घरेलु कोर्टमा हालै सम्पन्न काभा महिला नेसन्स भलिबल लिगपछि नेपालमा भलिबलको चर्चा ह्वात्तै बढेको छ । प्रतियोगिताको फाइनलमा भारतसँग ३–२ सेटले निराश बने पनि नेपाली टिमको प्रदर्शनले समर्थकको मन जितेको थियो । जगदीश भट्टको प्रशिक्षणमा रहेको नेपाली टिमले लिग चरणमा भारतविरुद्ध ३–२ सेटकै ऐतिहासिक जित निकालेको थियो । त्यसपछि नेपाली महिला भलिबलको चर्चा झनै चुलिएको हो ।

प्रशिक्षक भट्ट नेपालका पूर्वराष्ट्रिय खेलाडी समेत हुन् । सन् १९९३ देखि भलिबल करियर सुरु गरेका उनले १३ वर्ष अन्तर्राष्ट्रिय मञ्चमा नेपालको प्रतिनिधित्व गरे । १८ वर्षयता उनी प्रशिक्षणमा सक्रिय छन् । उनले राष्ट्रिय टिमलाई प्रशिक्षण दिन सुरु गरेको नै १७ वर्ष भइसक्यो । उनै प्रशिक्षक भट्टसँग बाह्रखरीका आशिष पुडासैनीले गरेको कुराकानीको सम्पादित अंश :

काभा महिला भलिबल नेसन्स लिगमा अपेक्षा कस्तो थियो र कस्तो भयो ?
भलिबल संघले विगत १०-१२ वर्षदेखि आफ्ना कार्यक्रमहरूलाई निरन्तरता दिँदै आन्तरिक र अन्तर्राष्ट्रिय प्रतियोगिताहरूमा सहभागिता गराउँदै यहाँसम्म आइपुगेका छौँ । हामी यसअघि बाहिर मात्र प्रतियोगिता खेल्न जान्थ्यौँ । तर, यो काभा महिला नेसन्स लिगले अब नेपालले अन्तर्राष्ट्रिय प्रतियोगिता आयोजना गर्न सक्छ भन्ने देखाएको छ । यो प्रतियोगिता आयोजना र व्यवस्थापनाका हिसाबले सेन्ट्रल एसियाका धेरै प्रतियोगिताहरूमध्ये सबैभन्दा उत्कृष्ट लागेको छ ।

तर, हाम्रोे कभर्ड हल अन्तर्राष्ट्रिय मापदण्डको नभए पनि त्यहाँको स्थितिलाई सुधार गरेर अन्तर्राष्ट्रिय मापदण्डको गाँस र बासको व्यवस्था गरेर र निर्णायकका हिसाबले पनि प्रतियोगिता उच्च नै रह्यो ।

नेपाली टिमको प्रदर्शन कस्तो हुन्छ भन्नेबारे आमसमर्थक र संघले नजिकबाट नियालिराखेको थियो । पछिल्लो चार–पाँच वर्षमा हामीले जति पनि अन्तर्राष्ट्रिय प्रतियोगिताहरू खेल्यौँ, त्यसमा हामी स्टेप बाई स्टेप माथि जाँदै गर्दा गत वर्ष नेपालमै भएको प्रतियोगितामा भन्दा उच्चस्तरको टिमको सहभागिता यसपटक थियो । इरानको पुरुष टिम बलियो छ, महिला टिम पनि स्तरीय छ । भारतको स्तर पनि निकै माथि छ ।

तर पनि हामीले खेल्नुपर्छ, घरेलु मैदानमा उपाधि जित्नुपर्छ भन्ने हाम्रो तयारी थियो । त्यसैअनुरूप हामीले उच्च मनोबलसाथ प्रतियोगितामा प्रतिस्पर्धा गर्‍यौँ । तर, नतिजा हाम्रो साथमा नरहे पनि हामीले सहभागी सबै टिमलाई हराउन सफल भयौँ ।

