काठमाडौं । नक्कली भुटानी शरणार्थी प्रकरणमा कांग्रेस नेता तथा पूर्वगृहमन्त्री बालकृष्ण खाँण पक्राउ परेपछि नेपाली कांग्रेस रक्षात्मक भएको छ ।  कांग्रेसमाथि अनेकन् प्रश्नहरू उठिरहेका छन् । तर, आधिकारिक निकायबाट कांग्रेसले जवाफ दिएको छैन । 

विधानले नचिनेको पदाधिकारी बैठकलाई सभापति शेरबहादुर देउवाले आधिकारिक निर्णयका लागि प्रयोग गरिरहेका छन् । 

केन्द्रीय समितिसँग भाग्दै देउवा : खाँण समातिएपछि झन् ‘डिफेन्सिभ’

त्यहाँ पनि नेतृत्वमाथि प्रश्नै छन् । तर, जवाफ दिनुपर्ने सभापति मौन छन् । उनी निकटहरू पार्टीको यो अवस्थामा कसरी प्रस्तुत हुने, नागरिकबाटै उठेका प्रश्नको जवाफ दिने कि मौनमात्र बस्ने, अपराधमा जोडिएका व्यक्ति र संस्थालाई अलग राख्ने कि विवादित व्यक्तिसँगै कांग्रेसलाई बदनाम गर्ने प्रश्न उठाइरहेका छन् । त्यसरी सुझाव माग्न पुगेका आफैँ निकटसँग पनि देउवा जवाफ दिँदैनन् । 

“म दुई पटक धुम्बाराही पुगेर उहाँलाई भेटिसकेँ । पार्टीमाथि उठेका प्रश्नको जवाफ कसरी दिने ? पक्राउ परेका व्यक्तिहरू व्यक्तिगत कमजोरी भन्ने कि त्यसमा संस्थागत संलग्नता छ भनेर प्रश्न गरिरहेको छु,” देउवा निकटका एक केन्द्रीय सदस्य भन्छन्, “उहाँ जवाफ दिनुहुन्न । खाली टाउको हल्लाउनु हुन्छ ।”

प्रचण्ड, देउवा र ओलीको भेटबारे सांसदहरूको प्रश्न : मिलेमतो त होइन ?

ती केन्द्रीय सदस्य देउवा मौन बस्नुमा उनीसँग जवाफ नभएको निस्कर्षमा छन् ।   खाँण मात्र होइन यो प्रकरणमा रामेछापबाट संविधानसभा सदस्य तथा कांग्रेस नेता आङ्टावा शेर्पा पनि पक्राउ परेका छन् । 

यस्तै कांग्रेसकै दुई सांसदसमेत रहेका केन्द्रीय नेतृहरूलाई मोटो रकम लिएको आरोप लागिरहेको छ । 

सामाजिक सञ्जालमा सार्वजनिक भएको अडियोमा सभापति देउवा पत्नीसमेत रहेकी केन्द्रीय सदस्य तथा सांसद आरजु राणा र खाँण पत्नी समेत रहेकी सांसद तथा केन्द्रीय सदस्य मञ्जु खाँणको पनि नाम जोडिएको छ । 

उनीहरूले क्रमशः २ करोड र ६ करोड लिएको आरोप सार्वजनिक भएको अडियोमा छ ।  तर अडियोको सत्यता पुष्टि भइसकेको छैन । अडियो प्रकरणले आफ्नो चरित्र हत्या गरेको भन्दै नेतृ आरजुले साइबर व्यूरोमा उजुरी दिएकी छन् । 

तर, खाँण पत्नी मञ्जु भने सम्पर्कबाट बाहिर रहेको प्रहरी बताउँछ ।  उनको सामाजिक सञ्जाल फेसबुक डिएक्टिभ गरिएको छ । उनले संसद् सचिवालयमा उपलव्ध गराएको मोबाइलमा सम्पर्क गर्दा उनका सहयोगीले उनी घरबाहिर निस्किएको जानकारी दिए ।

