काठमाडौं । सरकारले आगामी आर्थिक वर्ष २०८०/०८१ का लागि सरकारले रु १७ खर्ब ५१ अर्ब ३१ करोड बराबरको बजेट ल्याएको छ । चालु आर्थिक वर्ष २०७९/०८० मा १७ खर्ब ९३ अर्ब ८३ करोड रकम विनियोजन गरेको छ ।

चालु आर्थिक वर्षको तुलनामा आगामी आर्थिक वर्षको बजेटमा ४२ अर्ब ५२ करोड रकम घटेको छ । अर्थमन्त्री प्रकाशशरण महतले मंगलबार संसद्मा बजेट पेस गर्दै उक्त जानकारी गराएका हुन् ।

कुल विनियोजनमध्ये चालुतर्फ रु ११ खर्ब ४१ अर्ब ७८ करोड (६५ दशमलव २० प्रतिशत), पुँजीगततर्फ रु तीन खर्ब दुई अर्ब सात करोड (१७ दशमलव २५ प्रतिशत) रहेको छ भने वित्तीय व्यवस्थातर्फ रु तीन खर्ब सात अर्ब ४५ करोड (१७ दशमलव ५५ प्रतिशत) छ ।

यो खर्च अनुमान चालु आर्थिक वर्षको विनियोजनको तुलनामा दुई दशमलव ३७ प्रतिशतले कम र संशोधित अनुमानको तुलनामा १६ दशमलव ३७ प्रतिशतले बढी हो ।

सरकारले मन्त्रालयगत बजेटमा अधिकांश मन्त्रालयको लागि विनियोजन गरेको रकम अघिल्लो आर्थिक वर्षको तुलनामा कटौती गरेको छ । आगामी आवका लागि सहरी विकास मन्त्रालय, युवा तथा खेलकुद र अर्थ मन्त्रालयको बजेट मात्रै बढेको छ ।

यस्तो छ आगामी आर्थिक वर्षका लागि विनियोजित मन्त्रालयगत बजेट

शिक्षा मन्त्रालय

आगामी आर्थिक वर्षको लागि सबैभन्दा धेरै बजेट शिक्षा, विज्ञान तथा प्रविधि मन्त्रालयले पाएको छ । शिक्षाका लागि रु एक खर्ब ९७ अर्ब २९ करोड ५५ लाख रकम विनियोजन भएको छ । 

उक्त मन्त्रालयमा चालु आर्थिक वर्षको लागि एक खर्ब ९९ अर्ब ३९ करोड रकम विनियोजन भएको थियो । आगामी आवका लागि चालु आर्थिक वर्षको तुलनामा दुई अर्ब १० करोड रुपैयाँ कम विनियोजन भएको हो ।

गृह मन्त्रालय

दोस्रो स्थानमा रहेको गृह मन्त्रालयका लागि रु एक खर्ब ९४ अर्ब, १६ करोड ५३ लाख बराबरको बजेट विनियोजन भएको छ । चालु आर्थिक वर्षमा उक्त मन्त्रालयको लागि एक  खर्ब ८५ अर्ब ९४ करोड रकम विनियोजन गरेको थियो ।

यस मन्त्रालयमा चालु आर्थिक वर्षको तुलनामा आठ अर्ब २२ करोड ५३ लाख रकम घटेको छ ।

पूर्वाधार मन्त्रालय

आगामी आर्थिक वर्षको लागि तेस्रो बढी रकम भौतिक पूर्वाधार तथा यातायात मन्त्रालयका लागि विनियोजन भएको छ । जसमा रु एक खर्ब ३४ अर्ब ३९ करोड ९६ लाख रकम विनियोजन भएको छ । 

चालु आर्थिक वर्षको लागि उक्त मन्त्रालयमा एक खर्ब ७६ अर्ब ३३ करोड विनियोजन गरिएको थियो । आगामी आवका लागि विनियोजित रकम चालु आर्थिक वर्षको तुलनामा ४१ अर्ब ९३ करोड २० लाख कम हो ।

ऊर्जा मन्त्रालय

आगामी आर्थिक वर्षको लागि ऊर्जा, जलस्रोत तथा सिँचाइ मन्त्रालयका लागि रु ८७ अर्ब ४५ करोड चार लाख बजेट विनियोजन भएको छ ।

चालु आर्थिक वर्षमा उक्त मन्त्रालयमा एक खर्ब आठ अर्ब ६१ करोड रकम विनियोजन गरिएको थियो । आगामी आवमा चालु आर्थिक वर्षको तुलनामा २१ अर्ब १६ करोड कम विनियोजन भएको हो ।