तर, अन्त्यमा नेपाली खेलकुद समर्थकको आशा र भरोसाअनुरूपको नतिजा निकाल्न सकेनौँ । त्यो नतिजाका लागि हामीले अझै संघर्ष गर्नुपर्नेछ र योभन्दा एक स्टेपमाथि गएर प्रतिस्पर्धा गर्नुपर्ने मैले देखेको छु ।

फाइनलमा नेपाल कहाँ चुक्यो र भारत कुन कुरामा नेपालभन्दा अब्बल रह्यो ?
नेपालले भारतलाई जित्ने भन्ने सपना थियो । त्यो लिग चरणमा पूरा भयो । भारतलाई जितेर इतिहास कायम गरियो । महिला भलिबलले भारतजस्तो शक्तिशाली राष्ट्रलाई पराजित गर्‍यो र देशको ध्यान नै तान्न सफल भयौँ । भारतलाई हराएपछि लिग चरणको विजेता बन्छौँ र सेमिफाइनलमा भारतसँग नै खेल्छौँ भन्ने थियो । तर, इरानसँग पराजित हुँदा सेमिफाइनलमा पनि इरानसँग नै खेल्नुपर्‍यो ।

सेमिफाइनलमा खेलाडी जुन मानसिकता लिएर उत्रिए र इरानलाई सोझो सेटमा हराए, त्यो बेला मलाई भारतलाई पनि सहज जित्छौँ, पाँच सेट खेल्नु पर्दैन होला भन्ने थियो । एकातिर लिग चरणमा भारतलाई हराएर हाम्र्रो मानसिकता माथि भएको थियो, अर्कोतिर सामाजिक सञ्जालले माहोल एकदमै तताएको थियो । आमखेलकुदप्रेमीहरूको आर्शीवाद थियो । महिला भलिबल टिमले राष्ट्रको लागि जुन बलिदान दिएको छ, त्यो उच्च रहेको छ भन्ने मानसिकता विकास भएको थियो । देश नै भलिबलको पछि कुदिरहेको अवस्थामा हामी त्यो फाइनल खेलको तयारीमा थियौँ । त्यस बेला हामीलाई उच्चस्तरको नेतृत्वले पनि काउन्सिलङ गर्नुभयो । भारतलाई जितिसकेको फेरि जित्न सकिन्छ भन्ने थियो । तर, फाइनल खेल हो, भारत पनि कोर्टमा दबाबसहित उत्रिन्छ कि उत्साहसाथ उत्रिन्छ भन्ने सबै आममानिसले हेरिरहेका थिए ।

भारत पनि नेपालजस्तो टिमले हरायो, फाइनलमा हामीले हराउन सकेनौँ भने भलिबल र भारतको नै इज्जत र प्रतिष्ठाको कुरा छ भन्ने हिसाबले आफैँ सेल्फ मोटिभेट भएर आएको देखियो ।

हामीले पहिलो सेट २१–२३ हुँदा पनि कमब्याक गरेर जितेपछि त्यहाँ मलाई सोझो सेटमा जित्छौँ कि भन्ने लागेको थियो । तर, दोस्रो सेटमा हामी कम अंकमा हार्नु भनेको नै दुःखद भयो । यसबाट उनीहरूको मनोबल माथि आयो । त्यही पनि हामीले तेस्रो सेटमा कमब्याक गर्‍यौँ । दुई सेट आफ्नो पक्षमा भएपछि हामीले चौथो सेट जित्नुपर्थ्यो । चौथो सेट नजित्नु नै हाम्रो दुर्भाग्य भयो । त्यहाँ हामी थोरै सम्हालिएको भए, चार–पाँच मिनेट धैर्य गरेको भए हामीले चौथो सेट जित्थ्यौँ । पाँचौँ सेटमा हामी एकदमै तल झर्‍यौँ र पराजय भोग्नुपर्‍यो ।