खाँणलाई निलम्बन गर्न देउवामाथि नेविसंघको दबाब 

“उहाँको फोन छुटेको छ । ३–४ घण्टा भयो घरबाट निस्केको,” सहयोगीले भने । 

विश्वासपात्र खाँण प्रहरीले नियन्त्रणमा लिएर अनुसन्धान गरिरहेको अवस्था र पार्टीको दुई शीर्ष नेतृहरूमाथि आरोप लागिरहँदा सभापति देउवाले मुख खोलेका छैनन् । यो बीचमा उनले पटक–पटक प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल प्रचण्ड र नेकपा एमाले अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीसँग संवाद गरेका छन् । 

यो संवादले अनुसन्धान प्रकृयामै प्रभावित पार्ने भन्दै संसदमा प्रश्न उठेको छ ।  तर, सबै दलले निष्पक्ष छानबिन हुनुपर्ने, दोषीलाई कारबाही गर्दा निर्दोष फस्न नहुने भनिरहेका छन् । 

सांसदसमेत रहेका देउवा निकट अर्का केन्द्रीय सदस्य भने सुझाव सुन्ने र आफ्ना कुरा भन्ने नेचर सभापति देउवामा नभएको तर्क गर्छन् । जसले देउवा मात्र होइन पार्टी पनि असफल र बदनाम भएको गुनासो उनको छ । 

“उहाँले विधि स्वीकार गरिदिएको भए यति अलोकप्रिय उहाँ मात्र होइन पार्टी पनि हुने थिएन नि ! उहाँ फेरि नेतृत्वमा आउने पनि होइन । उहाँले गुट बनाएर राख्न जरूरी पनि छैन,” देउवा निकटकै सांसदसमेत रहेका अर्का केन्द्रीय सदस्य भन्छन्, “सुझाव सुन्ने र कार्यान्वयन गर्ने उहाँको नेचरनै होइन । उहाँबाट सुधारको अपेक्षा अब बेकार छ ।”

मौनताकै बीच पार्टी प्रवक्ता प्रकाशशरण महतले पत्रकार सम्मेलन गरे ।

देउवासँगै असन्तुष्ट छन् निकट नेता– महामन्त्रीद्वयको ‘विद्रोह’ मा समर्थन 

मंगलबार आयोजना गरिएको पत्रकार सम्मेलनमा आफ्नै विश्वासपात्र र पत्नीविरूद्ध आवाज उठ्दासमेत किन सभापति मौन भन्ने प्रश्नमा प्रवक्ता महतले सभापतिको धेरै बोल्ने बानी नभएको भनेर बचाउ गरे ।  

“धेरै बोल्ने बानी पहिलेदेखि नै छैन । निष्पक्ष अनुसन्धानमा सघाइरहनुभएको छ । दोषी प्रमाणित भयो भने कानुनअनुसार अघि बढ्न सहयोग गर्नुहुन्छ,” उनले भने ।

संगीन आरोप लागेका खाँणलाई पार्टीले कारवाही नगर्दा देउवा र उनी निकट बाहेक अन्य कांग्रेस नेताहरू विरोधमा छन् । यो प्रकरणमा पार्टीभित्र दुई धार देखिएको छ । महामन्त्री गगनकुमार थापाले मंगलबार विज्ञप्ति जारी गर्दै दोषीको भारी पार्टीले बोक्न नहुने भन्दै कारवाहीको माग गरेका छन् । 

उनी निकट कतिपय नेताहरू पनि सोही चाहन्छन् तर, देउवा नेतृत्वको प्रश्न, कार्यकार्ताको गुनासो र आम मिडिया भन्दा टाढा बसेर पार्टीको छलफल गर्ने थलोहरू केन्द्रीय समितिलगायत बैठक टार्दै आएका छन् ।

देउवा निकट सहमहामन्त्री महेन्द्र यादव सभापति देउवा चुप लागेर नबसेको र खाँण पनि कारबाहीमा नपर्ने बताउँछन् । 

प्रश्नैप्रश्नको ‘कठघरा’मा देउवा– सपना देखाउँछन्, उत्तर दिँदैनन्

“सभापति मौन हुनुहुन्न । आफूलाई निर्दोष सावित गर्छु भन्नुभएको छ त्यसकारण बालकृष्ण खाँणलाई पार्टीले अहिले कारवाही गर्दैन भन्नुभएको छ,” सहमहामन्त्री महेन्द्र यादवले बाह्रखरीसँग भने, “उहाँलाई फसाइएको हो । मिडियाले पनि यसरी बुझ्नु पर्छ ।”