स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालय

आगामी आर्थिक वर्षको लागि स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयमा रु ८३ अर्ब ९९ करोड १८ लाख रकम विनियोजन भएको छ । 

स्वास्थ्यमा चालु आर्थिक वर्षको लागि एक खर्ब तीन अर्ब बजेट रहेको छ । आगामी आवमा चालु आर्थिक वर्षको तुलनामा १९ अर्ब कम बजेट परेको छ । 

सहरी विकास मन्त्रालय

आगामी आर्थिक वर्षको लागि सहरी विकास मन्त्रालयका लागि रु ६६ अर्ब १७ करोड ५५ लाख रकम विनियोजन भएको छ ।

चालु आर्थिक वर्षमा उक्त मन्त्रालयको लागि ५५ अर्ब एक करोड विनियोजन भएको थियो । आगामी आवका लागि चालु आर्थिक वर्षको तुलनामा ११ अर्ब १६ करोड ६५ लाख रकम बढी विनियोजन भएको हो ।

कृषि मन्त्रालय

आगामी आर्थिक वर्षको लागि कृषि तथा पशुपन्छी विकास मन्त्रालयका लागि रु ५८ अर्ब ९८ करोड २१ लाख रकम विनियोजन भएको छ ।

उक्त मन्त्रालयमा चालु आर्थिक वर्षमा ५९ अर्ब ८९ करोड बजेट रहेको छ । आगामी आवका लागि कृषिमा चालु आर्थिक वर्षको तुलनामा ९० करोड ७९ लाख रकम घटेको छ । 

रक्षा मन्त्रालय

त्यस्तै, आगामी आर्थिक वर्षको लागि रक्षा मन्त्रालयमा रु ५८ अर्ब ८४ करोड ४६ लाख रकम विनियोजन गरेको छ । चालु आर्थिक वर्षको लागि उक्त मन्त्रालयमा ५५ अर्ब तीन करोड बजेट रहेको छ । 

आगामी आवका लागि रक्षामा चालु आर्थिक वर्षको तुलनामा तीन अर्ब ८१ करोड ४६ लाख बजेट घटेको छ ।

अर्थ मन्त्रालय

आगामी आर्थिक वर्षको लागि अर्थ मन्त्रालयका लागि रु ४७ अर्ब २७ करोड ६५ लाख विनियोजन गरेको छ । चालु आर्थिक वर्षमा उक्त मन्त्रालयका लागि ४१ अर्ब ६६ करोड बजेट रहेको छ । आगामी आवका लागि विनियोजित बजेट चालु आर्थिक वर्षको तुलनामा पाँच अर्ब ६१ करोड ६५ लाख बढी हो ।

खानेपानी मन्त्रालय

आगामी आर्थिक वर्षको लागि खानेपानी मन्त्रालयका लागि २८ अर्ब १५ करोड ५६ लाख रकम विनियोजन गरिएको छ । चालु आर्थिक वर्षमा उक्त मन्त्रालयको लागि ३७ अर्ब ४५ करोड बजेट रहेको छ । आगामी आवमा खानेपानीमा चालु आर्थिक वर्षको तुलनामा नौ अर्ब २९ करोड ४० लाख बजेट घटेको छ ।

वन मन्त्रालय

आगामी आर्थिक वर्षको लागि वन तथा वातावरण मन्त्रालयका लागि रु १५ अर्ब ५५ करोड ८७ लाख रकम विनियोजन गरेको छ । उक्त मन्त्रालयमा चालु आर्थिक वर्षमा १६ अर्ब १३ करोड बजेट रहेको छ । आगामी आवका लागि विनियोजित बजेट चालु आर्थिक वर्षको तुलनामा पाँच करोड ७१ लाख कम हो ।

पर्यटन मन्त्रालय

आगामी आर्थिक वर्षको लागि संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन मन्त्रालयका लागि रु ११ अर्ब ९६ करोड २६ लाख रकम विनियोजन भएको छ । उक्त मन्त्रालयको लागि चालु आर्थिक वर्षमा २१ अर्ब १३ करोड बजेट रहेको छ । आगामी आवका लागि पर्यटन मन्त्रालयले चालु आर्थिक वर्षको तुलनामा नौ अर्ब १७ करोड कम बजेट पाएको छ ।

संघीय ममिला तथा सामान्य प्रशासन मन्त्रालय

आगामी आर्थिक वर्षको लागि संघीय मामिला तथा सामान्य प्रशासन मन्त्रालयका लागि रु नौ अर्ब ९६ करोड ६२ लाख बजेट विनियोजन भएको छ । चालु आर्थिक वर्षको लागि उक्त मन्त्रालयमा ३६ अर्ब ९९ करोड बजेट छ । आगामी आवका लागि विनियोजित बजेट चालु आर्थिक वर्षको तुलनामा २७ अर्ब कम हो ।