उनीहरूको जुन माथिल्लोस्तरको रिच छ, खेलको अनुभव छ, ट्यालेन्ट छ, जुन मोमेन्टसहित डिफेन्सिभ पोजिसनले खेले, त्यो हामीभन्दा धेरैमाथि नै थियो । तर, हामीमा उनीहरूलाई हराउन सक्छौँ, जुनसुकै टिमसँग खेल्न सक्छौँ भन्ने कन्फिडेन्ट माथि आएको थियो । यो विश्वास रसियासँगको खेलले र विगतमा पनि भारतसँग खेलेको भएर आएको हो ।

फाइनल हामीले हार्‍यौँ, त्यसलाई स्वीकार नगरी सकिँदैन । तर, हामीले जित्नैपर्थ्यो भन्ने लागेको छ अझै पनि ।

एक प्रशिक्षकका रूपमा नेपाल र भारतीय टिमबीचको फरक कस्तो पाउनुभयो ?
फरकपनमा भारतीय टिमको आत्मविश्वास धेरैमाथि देखियो । यति धेरै समर्थकबीच पनि उनीहरूले निर्धक्कसाथ खेले । अर्को कुरा, उनीहरूको रिच धेरैमाथि छ । हाइट छ, ट्यालेन्ट छ । हामीभन्दा ब्लक रिच र स्पाइकर धेरैमाथि देखिन्छ । फाइनलमा उनीहरूको सर्भिस, ब्लक राम्रो भयो ।

हामी पनि भिड्न त अन्तिमसम्म भिड्यौँ, तर तुलनात्मक रूपमा हामीभन्दा उनीहरू हरेक कुरामा अब्बल देखियो । तर, कोर्टमा हामीसँग भएको स्पोर्ट्स स्पिरिटलाई कायम राख्न सकेको भए हामीले उनीहरूलाई हराउन पनि सक्थ्यौँ । कहीँ कतै सेमिफाइनलमा इरानसँग खेलपछि रिकभरी नपुगेको जस्तो पनि देखियो । समर्थकको उपस्थितिले पनि प्रभाव पारेको जस्तो लाग्छ । पहिलो सेट २१–२३ को हुँदा नै काठमाडौंका मेयर बालेन्द्र शाह (बालेन) र उपमेयर आउनुभयो, जसले दर्शकको उत्साह बढायो र टिमले कमब्याक गर्दै सेट जित्यो । दोस्रो सेटमा प्रतिस्पर्धात्मक रूपमा गएको भए समर्थकले पनि साथ दिन्थे होला । तर, यसमा खेलाडीकै कमजोरी देखियो ।

घरेलु कोर्टमा दर्शक भरिभराउ हुँदा कि उच्च मनोबल हुन्छ कि दबाब हुन्छ । यो दबाब र मनोबलको बीचबाट हामी निस्किनुपर्ने थियो, त्यहाँ हामी चुक्यौँ ।

सुमित्रा रेग्मी र आरती सुवेदीलाई ‘डेब्यु’ गराउनुभयो, उहाँहरूको प्रदर्शन कस्तो रह्यो ?
हामीले १४ जना खेलाडी छनोट गर्दा कुन खेलाडीको क्षमता कस्तो छ त्यसानुसार प्रयोग गर्नुपर्छ भन्ने सोच राखेका थियौँ । त्यसानुसार मैले हरेक खेलमा सबै खेलाडीले मौका दिएको छु र उनीहरूले खेलेका पनि छन् । भलिबलमा उच्चकदका खेलाडीले धेरै महत्त्व राख्छ । आरती र सुमित्रा दुवै उच्चकद भएका खेलाडी हुन् । उनीहरूले डेब्यु खेलमै शतप्रतिशत प्रदर्शन दिए । कोर्टमा हेर्दा भलै उनीहरूको प्रदर्शन अन्य अनुभवी खेलाडीजस्तो नदेखिएको होला, तर उनीहरूको आँट, साहस र कोर्टमा उत्रिएर आफूले पाएको जिम्मेवारी पूरा गरे, त्यो उत्कृष्ट थियो । यही आत्मविश्वाससाथ आगामी दिनमा प्राविधिक कुराहरूलाई सुधार गर्न सके उनीहरू दुवैजनाको भविष्य उज्ज्वल छ ।

