काठमाडौं । सगरमाथाको चुचुरोमा पुग्ने आफ्नो सपनाको बलिदान दिँदै बेहोस भएका अर्का आरोहीलाई बचाउने दुई चिनियाँ पर्वतारोहीको प्रशंसा भएको छ । सगरमाथाको शिखरबाट ४०० मिटर मात्रै टाढाको दुरीबाट उनीहरु अर्का आरोहीको उद्वार गर्न आरोहण त्यागी फर्किएका हुन् ।

दक्षिणी चीनको हुनान प्रान्तका फ्यान जियाङताओ र झी रुक्सियाङलाई प्रान्तीय खेलकुद संघले आरोहीलाई बचाएकोमा विज्ञप्तिमार्फत प्रशंसा गरेको छ ।

मे १८ को राति फ्यान र उनका शेर्पा गाइड करिब आठ हजार ५०० मिटरको उचाइमा पुग्दा उनीहरूले एक महिला आरोहीलाई भूइँमा अचेत अवस्थामा लडिरहेको भेट्टाएका थिए । ती महिलामा जीवित रहेको सामान्य संकेत थिए ।

ती महिलाको अक्सिजन सकिएको थियो र उनी चिसोले काँप्दै थिइन् । उनको दायाँ हातको पञ्जासमेत हराएको अवस्थामा हात हिउँले खाएर कालो भएको थियो । फ्यानले तुरुन्तै महिलालाई जीवित राख्न प्रयास गर्न थालेको र शिखर चढ्ने सोच नै रोकिएको बताएका छन् ।

“मेरो गाइडले मलाई धेरैपटक के म साँच्चै शिखर आरोहण छोड्न चाहन्छु भनेर सोधे । मैले उनलाई भनेँ– हो, मेरो लक्ष्य जीवन बचाउने हो,” फ्यानले भने ।

फ्यानले आफूसँग भएको अक्सिजन महिलाको अक्सिजन सिलिन्डरमा पनि हाले र उनको मुटुलाई चालमा ल्याउन प्रयास गरे । त्यसपछि उनलाई तातो पानी पिउन मद्दत गरे र उनलाई चिनी र चकलेट दिए ।

ती महिला पूर्ण रूपमा होशमा आएपछि फ्यान र उनको गाइडले महिलालाई तल झर्न मद्दत गरे । सो ठाउँको ढलान निकै उकालो भएकाले उनीहरुलाई २०० मिटर तल ओर्लन दुई घण्टा लाग्यो र महिला फेरि बेहोस भइन् ।

फ्यानले ढिलो हुँदा निराश महसुस गरेको र महिलालाई पहाडबाट तल ल्याउने प्रयासबाट आफू थकित भएको भन्दै पीडा महसुस गर्न थालेको बताएका छन् ।

“त्यो उचाइमा पानीको बोतल समातेर पनि थकित महसुस हुन्छ,” उनले भने, “किनभने, मेरो गाइड र म हाम्रो शारीरिक क्षमताको सीमापार पुगिसकेका थियौँ । हामीले उनलाई अब सार्न सकेनौँ । मैले उनलाई त्यहीँ बस्न छोडेर मद्दत खोज्न जानुपरेको थियो ।”

केही समय नबित्दै उनले अर्को पर्वतारोही झीलाई भेटे । फ्यानले मान्छे बचाउन चाहेको भनेपछि उनले पनि आफ्नो शिखर चुम्ने सपना त्यागे र उनको जीवन बचाउनतर्फ लाग्न तयार भए ।

“उनी बाँच्ने वा मर्ने कुरामा फरक पर्दैन, हामीले उनलाई हाम्रो आधार शिविरमा पुर्‍याउन सक्दो प्रयास गर्नुपर्छ,” झीले आफ्नो गाइडलाई भने, “उनी अहिले जीवित छिन् । यदि हामीले उनलाई बचाउन सकेनौँ भने उनी पक्कै मर्ने छिन् । यदि हामीले मद्दत गर्यौँ भने उनी बाँच्नेछिन् ।”

फ्यान, झी र दुवैका गाइडले ती महिलालाई आठ हजार मिटरको उचाइमा रहेको आधार शिविरमा पुर्‍याए । ती महिला बाँचेको र केही दिनमै निको भएको बताइएको छ ।

फ्यानले उद्धारको सबैभन्दा कठिन हिस्सा आफ्नो जीवनको सपना त्याग्नु भएको बताएका छन् । उनले भने, “हामी शिखरमा पुग्न सकेनौँ । तर, एक व्यक्तिको जीवन बचाउनु शिखरमा पुग्नुभन्दा धेरै मूल्यवान छ ।”

झीले थपे, “सगरमाथाको चुचुरोमा पुग्नु हाम्रो सपना हो । तर, यसलाई जीवनसँग तुलना गर्न सकिँदैन ।”

‘उनीहरू सगरमाथाको शिखरमा पुगेनन् । तर उनीहरू मानवताको शिखरमा पुगे’ भन्दै अहिले यी चिनियाँ नागरिकको प्रशंसा भइरहेको छ ।