काठमाडौं । नेपाल सरकारले प्रस्तुत गरेको २०८०/८१ को नीति तथा कार्यक्रममा क्रिकेटमा पुरानै योजनालाई निरन्तरता दिइएको छ ।

शुक्रबार संघीय संसद् भवनमा राष्ट्रपति रामचन्द्र पौडेलले आगामी वर्षको नीति तथा कार्यक्रमको घोषणा गर्दा क्रिकेटका पुरानै योजनाहरु प्राथमिकतामा परे । तर, अघिल्लो वर्ष ल्याइएको धेरै कार्यक्रमलाई यसपटक सरकारले बेवास्ता गरेको छ ।

यसअघि, केपी शर्मा ओली नेतृत्वको सरकारले गत वर्ष २०७९/०८० को नीति तथा कार्यक्रममा खेलकुद विश्वविद्यालयको सम्भाव्यता अध्ययन गरी आवश्यक प्रकृया अगाडि बढाइने जनाएको थियो । तर, यसपटक पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ नेतृत्व सरकारले सार्वजनिक गरेको कार्यक्रममा विश्वविद्यालय निमार्णका लागि थप नीति तथा कार्यक्रमले स्थान नै पाएन । 

यस्तै, यसअघि ओली नेतृत्वको सरकारले ल्याएको प्रत्येक प्रदेशमा कम्तिमा एउटा प्रशिक्षण सुविधासहितको अन्तर्राष्ट्रियस्तरको रंगशाला निर्माण गर्दै जाने, गैँडाकोटमा बीपी कोइराला अन्तर्राष्ट्रिय खेलग्राम स्थापना, सबै स्थानीय तहमा खेलग्राम निर्माण गर्दै लगिने र उच्च भूभागीय खेलकुद तालिम केन्द्र निर्माण गरिने जस्ता कार्यक्रमले यसपटकको नीति तथा कार्यक्रममा निरन्तरता पाएनन् ।

यसपटक नीति तथा कार्यक्रममा सरकारले एक वडा एक खेल मैदान, एक पालिका एक कभर्ड हल निमार्ण गरिने योजना समेटेको छ । यस्तै, अन्तर्राष्ट्रिय प्रतियोगितामा पदक विजेता खेलाडीलाई प्रोत्साहन एवं पुरस्कृत गरिने, हरेक विद्यालयमा खेल शिक्षकको व्यवस्था गरिने, वार्षिक क्यालेन्डर तयार पारेर अन्तरपालिका तथा प्रदेशस्तरीय प्रतियोगिता आयोजना गर्ने कार्यक्रम ल्याएको छ ।

सरकारले यसवर्ष ल्याएको र गत वर्षको नीति तथा कार्यक्रम यस प्रकारको छ :

वर्ष २०८०/८१ को नीति तथा कार्यक्रममा समावेश गरिएको खेलकुद

हरेक विद्यालयमा खेल शिक्षकको व्यवस्था गरिनेछ । वार्षिक क्यालेन्डर तयार गरी अन्तरपालिका तथा प्रदेशस्तरीय प्रतियोगिताहरुको आयोजना गरिनेछ । एक वडा एक खेल मैदान, एक पालिका एक कभर्ड हल निमार्ण गरिनेछ । खेलकुदलाई राष्ट्रको पहिचान गौरव र प्रतिष्ठा बढाउने माध्यमको रुपमा विकास गरिने, राष्ट्रिय तथा अन्तर्राष्ट्रिय स्तरका खेलकुद प्रतियोगिता आयोजना गर्न जोड दिइनेछ । 

अन्तर्राष्ट्रिय स्तरको खेलकुद र प्रतियोगितामा पदक हासिल गर्ने खेलाडीलाई प्रोत्साहन एवं पुरस्कृत गरिनेछ । खेलकुद पूर्वाधारहरुका लागि दिगो व्यवस्थापनका लागि स्थानीय तथा प्रदेश सरकारहरुको सहभागिता बढाउँदै लगिनेछ । 

खेलकुद पर्यटनको विकास र विस्तार हुने किसिमका खेलकुद पूर्वाधारहरु सार्वजनिक निजी साझेदारीमा निमार्ण गर्न प्रोत्साहन गरिनेछ । आगामी दुई वर्षभित्र काठमाडौंको कीर्तिपुर र मुलापानी क्रिकेट रंगशालाको स्तरोन्नति सम्पन्न गरी अन्तर्राष्ट्रिय स्तरको प्रतियोगिता सञ्चालन हुने व्यवस्था गरिनेछ ।

चितवनको भरतपुर, कैलालीको फाप्ला, बैतडीको दशरथ चन्द र मोरङको विराटनगर क्रिकेट रंगशालाको पूर्वाधार निमार्ण कार्य अघि बढाइनेछ ।

गत वर्ष २०७९/८० को नीति तथा कार्यक्रममा समावेश गरिएको खेलकुद

आधारभूत, राष्ट्रिय एवं अन्तर्राष्ट्रियस्तरको प्रशिक्षण एवं प्रतियोगिता आयोजना गरी खेलाडीको प्रतिस्पर्धात्मक क्षमता अभिवृद्धि गरिनेछ । खेलाडीलाई राष्ट्रिय तथा अन्तर्राष्ट्रियस्तरको प्रशिक्षण तथा खेलमा सहभागी हुने अवसर उपलब्ध गराइनेछ । 

मापदण्ड बनाएर खेलाडीलाई पुरस्कार, भत्ता, बिमा, आकस्मिक सहयोगलगायतका प्रोत्साहनको व्यवस्था गरिनेछ । स्काउट तालिमलाई थप विस्तार गरिनेछ । साहसिक तथा पर्वतीय खेलकुदको अन्तर्राष्ट्रिय प्रतियोगिता आयोजना गरिनेछ ।

प्रत्येक प्रदेशमा कम्तिमा एउटा प्रशिक्षण सुविधासहितको अन्तर्राष्ट्रियस्तरको रंगशाला निर्माण गर्दै जाने नीति लिइनेछ । गैँडाकोटमा बीपी कोइराला अन्तर्राष्ट्रिय खेलग्राम स्थापना गरिनेछ । सबै स्थानीय तहमा खेलग्राम निर्माण गर्दै लगिनेछ । उच्च भूभागीय खेलकुद तालिम केन्द्र निर्माण गरिनेछ । खेलकुद विश्वविद्यालयको सम्भाव्यता अध्ययन गरी आवश्यक प्रकृया अगाडि बढाइनेछ ।

फाप्ला अन्तर्राष्ट्रिय क्रिकेट मैदानको निर्माण सुरु गरिनेछ । चितवनको गौतमबुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय क्रिकेट मैदान निर्माणको बाँकी कामलाई टुंगोमा पुर्याउन समन्वय र सहजीकरण गरिनेछ । नागरिकलाई शारीरिक तथा मानसिक स्वास्थ्य सुधारका लागि खेलकुद शारीरिक व्यायाम, योग तथा ध्यानको अभ्यास गर्न उत्प्रेरित गरिनेछ ।