यो प्रतियोगितामा नेपालको प्रदर्शनलाई कसरी मूल्यांकन गर्नुहुन्छ ?
हरेक टिमले खेल्नुभन्दा पहिले विपक्षी टिमको अनुसन्धान गरेको हुन्छ । भारतीय प्रशिक्षक धेरै पुरानो र धेरै अनुभवी प्रशिक्षक हुन् । अब भारतसँग नेपाल पुरानोजस्तो रहेन । नेपाली टिमको स्तर उकास्न भलिबल संघ सबै हिसाबले काम गरिरहेको छ । यसैकारण हामी मध्य एसियामा मात्र नभई विश्व भलिबलमै धेरैमाथि आएका छौँ । अहिले हामीलाई प्रतियोगिता र प्रशिक्षणबाट फुर्सद नै छैन । यस्तो गतिविधिले हामीलाई भारतसँग प्रतिस्पर्धा गर्न सहज भएको छ । भारतीय खेलाडी पनि नेपालका लिग खेल्न आइरहेका छन् ।

नेपालको यो युवा टिमसँग जुन प्रकारको आत्मविश्वास छ, स्पिरिट छ, जसरी उनीहरूले प्रदर्शन गरे, त्यो उच्च रह्यो जस्तो मलाई लाग्छ । यो प्रतियोगितामा सहभागी सबै टिमलाई हराएर नेपाल अब्बल टिम रहेको सन्देश दिन सफल भयौँ ।

भारतविरुद्ध ऐतिहासिक जितपछिको अनुभव कस्तो थियो ?
हामीले यसपटक जसरी पनि भारतलाई हराउनुपर्छ भन्ने लक्ष्य बनाएका थियौँ । इरानसँग नेपालले धेरैपछि खेल्दै थियो । त्यसैकारण इरानभन्दा पनि छिमेकी भारतलाई हराउनुपर्छ भन्ने हामी सबैको सपना थियो । उक्त जितपछि भारतलाई हराएको कुरा नेपाली खेलकुदको इतिहासमै स्वर्णअक्षरले लेखिन्छ भन्ने कुरा महसुस भयो । तर, यसैमा धेरै उत्साहित हुनुपर्ने कुरा पनि केही थिएन । किनकि, हाम्रो लक्ष्य अझै टाढा थियो । सेमिफाइनल र फाइनल जित्नुपर्छ भन्ने भावना थियो । तर, त्यो भारतलाई जित्दाको खुसी हामी बिर्सन सकिँदैन । त्यो इतिहास हो । भारतजस्तो शक्तिशाली राष्ट्रलाई पनि जित्यो भन्ने भयो । भारतसँगको जितपछि जुन माहोल बन्यो, त्यो नेपाली खेलकुद विकासको एउटा कडी हो जस्तो मलाई लाग्छ । भारतसँगको जितपछि आममानिसमा भलिबलको चर्चा छ । गल्लीगल्लीमा भलिबलको चर्चा चुलिएको छ । खेलाडी, प्रशिक्षक सबैको चर्चा धेरै नै बढेको छ ।