उद्योग मन्त्रालय

आगामी आर्थिक वर्षको लागि उद्योग, वाणिज्य तथा आपूर्ति मन्त्रालयका लागि रु नौ अर्ब ४५ करोड ९६ लाख रकम विनियोजन भएको छ । उक्त मन्त्रालयमा चालु आर्थिक वर्षको लागि १३ अर्ब आठ करोड बजेट रहेको छ । आगामी आवका लागि उद्योग मन्त्रालयले चालु आर्थिक वर्षको तुलनामा चार अर्ब ३४ करोड कम बजेट पाएको छ ।

सञ्चार मन्त्रालय

आगामी आर्थिक वर्षको लागि सञ्चार तथा सूचना प्रविधि मन्त्रालयमा रु आठ अर्ब ७१ करोड ६७ लाख रकम विनियोजन भएको छ । चालु आर्थिक वर्षमा उक्त मन्त्रालयमा नौ अर्ब आठ करोड बजेट छ । आगामी आवका लागि विनियोविजत बजेट चालु आर्थिक वर्षको तुलनामा ३६ करोड ३३ लाख कम हो ।

श्रम, रोजगार मन्त्रालय

आगामी आर्थिक वर्षको लागि श्रम, रोजगार तथा सामाजिक सुरक्षा मन्त्रालयका लागि रु आठ अर्ब आठ करोड २७ लाख बजेट विनियोजन गरिएको छ । उक्त मन्त्रालयमा चालु आर्थिक वर्षको लागि नौ अर्ब १२ करोड रकम विनियोजन गरेको थियो । आगामी आवका लागि विनियोजित बजेट चालु आर्थिक वर्षको तुलनमा ८५ करोड कम हो ।

भूमि मन्त्रालय

आगामी आर्थिक वर्षको लागि भूमि व्यवस्था, सहकारी तथा गरिबी निवारण मन्त्रालयका लागि रु सात अर्ब २४ करोड ६६ लाख विनियोजन गरेको छ । चालु आर्थिक वर्षको लागि उक्त मन्त्रालयमा सात अर्ब २१ करोड बजेट छ । आगामी आवका लागि छुट्याइएको बजेट चालु आर्थिक वर्षको तुलनामा तीन करोड ६६ लाख कम हो ।

परराष्ट्र मन्त्रालय

आगामी आर्थिक वर्षको लागि परराष्ट्र मन्त्रालयका लागि रु ६ अर्ब दुई करोड ५७ लाख बजेट विनियोजन गरिएको छ । उक्त मन्त्रालयको लागि पाँच अर्ब ८३ करोड रकम विनियोजन गरेको छ । आगामी आवका लागि विनियोजित बजेट चालु आर्थिक वर्षको तुलनामा १९ करोड ५७ लाख कम हो ।

युवा तथा खेलकुद मन्त्रालय

आगामी आर्थिक वर्षको लागि युवा तथा खेलकुद मन्त्रालयका लागि दुई अर्ब ८७ करोड ५९ लाख बजेट विनियोजन गरिएको छ । चालु आर्थिक वर्षमा उक्त मन्त्रालयको लागि दुई अर्ब ४६ करोड विनियोजन गरेको थियो । आगामी आवका लागि छुट्याइएको रकम चालु आर्थिक वर्षको तुलनामा ४१ करोड ५९ लाख बढी हो ।

महिला, बालबालिका मन्त्रालय

आगामी आर्थिक वर्षको लागि महिला बालबालिका तथा ज्येष्ठ नागरिक मन्त्रालयमा रु एक अर्ब ५७ करोड ६२ लाख रकम बजेट परेको छ । चालु आर्थिक वर्ष उक्त मन्त्रालयको लागि एक अर्ब ७८ करोड रकम छ । आगामी आवका लागि विनियोजित बजेट चालु आर्थिक वर्षको तुलनामा २० करोड ३८ लाख कम हो ।

कानुन मन्त्रालय

आगामी आर्थिक वर्षको लागि कानुन, न्याय तथा संसदीय मामिला मन्त्रालयका लागि ७७ करोड ५६ लाख विनियोजन भएको छ । चालु आर्थिक वर्षमा उक्त मन्त्रालयमा ८८ करोड ६७ लाख बजेट छ । आगामी आवका लागि विनियोजित बजेट चालु आर्थिक वर्षको तुलनामा ११ करोड ११ लाख बजेट घटेको हो ।