा धेरै अन्तर पाएका छौं । जुन हामीले प्रशिक्षणका दौरान बुझेका छौं । तर, अरूले नबुझ्न सक्छन् । किनकि बाहिरबाट हेर्दा सबै प्रशिक्षण उस्तै देखिन्छ,” सीताले भनिन्, “उहाँले हाम्रो सानो–सानो कमजोरीलाई नियाली राख्नुभएको छ । यसअघि यस्तो गर मात्र भन्नुहुन्थ्यो, हामी गर्थ्यौं ।”
पहिलोपटक विदेशीसँग प्रशिक्षण गर्न अवसर पाएको जुनियर ब्याडमिन्टन खेलाडी पविनकुमार लिङ्देन बताउँछन् । उच्चस्तरका कोरियाली प्रशिक्षकको प्रशिक्षण गर्ने तरिका पूर्ण फरक भएको उनले अनुभव सुनाए । तर, उनले आफूलाई भाषामा समस्या भइरहेको बताए । उनले आफूले कोरियान वा प्रशिक्षकले नेपाली वा अंग्रेजी सिक्नुपर्ने अवस्था आएको बताए ।
तर, राष्ट्रिय खेलाडी शोभा गौचन र प्रिन्स दाहालको मत भने फरक छ । गौचनले आफूलाई भाषाको खासै समस्या नभएको बताइन् । कतिबेला आफूले नबुझ्दा प्रशिक्षकले प्रयोगात्मक रूपमा बुझाउँदा झनै सजिलो भएको उनको बुझाइ छ ।
“मलाई भाषामा समस्या जस्तो लाग्दैन । हामीले नबुझेका कुरा उहाँले आफैं गरेर देखाइदिनुहुन्छ । जस कारण सजिलो भएको छ,” गौचनले भनिन्, “विदेशी प्रशिक्षकसँग भाषामा समस्या हुनु स्वभाविक हो । त्यसलाई हामीले स्वीकार्नु पर्छ ।”
उनले कोरियाली प्रशिक्षकको प्रशंसा गर्दै शारीरिक र कोर्ट दुवैमा उत्कृष्ट प्रशिक्षण भइरहेको बताइन् । यसअघिका प्रशिक्षकले खेलाडीले नसक्दा कम्प्रमाइज गर्ने गरेको उनले सुनाइन् । तर, नयाँ प्रशिक्षकले सबै कुरा गर्नुपर्ने बाध्यता रहँदा धेरै कुरा सिक्न पाएको उनको बुझाइ छ ।
उनले प्रशिक्षक निकै शान्त र खेलाडीलाई सम्मान गर्ने भएको बताइन् । “यसअघि हामी कुनै कारणले प्रशिक्षणमा ढिलो पुग्दा सजाय दिने गरिन्थ्यो । तर, उहाँसँग प्रशिक्षण गर्दा आफू ढिलो आउनुको बोध आफैं गर्न बाध्य पार्नुहुन्छ,” उनले भनिन्, “अहिलेसम्म कुनै पनि स्वदेशी र विदेशी प्रशिक्षकले खेलाडीलाई सम्मान र सुझाव दिएका छैनन् । तर उहाँले भोलि खेल्नका लागि आज आफ्नो सुरक्षा गर्नु आवश्यक रहेको पाठ सिकाउनुभएको छ ।”
ब्याडमिन्टनको जुनियर विश्व वरीयताको सातौँ स्थानमा रहेका युवा खेलाडी प्रिन्सले भाषाकै कारण प्रशिक्षणमा समस्या नभएको बताए । प्रशिक्षकले शारीरिक र भाषिक रूपमा बुझाउने प्रयास गरेकाले पनि प्रशिक्षणमा सहज भएको उनको भनाइ छ ।
तस्बिरहरु : हरिशजंग क्षेत्री/बाह्रखरी