भलिबलले राष्ट्रिय खेलको तक्मा पाएको एक दशक पुग्न लाग्दा पनि गतिलो कभर्ड हल नहुनुमा कुन निकाय धेरै जिम्मेवार देख्नुहुन्छ ?
यो केसमा नेपालभर बसेर जति पनि व्यक्तिहरू आफ्नो संस्थाको विकासमा लाग्नुभएको छ, सबै जिम्मेवार हुन् । सबैभन्दा ठूलो जवाफदेहिता राज्य र खेलकुद निकायको नै हुन्छ । भलिबललाई राष्ट्रिय खेल घोषणा गर्नुको कारण पनि यो सबै क्षेत्रमा खेल्न सकिन्छ र चर्चित छ भनेर हो । नेपालको खेलकुदको ह्विम ल्याउन भलिबललाई राष्ट्रिय खेल घोषणा गरिएको हो । तर, राष्ट्रिय खेलको प्रशिक्षणका लागि कभर्ड हल छैन । यसले नकारात्मक सन्देश पनि गइराखेको छ । यसलाई हटाउन नेपाल सरकारले गर्छौँ त भनिरहेको छ, तर जग्गा र अन्य आधारभूत कुरा नै उपलब्ध नभएकोले यसको काम अघि बढ्न सकेको छैन । राष्ट्रिय खेलकुद परिषद्ले यसलाई उच्च चासोमा राखेको छ । यसका लागि काठमाडौं महानगरपालिकाका मेयरले पनि सहयोग गर्छु भनेका छन् । विश्व भलिबलको नियामक निकायले पनि नेपालमा सहयोग गर्ने वाचा गरेको छ । यसैकारण नेपाल सरकारसँग खेलाडीलाई पायक पर्ने पाँच हजार दर्शक क्षमताको निर्माण परियोजना अघि बढाउन अनुरोध गर्न चाहन्छु । त्यसो भयो भने नेपालमा एसियनस्तरको भलिबल च्याम्पियन आयोजना गर्न सकिन्छ । राखेपले कभर्ड हलका लागि पहल गरिरहेको छ । मलाई लाग्छ, अबको एकडेढ वर्षमा नयाँ कभर्ड हल बन्छ होला ।

नेपाली भलिबलको आगामी यात्रा कस्तो देख्नुहुन्छ ?
अहिले भलिबलले यति माया पाएको छ, राज्यले चासोमा राखेको छ भन्नेतर्फ भन्दा पनि भबिलबलाई माथि लैजान स्टेप बाई स्टेप काम गर्नुपर्ने हुन्छ । अहिले भलिबलले जुन माहोल बनाएको छ, त्यसलाई बचाउन र भलिबलाई माथि लैजान सबै द्रुत रूपमा लाग्नुपर्ने देख्छु । यो ब्रेक भयो भने यो माहोल यत्तिकै सेलाएर जान्छ ।

भोलिको पिँढीले सुख पाउन पनि हामीले अहिले दुःख गर्नुपर्नेछ । भोलिको भलिबललाई एसियन मापदण्डमा पुर्‍याउन र मेडल ल्याउन १० वर्षको योजना आज हामीले बनाउनुपर्नेछ । हिजोको अवस्थाभन्दा थोरै राम्रो भएको छ । तर, योभन्दा अझ राम्रो बनाउन हामीले अहोरात्र खट्नुपर्नेछ ।

क्रिकेट र फुटबललाई बाहिरी फन्ड आउँछ । आन्तरिक रूपमा पनि उनीहरूसँग धेरै सहयोग छ । तर, भलिबल मात्र यस्तो खेल हो, जुन आफ्नो व्यक्तिगत प्रयासमा संघ चलाइराखेको छ । अहिले भलिबललाई सबैले माया गर्नुभएको छ, अब हामीलाई आर्थिक सहयोगको खाँचो पर्दैन भन्ने अपेक्षा राखेको छु । अब हामी ब्याक हुने हैन, एक स्टेप अघि बढेर यसको पछि लाग्ने हो ।

तपाईं र भलिबलबीचको सम्बन्ध कस्तो देख्नुहुन्छ ?
मैले भलिबल खेल्न सुरु गर्दा राष्ट्रिय खेलाडी बन्छु र यहाँसम्म आइपुग्छु भन्ने सोचेको थिइनँ । दीपक विष्ट र म सँगै भलिबल खेल्थ्यौँ, एउटै कलेजमा । हामीले एउटै ठाउँमा २०५१ सालमा डोटीबाट सँगै खेलेको । तर, उनले भलिबल छोडेर तेक्वान्दो खेल्न थाले । आज उनले दक्षिण एसियाली, एसियाली र ओलम्पिक खेलेर आफूलाई नयाँ खेलाडीको आइडलको रूपमा उभ्याएका छन् । म भलिबलमै लागिरहेँ । पछि राष्ट्रिय टिममा पनि परेँ र अहिले प्रशिक्षकको रूपमा कार्यरत छु ।

