पोखरा । मुख्यमन्त्रीहरूको प्रदेश सम्मेलन पाेखरामा आज हुँदै छ । बिहान ११ बजे प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ले मुख्यमन्त्रीहरूको भेलाको उद्घाटन गर्नेछन् ।

मुख्यमन्त्री तथा मन्त्रिपरिषदको कार्यालय स्रोतका अनुसार प्रधानमन्त्री प्रचण्ड बिहान ११ बजे पोखरा आइपुग्नेछन् । ११ बजे मुख्यमन्त्रीको भेलालाई प्रधानमन्त्री प्रचण्डले उद्घाटन गर्ने कार्यतालिका छ ।

औपचारिक उद्घाटनपछि सातै प्रदेशका मुख्यमन्त्रीहरूको भेला सुरु हुनेछ । वित्तीय संघीयता अर्थात विभिन्न चारवटा शिर्षकमा संघले दिने अनुदानदेखि एकल र साझा अधिकारको सूचीमा रहेका विषयमा आज मुख्यमन्त्रीहरूको भेला केन्द्रित रहने मुख्यमन्त्री तथा मन्त्रिपरिषदको कार्यालयका उपसचिव राजेन्द्र भट्टराईले जानकारी दिए । 

बिहीबार साँझ सुदूरपश्चिका मुख्यमन्त्री कमलबहादुर शाह र वाग्मतीका मुख्यमन्त्री शालिकराम जम्मरकट्टेल बिहीबार साँझ नै पोखरा आइपुगेका छन् । कोसी प्रदेशबाहेकका अन्य प्रदेशका मुख्यमन्त्री आज बिहान आइपुग्ने बताइएको छ । 

भट्टराई भन्छन्, “छलफल प्रदेशका एकल र साझा अधिकारको सूचीमा रहेका विषयदेखि लिएर वित्तीय संघीयताको विषयमा छलफल हुनेछ ।”

गण्डकीकै मुख्यमन्त्री सुरेन्द्रराज पाण्डे र प्रधानमन्त्री प्रचण्डले गोरखाको प्रदेशसभा निर्वाचन क्षेत्रको भ्रमण गरेका थिए । प्रचण्डको प्रतिनिधिसभा निर्वाचन क्षेत्रभित्रै मुख्यमन्त्री पाण्डेको प्रदेशसभा निर्वाचन क्षेत्र पनि पर्छ । चुनावी समयमा निर्वाचन क्षेत्रमा सँगै रहेका प्रचण्ड र पाण्डेबीच व्यक्तिगत सम्बन्ध पनि राम्रो छ । सोहीकारण पाण्डेले प्रधानमन्त्रीलाई बोलाएर मुख्यमन्त्री भेलालाई औपचारिक रूपमा प्रदेश समन्वय परिषदको बैठकको रुपमा रुपान्तरण गर्न चाहिरहेका छन् ।

गण्डकीका मुख्यमन्त्री पाण्डेका अनुसार उनले सातै प्रदेश सरकारको नेतृत्व गर्दै संघसँग अधिकार माग्ने विषयको नेतृत्व गरिरहेका छन । त्यसका लागि उनले गणतन्त्र र संघीयताको जस लिने माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष तथा प्रधानमन्त्री प्रचण्डलाई प्रदेशका समस्या बताउनेछन् ।

मुख्यमन्त्रीहरूलाई निमन्त्रणा गरिएको पत्रमा अनुभव आदानप्रदान भनेर लेखिएको छ । तर, अघोषित रूपमा यो पनि सातै प्रदेशका साझा एजेन्डा तय गर्ने र संघसँग अधिकार माग्ने विषयमा नै केन्द्रित हुने स्रोतको भनाइ छ । यसको नेतृत्व पाण्डेले गर्न खोजिरहेका छन् ।

पुस २९ गते प्रदेशसभामा बोलेका पाण्डेकै भनाइलाई आधार मान्ने हो भने उनी, ‘सातै प्रदेशलाई एकैठाउँमा उभ्याएर संघले दिन नचाहेका अधिकारहरू ल्याउन मोर्चाबन्दी’ कै तयारीमा छन् । त्यतिबेला प्रतिपक्षमा रहेका पाण्डेले मुख्यमन्त्री खगराज अधिकारीले विश्वासको मत मागेको प्रस्तावमाथिको छलफलमा बोल्दै भनेका थिए, “म मुख्यमन्त्रीज्यूलाई शुभकामना दिन चाहान्छु, तपाईं नेसनल प्लेयर हुनुहुन्छ । लिनुहोस्, त्यसको लिड । सबै प्रदेश एकठाउँमा उभिएर संघले दिन नचाहेका अधिकारहरू ल्याएर देखाउने एउटा नेतृत्व गर्ने मौका छ, अगाडि बढ्नुहोस् ।”

त्यतिबेला उनले दिएको सुझावको कार्यान्वयन गर्ने चुनौती पाण्डे आफैँतर्फ सोझिएको छ । त्यही चुनौतीलाई पार लगाउन उनले चालेको पहिलो कदम पनि, ‘मुख्यमन्त्रीको भेला’ हो ।

प्रदेशको औचित्यमाथि प्रश्नचिह्न उठिरहेका बेला पाण्डेले प्रधानमन्त्री प्रचण्डकै सल्लाहमा मुख्यमन्त्रीहरूलाई पोखरा बोलाएका हुन् ।

“प्रदेशको औचित्य सावित गर्ने प्रयत्न गर्नुपर्यो । त्यो औचित्य सावित गर्न हामीलाई संविधानले दिएको अधिकारको लागि संघसँग लड्न हामी एकठाउँमा उभिन सक्नुपर्यो । सातै प्रदेश एकैठाउँमा उभिनसक्ने परिस्थिति सिर्जना गर्नुपर्यो,” पाण्डेले भनेका थिए ।
संघ र प्रदेश सरकारबीच अधिकारदेखि स्रोत व्यवस्थापनसम्मको विवाद समाधान गर्न अन्तरप्रदेश परिषद्कै बैठकको रूपमा अगाडि बढाउन भनेर प्रधानमन्त्रीकै सल्लाहमा बैठक डाकिएको हो ।

गण्डकी प्रदेशले प्रहरी ऐन बनाइसकेको छ भने निजामती अध्यादेशलाई पनि प्रतिस्थापन विधेयकमार्फत वैधानिकता दिइसकेको छ । तर, संघमा यी दुवै विधेयक अड्किएका छन् । कर्मचारी र प्रहरी संयन्त्र चलाउन नपाउने पनि सरकार हुन्छ भन्दै प्रश्न गर्ने मुख्यमन्त्री पाण्डेले भेलामा पनि सोही कुरालाई प्रचण्डकै अगाडि राख्ने तयारीमा छन् । सातै प्रदेशमा देखिएको समस्यामा अन्य प्रदेशका मुख्यमन्त्रीको पनि साथ पाउने उनको अपेक्षा छ । 

“के हामीले पाएको एकल अधिकारलाई पूर्णतः उपभोग गर्न पाएका छौँ त ? सुरक्षा निकायका कुरा छन्, प्रहरी सेवा ऐनका कुरा छन्, आज सरकार छ हामीसँग, प्रदेश सरकार छ । तर, प्रदेश सरकारसँग एउटा लाठी छ ? सुरक्षा संयन्त्र त हामीसँग केही पनि छैन,” मुख्यमन्त्री पाण्डेले प्रदेशसभाको पहिलो बैठकलाई सम्बोधन गर्दै भनेका थिए ।