हामीले खेल्दा राष्ट्रियता र इच्छाशक्ति धेरै थियो । भोको पेटमा साइकलमा चार घण्टा गएर नांगो खुट्टाले एक पैसा नपाई खेल्यौँ । विदेश जाँदा पनि ट्रेनमा गएर खेलेका थियौँ । धेरै कुराहरू नहुँदा र सेवासुविधा कम हुँदा पनि हामीले खेल्यौँ । तर, त्यस बेला राष्ट्रियता–अनुशासन धेरै थियो । अहिले सेवासुविधा पनि बढेको छ । खेलाडीहरू पनि एम्बिसियस भएका छन् ।

खेलाडी र प्रशिक्षकको रूपमा अन्तर्राष्ट्रिय सहभागिता नै ३० वर्ष पुगिसक्यो मेरो । यो ३० वर्षमा मैले कतै केही सोचिनँ ।

भलिबलमा लागेर के पाएँ र गुमाएँजस्तो लाग्छ ?
के पाउँछु र के गुमाउँछु भन्ने सोच्नलाई समय नै भएन । बेलुका गयो, सुतिहाल्यो । बिहान उठ्यो, काममा गइहाल्यो । त्यो समय नै भएन । अब चार वर्षपछि रिटायर्ड लाइफमा बस्दा जिन्दगीमा राम्रो र नराम्रो के भएछ भन्ने सोचिएला । भलिबलमा प्रतिभा भएका खेलाडीलाई ठाउँमा पुर्‍याउन सकेकोमा सन्तुष्ट छ ।

राम्रो भनेको पैसा नै त हो । म कहिल्यै पनि अभावसँग जुध्छु जस्तो लाग्दैन । मसँग धेरै पैसा होला भन्ने आकलन पनि होला धेरैको । तर, कसैले पैसा मागिहाले कहाँबाट दिने भन्ने सोच्नुपर्ने अवस्था छ । तर, भोलि के गर्ने भन्नेबारे भने आफैँ काम बनिरहेको हुन्छ । मलाई भलिबलमै लागेर कुनै समस्या पनि परेको छैन र कुनै चिज धेरै पनि भएको छैन । इमानदारितासाथ हिँड्ने मान्छे कहिल्यै छलकपटमा पर्दैन । मलाई धेरै दौडिन छैन । धेरै भाग्यो भने एकैचोटि उठ्न सकिँदैन । विस्तारै हिँडे लक्ष्यमा पुगिँदैन । आफ्नै गतिमा हिँडिराख्नुपर्छ । दुःख र सुख भनेको एकार्काका परिपूरक हुन् । त्यो चलिराख्छ । तर, ठूलो दुःख नपरोस् भन्ने लाग्छ ।

नेपाली समर्थकले जगदीश भट्टलाई कहिलेसम्म कोर्टमा प्रशिक्षकका रूपमा देख्न पाउँछन् ?
मलाई अब अर्को पेसामा जान मन छैन । धेरै साथीहरूले राजनीतिमा आउनुपर्‍यो पनि भन्छन् । त्यो हाम्रो क्षेत्र हैन । त्यहाँ जानु पनि छैन । मैले गर्ने भनेको भलिबल विकास नै हो । अझै म सात–आठ वर्ष काम गर्न सक्छु जस्तो लाग्छ । ६० वर्षसम्म भलिबल राष्ट्रिय टिममा नभए पनि कहीँ न कहीँ लाग्ने नै छु । त्यसपछि पनि आफूले जानेबुझेका कुरा व्यवस्थापनमा लगाएर जिन्दगी भलिबलमै बिताउन चाहन्छु ।

यसको अर्थ म मात्र राष्ट्रिय टिममा बसिराख्नुपर्छ भन्ने हैन । नयाँ प्रशिक्षकहरू आउँदा मैले विश्राम पनि लिन सक्छु । नेपालमा अहिले प्रशिक्षकहरूको अभाव भएको हुँदा पनि बाध्यात्मक परिस्थितिले लाग्नुपर्ने स्थिति छ । अहिले मैले चाहेर पनि साथीहरूसँग रमाइलो गर्ने, परिवार, बालबच्चासँग घुम्ने स्थिति नै छैन । जति बेला समय हुन्छ, त्यस बेला त्यसखाले इच्छा मर्छ कि जस्तो पनि लाग्छ ।

नयाँ प्रशिक्षक आउँदा उनीहरूलाई मोनिटर गर्ने ठाउँमा म रहने गरी विश्राम लिन सकिएला । अहिले पनि कोही विदेशी प्रशिक्षक आए भने मलाई थोरैबहुत सहारा हुन्थ्यो । जिम्मेदारी अलि कम हुन्थ्यो । तर, विदेशी प्रशिक्षकको तलब धेरै भएकाले संघले उठाउन नसक्ने अवस्था छ ।

भलिबलमै लागेका कारण परिवारको गुनासो आयो कि आएन ?
यो कुरामा म एकदमै भाग्यमानी छु । भलिबलमा लागेयता घरमा धेरै बसेको भनेको त्यही लकडाउनको समयमा होला । त्यो बेला ६–७ महिना बसियो । अहिले मलाई मेरो छोरी कति बेला ठूलो भइन् भन्ने पनि याद छैन । म परिवारलाई धेरै माया गर्ने र मलाई पनि परिवारले धेरै विश्वास गर्ने भएकाले जहाँ भए पनि राम्रो गरिरहेको छ भन्ने माहोल छ । मलाई आजसम्म मेरो श्रीमतीले कहाँ जान्छ, के गर्छ, कति कमाउँछ भनेर सोधेको छैन । अहिलेसम्म अपुग पनि भएको छैन । घरमा यो आवश्यक छ भन्ने भावना त होला, तर आजसम्म मलाई कसैले भनेका छैनन् । परिवारलाई समय नै नदिएको पनि हैन, तर अरूजसरी धेरै समय दिन पनि सकिएन ।

बुवा बितेको १३–१४ दिनपछि नै अन्तर्राष्ट्रिय प्रतियोगिताका लागि गएँ । पेसा र राष्ट्रका लागि धेरै कुराहरूलाई थाती राखेर जानुपर्छ भन्ने मानसिकता थियो । अहिले पनि त्यही छ ।

भलिबल समर्थक र नयाँ आउने खेलाडीलाई के भन्न चाहनुहुन्छ ?
भलिबलमा मैले पनि १२–१३ वर्ष राष्ट्रको प्रतिनिधित्व गरेँ । त्यो समयमा मैले पनि विदेश जाने धेरै अवसर पाएको थिएँ । तर, विदेशमा गएर बोटमा पैसा टिप्ने हैन । तपाईंसँग क्षमता र दक्षता छ भने देशमै राम्रो गर्न सकिन्छ । अहिले सरकारले केही गरेन, खेलाडी सबै विदेश गए भन्नेखालको वातावरण बनेको छ । तर, त्यस्तो पनि हैन । अब नेपालमा भलिबल मात्र हैन, अरू खेलमा पनि भविष्य छ ।

नकारात्मकताबाट सकारात्मकतातर्फ उन्मुख गराउने माध्यम पनि खेलकुद भएकाले यसमा लाग्न आवश्यक छ । अहिलेका युवालाई म के भन्न चाहन्छु भने– तपाईं खेलकुदमा हुनुहुन्छ भन्ने खेलमै ध्यान दिनुस्, पढाइमा हुनुहुन्छ भने पढाइलाई राम्रोसँग लैजानु । जहाँ जुन फिल्डमा भए पनि आफ्नो स्किल बढाउनमा ध्यान दिनु । राज्यलाई कुन ठाउँबाट सहयोग गर्नुपर्छ भन्नेमा ध्यान दिनुहोला ।